دغدغه اصلی مقاله این است که باهدف فهم میزان گرایش اسلام به جنگ و خشونت، جنگ‌های پیامبر اسلام را موردبررسی و تحلیل قرار دهد. نگارنده بر این باور است که مراجعه مستقیم به قرآن و سنت و بازخوانی آن‌ها، ضمن اینکه ما را از اشتباهات احتمالی که دانشمندان گذشته دچار آن بوده‌اند رها می‌کند، می‌تواند در حل مسائل امروزمان مفید باشد. در این مقاله، ابتدا به تبیین ماهیت جنگ‌های پیامبر اکرم (ص) پرداخته‌ایم که این مهم از طریق تحلیل شرایط اجتماعی و فرهنگی زمان پیامبر (ص)، تحلیل ساختاری و ماهوی جنگ‌های ایشان فراهم آمده است. مقاله دو بخش مهم دیگر نیز دارد: نخست تحلیل جنگ‌های مهم پیامبر با مشرکان و کفار و دوم تحلیل جنگ‌ها و برخوردهای پیامبر (ص) با یهودیان که به‌اجمال بدان‌ها پرداخته‌شده است. در طول مقاله سعی شده از طرح مباحث توصیفی پرهیز شود.