در منابع حدیثی و تاریخی درباره این‌که پیامبر اسلام(ص) قبل و بعد از بعثت تا زمان هجرت و بعد از هجرت چند حج عمره و تمتع انجام دادند، اقوال مختلفی نقل شده است که در این‌جا در صدد بررسی و تحقیق درباره همه این اقوال نیستیم، بلکه تنها به مواردی کلی اشاره می‌شود که در منابع روایی شیعه و اهل سنت نقل شده‌اند، و گرنه جزئیات و نقل‌های دیگری هم وجود دارد[۱] که برای آگاهی بیشتر لازم است به منابع مربوطه – مثل آنچه در پاورقی ذکر شده – مراجعه نمود.
۱ – [کلّاً] بیست بار.[۲]
۲ – پیش از هجرت و بعد از نبوّت در مکه: یک‌بار،[۳] یا دوبار.[۴]
۳ – بعد از هجرت: چهار عمره که آخری آنها همراه حج تمتع بود،[۵] چرا که بنا بر مشهور؛ پیامبر(ص) یک حج تمتع به همراه عمره، در سال دهم هجری انجام دادند که به عنوان «حجه الوداع» مشهور است.[۶]

منبع: اسلام کوئست

پی نوشت ها

[۱]. ر.ک: کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق، مصحح، غفارى، على اکبر، آخوندى، محمد، ج ‏۴، ص ۲۴۴ – ۲۵۲، «باب حَجِّ النَّبیّ(ص)»،‏ تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق؛ بیهقى‏، ابوبکر، دلائل النبوه، ج ‏۵، ص ۴۵۳ – ۴۵۶، «باب عدد حجّات رسول اللّه(ص) و عمره»، ‏بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ اوّل‏، ۱۴۰۵ق.  

[۲]. الکافی، ج ‏۴، ص ۲۴۵؛ شیخ صدوق، محمد بن على‏، من لا یحضره الفقیه، محقق، غفاری، علی اکبر، ج ‏۲، ص ۲۳۸، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.

[۳]. واقدى‏، محمد بن عمر، المغازی، ج ‏۳، ص ۱۰۸۹، بیروت، اعلمى‏، چاپ سوم‏، ۱۴۰۹ق.

[۴]. ابن شهرآشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب(ع)، ج ‏۱، ص ۱۷۶، قم، علامه‏، ۱۳۷۹ق؛ المغازی، ج ‏۳، ص ۱۰۸۹؛ دلائل النبوه، ج ‏۵، ص ۴۵۴؛ ذهبى‏، ابو عبد الله محمد بن احمد، تاریخ الإسلام، ج ‏۲، ص ۷۱۱، بیروت، دار الکتاب العربى‏،  چاپ دوم‏، ۱۴۰۹ق.

[۵]. دلائل النبوه، ج ‏۴، ص ۹۲؛ مناقب آل ابی‌طالب(ع)، ج ‏۱، ص ۱۷۶.

[۶]. ابن حَزم اندلسی‏، ابو محمد علی بن احمد، جوامع السیره النبویه، ص ۱۴، بیروت، دار الکتب العلمیه، بی‌تا؛ مناقب آل ابی‌طالب(ع)، ج ‏۱، ص ۱۷۶؛ دلائل النبوه، ج ‏۵، ص ۴۵۴؛ سهیلی، عبد الرحمن، الروض الانف فی شرح السیره النبویه، ج ‏۷، ص ۲۶، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.