آیات عظام امام، بهجت، خامنه‌ای، صافی، فاضل و نوری: غنا، آوازی است که در گلو غلتانده (چهچهه) و باعث طرب شود و مناسب با مجالس لهو و خوش‌گذرانی و فساد انجام گیرد. آواز با این مشخصه، خواندن و استماعش حرام است؛ خواه در کلام حق باشد یا کلام باطل.[۱]

آیه الله تبریزی: غنا،‌ آوازی است که مناسب با مجالس لهو و خوش‌گذرانی و فساد انجام گیرد و محتوای آن کلام باطل باشد. آواز با این مشخصه، خواندن و استماعش حرام است و اگر محتوای آن کلام صحیح و حق باشد، بنابر احتیاط واجب جایز نیست.[۲]

آیات عظام مکارم و وحید: غنا، آوازی است که مناسب با مجالس لهو و خوش‌گذرانی و فساد انجام گیرد. آواز با این مشخصه، خواندن و استماعش حرام است؛ خواه در کلام حق باشد یا باطل.[۳]

آیه الله سیستانی: غنا، آوازی است که مناسب با مجالس لهو و خوش‌گذرنی انجام گیرد و اگر محتوای آن کلام باطل و یا قرآن، ذکر و دعا باشد، آواز با این مشخصه، خواندن و استماعش حرام است و اگر محتوای آن کلام حق و صحیح باشد (به جز قرآن ذکر و دعا)، بنابر احتیاط واجب جایز نیست.[۴]

 

منبع: پرسشها و پاسخهای دانشجویی احکام موسیقی؛ دفتر نشر معارف – تدوین و تألیف: سید مجتبی حسینی (مطابق با نظر ده تن از مراجع عظام)


[۱]ـ امام،‌ تحریر الوسیله، ج ۱، (مکاسب محرمه)، س ۱۳؛ فاضل، جامع المسائل، ج ۱، س ۹۷۸؛ خامنه‌ای، اجوبه استفتائات، ۱۱۳۲؛ صافی، هدایه العباد، ج ۱ م ۱۶۹۷؛ نوری، توضیح المسائل، (مسائل مستحدثه)، بهجت، وسیله النجاه، ج ۱، م ۱۴۴۹٫

[۲]ـ تبریزی، صراط النجاه، ج ۵، س ۱۱۵۱ و ۱۱۶۲٫

[۳]ـ مکارم، استفتائات، ج ۲، س ۷۰۱؛ وحید،‌ منهاج الصالحین، ج ۳، م ۱۷٫

[۴]ـ سیستانی، منهاج الصالحین، ج ۲، م ۲۰٫