سؤال: دختر هشت ساله‌ای دارم که نماز خواندن و انجام اعمال دینی برای او بسیار سخت است و همیشه می‌گوید من به سنّ تکلیف نرسیده‌ام. آیا باید او را تا سنّ نه سالگی آزاد بگذارم یا به او سخت بگیرم؟

جواب:

توصیه‌ی ما به والدین این است که در عرصه‌ی عبادت نه به فرزندانشان سخت گیری کنند و نه آن‌ها را آزاد بگذارند؛ یعنی حدّ میانه‌ را رعایت کنند. پدر و مادر برای رعایت حدّ میانه باید به چند نکته توجّه داشته باشند؛

الف: تبیین درست واقعیّت

کودکان از همان ابتدا باید با واقعیت نماز آشنا شوند؛ به این صورت که والدین در کنار بازگو کردن فواید نماز، از سختی های آن نیز صحبت کنند. البته پدر و مادرها توجّه داشته باشند که وقتی از سختی نماز صحبت می‌کنند نباید آن را بزرگ جلوه دهند، زیرا ممکن است تصویری بدی در ذهن آن‌ها ایجاد شود.

ب. فراهم کردن بستر و زمینه

پدر و مادر باید در موقع نماز محیط خانه را برای انجام این فریضه‌ی الهی آماده کنند. مهمترین نکته برای مهیّاء کردن محیط خانه این است که عوامل حواس‌ پرتی از اطراف دور شود.

ج. ترغیب و تشویق

نکته‌ی سوّم این است که پدر و مادر باید فرزندانشان را به نماز خواندن ترغیب کنند؛ به این صورت که اگر فرزند آماده‌ی نماز خواندن شد، پدر یا مادر او را تشویق کنند و از این بابت ابراز خوشحالی کنند.

د. الگودهی

یکی دیگر از نکات مهم در این زمینه الگودهی به فرزندان است. بچّه‌ها باید در زمینه‌ی عبادت الگویی از جنس همسالان خود داشته باشند تا بتوانند به راحتی از آن‌ها الگوبرداری کنند. البته باید توجّه داشت که پدر و مادر هیچ وقت نباید فرزندان خود را با شخص دیگر مقایسه کنند؛ بلکه آن‌ها فقط باید کار طرف مقابل را در نظر بچّه‌ها خوب جلوه دهند.

اگر والدین می‌خواهند کسی را برای کودکان الگو قرار دهند، نباید شخصیّت او را خیلی بزرگ جلوه دهند؛ زیرا ممکن است کارهای ناشایست طرف مقابل برای بچّه تداعی شود و در او تأثیر منفی بگذارد.

و. افزایش دانش و آگاهی

آخرین نکته برای میانه رَوی آن است که بزرگترها باید دانش نماز خواندن را در بچّه‌ها افزایش دهند؛ به این صورت که گاهی اوقات حلقه‌های بحثی را تشکیل دهند و به بیان مسائل در مورد نماز بپردازند.