روایاتی راجع به جمع بین دو نماز، نماز ظهر و عصر، و نماز مغرب و عشاء وارد شده است و مرحوم کلینی هم در جلد سوم کتاب شریف کافی بابی را با عنوان «الجمع بین الصلاتین» آورده است و این کاری نیست که شیعه خودش انجام داده باشد؛ در حقیقت شیعیان این کار را از پیامبر اکرم (ص) و ائمه‌ی اطهار (ع) آموخته‌اند.

اوّل این باب حدیث موثقی است که زُراره نقل می‌کند از امام صادق (ع) که فرمودند: «صَلَّى رَسُولُ اللَّهِ (ص) بِالنَّاسِ الظُّهْرَ وَ الْعَصْرَ». پیامبر نماز ظهر و عصر را با هم جمع کردند. «حِینَ زَالَتِ الشَّمْسُ فِی جَمَاعَهٍ مِنْ غَیْرِ عِلَّهٍ» در حالی که نه جنگ بود و نه عجله‌ای داشتند، ولی نماز ظهر و عصر را با هم خواندند.

هم‌چنین پیغمبر (ص) بین نماز مغرب و عشا جمع کردند «مِنْ غَیْرِ عِلَّهٍ فِی جَمَاعَهٍ» نماز جماعت بود، علّتی هم نداشتف حضرت بین نماز مغرب و عشاء جمع کردند.

بعد امام صادق (ع) ادامه می‌دهند: «وَ إِنَّمَا فَعَلَ رَسُولُ اللَّهِ ص لِیَتَّسِعَ الْوَقْتُ عَلَى أُمَّتِهِ» پیغمبر این کار را کردند، بین نماز ظهر و عصر جمع کردند، بین نماز مغرب و عشاء جمع کردند، تا امّت وسعتی داشته باشند و بدانند جایز است و می‌شود نماز ظهر و عصر را در آن وقت مشترکش با هم خواند. نماز مغرب و عشاء را در وقت مشترک با هم خواند و جمع بین دو نماز کرد.[۱]

مغرب روز عرفه، در عرفات که بعدش باید حرکت کنند و بروند در مزُدلفه و بروند برای منی، همان اوّل شب، پیغمبر (ص) سریع نماز را می‌خواندند، و مغرب و عشاء را با هم جمع می‌کردند.

البته اگر کسی هر یک از نمازهای را در هر وقت خود بخواند اشکال ندارد مثلاً نماز ظهر را در وقت خودش بخواند و عصر را در وقت خود.

پس جایز است نماز را جمع کنیم بین ظهر و عصر، و هم‌چنین مغرب و عشاء، ولی در هر صورت سعی کنیم، از فضیلت اوّل وقت بهره‌مند بشویم.

منبع: کتاب لحظه های عروج؛ انتشارات پیام هادی علیه السلام

 


[۱]ـ کافی، ج۳، ص ۲۸۶، ح ۱٫ سند حدیث موثّق است (مرآه العقول، ج ۱۵، ص ۵۱).