«حکم»، عبارت است از انشاى مجتهد جامع شرایط، از روى موازین شرعى در موضوعات جزئى ؛ از قبیل: ثبوت اول ماه، تعیین سرپرست، تعیین متولى، رفع خصومت بین مردم و… این حکم، بر تمامى مکلّفان – حتى مجتهدان – حجت است و همه باید از این حکم پیروى و اطاعت کنند و هیچ مجتهدى نمى‌تواند حکم او را نقض کند ؛ مگر آنکه به اشتباه و خطاى او پى ببرد.

منظور از حکم، صرف خبر و اعلام نیست ؛ بلکه باید لفظ «حَکَمْتُ» و مانند آن به کار رود. منظور از حاکم در رساله‌هاى عملیه، همان مجتهد جامع شرایط فتوا است.[۱]

منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف: سید مجنبی حسینی/پرسش وپاسخ دانشجویی

[۱] – مبانى تکمله المنهاج، کتاب القضاء، ص ۳ ؛ التنقیح فى شرح العروه الوثقى، کتاب الاجتهاد و التقلید، م ۵۷ و ۶۸ ؛ العروه الوثقى، م ۵۷ ؛ توضیح المسائل مراجع، م ۷٫