باید دانست؛ هیچ فعلی خارج از دامنه قضا و قدر الهی قرار ندارد، طولانی شدن عمر انسان یک پدیده  می باشد که معلول علل متعددی می تواند قرار گیرد به عنوان مثال رعایت بهداشت و استفاده از تغذیه سالم و توجه به دستورات متخصصین باعث طول عمر می گردد، همین طور که عوامل مادی مؤثر می باشند، امور معنوی از قبیل صدقه، صله رحم، کمک کردن به والدین و… نیز باعث طول عمر می گردد و علتی برای این پدیده می باشند.

خداوند متعال در قرآن کریم از صفات اولوالالباب صله رحم را بیان می فرماید «الَّذِینَ یَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَن یُوصَلَ »؛[۱] «و کسانی که به آنچه خداوند به پیوستن آن امر کرده اند می پیوندند».

براساس آیات و روایات، انسان دارای دو اجل می باشد:

– اجل غیرمشخص و معلّق،

اجل غیرمشخص همان اجل مشروط می باشد. به عنوان مثال در بعضی روایات آمده است فردی سه سال از عمرش باقی است ولی صله رحم می کند و عمرش به سی سال افزایش می یابد.[۲]

همینطور که سفارش به صله رحم شده است قطع رحم هم بسیار سرزنش گردیده است. در قرآن کریم «قطیع الرحم» مورد لعن الهی قرار گرفته است. خداوند می فرماید «وَالَّذِینَ یَنقُضُونَ عَهْدَ اللّهِ مِن بَعْدِ مِیثَاقِهِ وَیَقْطَعُونَ مَآ أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَن یُوصَلَ وَیُفْسِدُونَ فِی الأَرْضِ أُوْلَئِکَ لَهُمُ اللَّعْنَهُ وَلَهُمْ سُوءُ الدَّارِ»؛[۳]

«فَهَلْ عَسَیْتُمْ إِن تَوَلَّیْتُمْ أَن تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَکُمْ»؛[۴]

البته باید دقت کرد صله رحم نباید موجب مزاحمت یا به گناه افتادن گردد، از این رو در روایات صله رحم را از یک سلام کردن بیان کرده است تا رفتن به خانه خویشاوندان و غذای آنها را تناول کردن، بنابراین آنچه در صله رحم اهمیت دارد، حفظ روابط خویشاوندی به دور از مزاحمت و همراه با رعایت حریم ها و دوری از حرام ها است.[۵]

لازم به ذکر است؛ قضا و قدر الهی جلوه ای از قانون علیت است و علت های تأثیرگذار بر یک پدیده مانند طول عمر، می تواند مادی و معنوی  باشد. در صورتی که فردی صله رحم کند، باعث تغییر در تقدیرات عمر او می شود. بنابراین اجل و عمر یکی از مصادیق تقدیرات انسان می باشد که برای انسان در لوح محو و اثبات نوشته شده است که مقدار عمر این فرد به عنوان مثال ۶۰ سال است درصورتی که صله رحم نکند ولی اگر صله رحم نماید ۸۰ سال خواهد بود و هر دو تقدیر و سرنوشت تابعی از قانون علیت و اختیار و انتخاب انسان می  باشد.

منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف:علیرضا حیدرزاده/پرسش وپاسخ دانشجویی

[۱] – رعد (۱۳)، آیه ۱ ۲٫

[۲] – ری‌شهری، محمد، میزان‌الحکمه، ج۴، ص ۸۵٫

[۳] – رعد (۱۳)، آیه ۲۵٫

[۴] – محمد (۴۷)، آیه ۲۲٫

[۵] – ر.ک: میزان‌الحکمه، ج ۴، باب صله رحم.