آزادی بیان با توهین و افترا به دیگران منافات دارد، اما خداوند در قرآن کریم برخی از آدمیان را به حیوان چهارپا تشبیه می  کند! اگر ممکن است این مورد را توضیح دهید.

پاسخ اجمالی

۱ – در بحث ارزش  گذاری و شخصیت  شناسی، با توجه به این  که قرآن کریم فراوان از انسان تعریف کرده، او را گل سرسبد موجودات و اشرف مخلوقات نامیده، چه بسا این فکر پیدا شود که با توجه به این جایگاه، انسان در این دنیا هر گونه و به هر شکلی که عمل کند، باز هم همان جایگاه را دارد؛ از این  رو برای رفع این توهّم شایسته است جایگاه اصلی وی در صورت انحراف به وی معرّفی شود.
۲ – باید توجه داشت که بحث  های مرتبط با آزادی بیان[۱] – حتی در صورت پذیرش مدل غربی آن – تنها در مورد ارتباط میان انسان  ها با یکدیگر است، نه ناظر به ارتباط خالق با مخلوق.
۳ – در بحث ارزش  گذاری و قیمت  گذاری اساساً بحث توهین و افترا مطرح نیست، بلکه خداوند که آفریننده موجودات است در صدد بیان ارزش انسان  ها است که دارای حالات متعددی هستند و هر حالتی قیمت خاص خودش را دارد و با توجه به این  که حیوانات، نوعاً جایگاهشان معلوم است، برخی از افراد بشر با آنها مقایسه شده  اند.
۴ – از آن  جایی که قرآن کریم در سوره «تین»[۲] مقام انسان را در قوس صعود برتر از فرشتگان دانسته و در قوس نزول پست  تر از تمام موجودات؛ انسان  ها را به همین ترتیب مورد خطاب قرار داده و آنانی که در مقام بالایی هستند را با الفاظی؛ مانند «نفس مطمئنه» مورد تقدیر قرار داده و افراد دون  پایه و دنیا طلب را با عباراتی مانند حیوان معرفی می  کند.

منبع:اسلام کوئست

پی نوشت:

[۱]. ر.ک: «محدوده اختیار و آزادی در اسلام»، سؤال ۲۸۹؛ «آزادی فکر در اسلام»، سؤال ۶۶۳۷.

[۲]. ر.ک: تفسیر سوره «تین»، سؤال ۳۹۶۵۳.