اگر عده اى از علما به اعلم بودن مجتهدى شهادت بدهند و در مقابل، گروهى شخص دیگرى را اعلم بدانند، و ما نتوانیم مجتهد اعلم را تشخیص دهیم، وظیفه چیست؟
آیات عظام امام، خامنه اى و نورى: در هر کدام احتمال اعلمیت داده شود، بنابر احتیاط واجب از او تقلید کند و در صورت تساوى، مخیر است.[۱]
آیات عظام بهجت، فاضل و صافى: در هر کدام احتمال اعلمیت داده شود، باید از او تقلید کند و در صورت تساوى، مخیر است.[۲]
آیه اللّه تبریزى: آگاهى و تخصص هر گروه از علما بیشتر باشد، شهادت و نظرشان مقدم است و در صورت تعارض، در هر کدام احتمال اعلمیت داده شود، از او تقلید کند و در صورت تساوى، مخیر است.[۳]
آیه اللّه سیستانى: آگاهى و تخصص هر گروه از علما بیشتر باشد، شهادت و نظرشان مقدم است و در صورت تعارض، در هر کدام احتمال اعلمیت داده شود، باید از او تقلید کند و در صورت تساوى، مخیر است؛ مگر در موارد علم اجمالى بر تکلیف، (مانند قصر و اتمام) که در این هنگام بنابر احتیاط واجب باید هر دو فتوا را رعایت کند.[۴]
آیه اللّه مکارم: بنابر احتیاط واجب از کسى تقلید کند که گمان به اعلمیت او دارد و در صورت تساوى، مخیر است.[۵]
آیه اللّه وحید: در هر کدام احتمال اعلمیت داده شود، باید از او تقلید کند و در صورت تساوى باید از کسى تقلید کند که فتوایش مطابق احتیاط است و چنانچه احتیاط ممکن نبود و یا مشقت داشت، مخیر است.[۶]
تبصره. فرض مسئله جایى است که هر دو در تقوا مساوى باشند.[۷]
منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف: سید مجنبی حسینی/پرسش وپاسخ دانشجویی
[۱] – امام، توضیح المسائل، م ۴ و ۳؛ نورى، توضیح المسائل، م ۴ و ۳٫
[۲] – صافى، جامع الاحکام، ج ۱، س ۸؛ توضیح المسائل مراجع، م ۳ و ۴٫
[۳] – توضیح المسائل، م ۳ و ۴٫
[۴] – تعلیقات على العروه، م ۱۳، ۲۰ و ۲۱٫
[۵] – توضیح المسائل، م ۴، ۵ و ۶٫
[۶] – توضیح المسائل، م ۳ و ۴٫
[۷] – حکم مسئله در جایى که یکى با تقواتر باشد در ص ۵۶، پرسش ۳۸ بیان شده است.
پاسخ دهید