سؤال: دختر ۱۳ ساله‌ای دارم که امسال به خاطر جا‌به‌جایی، مدرسه‌ی او عوض شده است. این مسئله باعث شد که نسبت به همکلاسی‌های خود ضعف درسی پیدا کند؛ لذا برای پیدا کردن جایگاه خود متوسّل به موارد کذب و کارهای اشتباه شده است. او از درس زده شده و دارد به اجبار درس می‌خواند. اکنون نگران خرد شدن شخصیّت او هستیم؛ زیرا با این‌که باهوش است، ولی راه را اشتباه می‌رود. چه راهکاری می‌تواند برای بهبود وضعیت دختر ما مؤثّر باشد؟

جواب:

توجّه به سایر نیازها

یادگیری و درس خواندن ششمین نیاز انسان است؛ یعنی انسان ۵ نیاز بالاتر از آن دارد که ابتدا باید به آن‌ها توجّه شود. یکی از راهکارها برای بچّه‌ای که درس نمی‌خواند و یا ضعف درسی دارد، این است که ابتدا بررسی شود که آیا به نیاز‌های بالا دستی او توّجه شده است یا خیر. این نیازها عبارتند از:

الف. نیازهای زیستی

اوّلین دسته از نیاز‌ها همین نیازهای زیستی مانند خوردن، خوابیدن و آشامیدن است. لذا والدین باید دقّت کنند که تغذیه فرزندشان مناسب باشد و به ساعات خواب و بیداری و سایر نیازهای زیستی او لطمه‌ای وارد نشود.

ب. آرامش

دسته‌ی دوم نیازها، نیاز به آرامش است. ممکن است عمده دلیل این‌که بچّه از جابه‌جایی مدرسه خود ناراضی است این باشد که او چندین سال در مدرسه خود دوستانی داشته است؛ حال که ما یک مرتبه او را به مدرسه‌ی دیگر می‌بریم، از دوستان خود جدا شده و باید دنبال دوستان جدید بگردد. این در حالی است که در مدرسه جدید بچّه‌ها از قبل یارگیری‌های خود را انجام داده‌اند؛ لذا او نمی‌تواند در ‌حصاری که آن‌ها برای جمع خود درست کرده‌اند، نفوذ پیدا کند و چون نمی‌‌‌‌‌تواند این کار را بکند، شروع به جلب توجّه کردن می‌کند و حال که نمی‌تواند ارتباط طبیعی برقرار کند، دست به کارهای اشتباهی می‌زند تا نظر همکلاسی های خود را جلب کند؛ مثلاً در کلاس معلّم را اذیّت می‌کند تا دوستانش به او توجّه کنند.

کمک گرفتن از مربّیان

بچّه‌ای که تازه به یک مدرسه وارد می‌شود، باید والدین او به مربّی، معلّم یا مدیر مدرسه بگویند که این شخص تازه به مدرسه آمده است و روحیه‌ی لطیفی دارد و شما به شکلی او را معرّفی کنید که مورد پذیرش سایر بچّه‌ها و همکلاسی‌های خود قرار بگیرد. این کار نیز می‌تواند کمک کننده باشد.

ج. محبّت

سومین نیاز، نیاز به محبّت است. بچّه‌ای که نیاز به محبت دارد، اگر ببیند که در محیط مدرسه به او کم محبّتی و کم لطفی می‌شود، یادگیری او تحت تأثیر قرار می‌گیرد و به درس او لطمه وارد می‌شود؛ لذا والدین باید به این نیاز او توجّه کنند و کم محبّتی او را به نحوی جبران نمایند.

د. احترام

چهارمین نیاز، نیاز به احترام است. باید به بچّه‌ها احترام گذاشت؛ زیرا احترام وبه شخصیت آن‌ها باعث افزایش اعتماد به نفس می‌شود و در بهبود وضعیت درسی آن‌ها نیز نقش مؤثّری دارد.

ه. توجّه به استعدادها

پنجمین نیاز این است که باید به استعدادهای بچّه‌ها توجّه شود. گاهی اوقات فرزندان ما استعدادهایی دارند که نباید نسبت به آن‌ها غفلت کنیم؛ بلکه باید آن استعدادها را به مرحله‌ی ظهور برسانیم. برجسته شدن این استعداها و شکوفایی آن‌ها نیز می‌تواند موجب بهبودی وضعیت درسی آن‌ها شود.

اگر این ۵ نیاز برآورده شود، نیاز ششم که همان نیاز به یادگیری است، نمود پیدا می‌کند و توجّه به آن صورت می‌پذیرد.