مقصود از این توصیف «قرآن ذی الذکر» در قرآن چیست؟

پاسخ اجمالی

خدای متعال ده ها بار کتاب خود(قرآن) را به نام «ذکر» نامیده است. از جمله در آیه اول سوره صاد که می فرماید: «وَ الْقُرْآنِ ذِی الذِّکْرِ»؛[۱] سوگند به قرآنى که داراى ذکر است.
لغت شناسان می گویند؛ ذکر به معنای شرف و بزرگی است.^[۲] بر اساس این معنا قرآن دارای شرافت و بزرگی است؛ چرا که یکی از ثقلین است. و آن جا که می فرماید «الذِّکْر الحکیم» یعنی شرفی محکم که از هرگونه اختلافی مبرا است.[۳]
مفسران در ذکر بودن قرآن می گویند:
۱ – «ذِی الذِّکْرِ» یعنى قرآن صاحب بیان و گشاینده راه به سوى حق تعالى و نماینده راه سعادت و هدایت خواهد بود؛ زیرا که مشتمل بر ادله و براهینى است که اگر شخص عاقل در آن تأمل نماید، حقایق علمى و روش عقلایى معارف الهى و طریق سیر الى اللَّه بر وى مکشوف و واضح خواهد گردید.
۲ – «ذى الذکر» یعنی موجب تذکر خوانندگانش می شود.
۳ – «ذى الذکر» یعنی کتابى است که در بردارنده تمام نیازهای بشر است؛ مانند ذکر خداوند و توحیدش، نام هاى نیکویش و صفات برترش، سرگذشت پیامبران، اخبار امت ها، ذکر احکام و دستورات و قوانین، یاد نعمت هاى او، یاد دادگاه بزرگ رستاخیز، و یاد هدف خلقت انسان.
به عبارت دیگر، قرآن صاحب تذکر است که در آن تمام آنچه انسان بدان نیاز دارد، به بهترین وجه ثبت و ضبط گردیده است.
مؤیّد این نظر قول خداوند است که می فرماید: «ما فَرَّطْنا فِی الْکِتابِ مِنْ شَیْ‏ءٍ»؛[۴] فرو نگذاردیم در کتاب چیزى را.[۵]

 منبع:اسلام کوئست

پی نوشت:

[۱]. ص، ۱٫

[۲]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ‏۴، ص ۳۱۱، بیروت، دار صادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق.

[۳]. همان.

[۴]. انعام، ۳۸٫

[۵]. ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏۱۹، ص ۲۰۹، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.