این مقاله با بررسی زمینه های تاریخی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی شعر حماسی ـ آیینی عاشورایی، دوره شکل گیری و تحول آغازین و ساختار آن را تبیین می کند و ارزش های دینی نهفته در قیام کربلا، همچون استمرار غدیر و ولایت، تولی و تبری، جهاد و شهادت و انتظار را منعکس می سازد. در ادامه، شیوه های تبلیغ و ترویج آرمان های انسانی و اسلامی همانند ظلم ستیزی و عدالت محوری و اندیشه های انقلابی تشیع را مطرح می نماید. مقاله حاضر، در موضوعات یادشده، نمونه های تأمل برانگیز و آموزنده را از گستره ادبیات عربی ارایه می دهد و در پایان به بررسی پیامدهای ارزشی و ادبی این شعر می پردازد.