سلام. اگر کسی آیات الهی را به تمسخر بگیرد و به پیامبر(ص) و امامان(ع)توهین کند، چگونه باید در مقابلش عکس العمل نشان داد؟! چون این افراد بیشتر کسانی هستند که به ارشاد و توضیحات منطقی گوش نمی دهند. یا آن قدر از حقیقت دور شده اند که بحث دین برایشان کوته فکری تام است.

پاسخ اجمالی

قرآن کریم در چند آیه در ارتباط با کسانی که آیات روشن الهی را به تمسخر می گیرند و امر به معروف و نهی از منکر در آنها تأثیر نمی کند، می فرماید از آنها فاصله بگیرید و اگر در مجلس آنها نشسته اید جلسه را ترک و آنها را به حال خود رها کنید:
۱ – «وَ قَدْ نَزَّلَ عَلَیْکُمْ فِی الْکِتابِ أَنْ إِذا سَمِعْتُمْ آیاتِ اللَّهِ یُکْفَرُ بِها وَ یُسْتَهْزَأُ بِها فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّى یَخُوضُوا فی‏ حَدیثٍ غَیْرِهِ إِنَّکُمْ إِذاً مِثْلُهُم»؛[۱]و خداوند (این حکم را) در قرآن بر شما نازل کرد که هر گاه بشنوید افرادى آیات خدا را انکار و استهزا مى ‏کنند، با آنها ننشینید تا به سخن دیگرى بپردازند! و گر نه، شما هم مثل آنان خواهید بود.
۲ – «وَ إِذا رَأَیْتَ الَّذینَ یَخُوضُونَ فی‏ آیاتِنا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّى یَخُوضُوا فی‏ حَدیثٍ غَیْرِهِ وَ إِمَّا یُنْسِیَنَّکَ الشَّیْطانُ فَلا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّکْرى‏ مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمینَ»؛ [۲]هر گاه کسانى را دیدى که آیات ما را استهزا مى ‏کنند، از آنها روى بگردان تا به سخن دیگرى بپردازند! و اگر شیطان از یاد تو ببرد، هرگز پس از یاد آمدن با این جمعیّت ستمگر منشین!
خداوند به پیامبر اسلام(ص) دستور داده است، اگر مشاهده کردی کسانى آیات قرآن را به تمسخر گرفته و نسبت به آن سخنان ناروا می گویند، از آنها دوری کن. بدیهی است که این حکم اختصاصى به پیامبر(ص) ندارد، بلکه یک دستور عمومى است که در شکل خطاب به پیامبر اسلام(ص) بیان شده است.
آیات مورد بحث این حکم اسلامى را تأکید می کند و به مسلمانان هشدار می دهد هنگامى که بشنوید افرادى نسبت به آیات قرآن کفر مى ‏ورزند و استهزاء می کنند با آنها ننشینید تا از این کار صرف نظر کرده، به مسائل دیگرى بپردازند.
فلسفه آن هم کاملاً روشن است؛ زیرا این یک نوع مبارزه عملى به شکل منفى در برابر این گونه کارها است؛ زیرا اگر مسلمانان در مجالس آنها شرکت مى ‏کردند، آنها براى انتقام گرفتن و ناراحت ساختن ایشان به سخنان باطل و نارواى خود ادامه مى ‏دادند، اما هنگامى که با بى ‏اعتنایى از کنار آنها بگذرند، طبعاً سکوت خواهند کرد و به مسائل دیگر خواهند پرداخت؛ چرا که تمام هدف آنها ناراحت ساختن پیامبر(ص) و مسلمانان بود.
این موضوع به اندازه ‏اى اهمیت دارد که در آیه دوم اضافه می کند، اگر شیطان ترا به فراموشى افکند و با این گونه اشخاص سهواً همنشین شدى به مجرد این که متوجه موضوع شدی فوراً از آن مجلس برخیز و با این ستم کاران منشین.[۳]
در روایات نیز در بیان یکی از مصادیق این آیات از امامان نقل شده است که مراد این آیات، آن است که هر گاه کسی حق را انکار کند و زبان خود را به مذمت ائمه(ع) بگشاید باید از او اجتناب نمود، هر جا و به هر نوع که باشد. بنابر این، مراد از «آیاتِ اللَّهِ» اهل ائمه(ع) هستند، چنانچه على بن ابراهیم روایت کرده که «آیات اللَّه هم الأئمه علیهم السلام».[۴]
رسول خدا(ص) در این ارتباط فرمود: «من کان یؤمن باللَّه و الیوم الآخر فلا یجلس فی مجلس یسب فیه إمام أو یغتاب فیه مسلم»؛[۵] کسی که به خدا و روز جزا ایمان داشته باشد، در مجلسی که در آن به امام ناسزا گفته می شود، یا غیبت مسلمانی صورت می گیرد نمی نشیند.
از امام رضا (ع) نیز در تفسیر آیه ۱۴۰ سوره نساء آمده است: «إذا سمعت الرجل یجحد الحق و یکذب به و یقع فی أهله فقم من عنده و لا تقاعده»؛[۶] هر گاه بشنوید که حق مورد انکار و تکذیب قرار مى ‏گیرد و اهل مجلس به این کار سرگرم هستند، از آن مجلس برخیزید.
برای آگاهی بیشتر: پاسخ های ۲۷۱۴۴ و ۴۰۲۰۶ را مطالعه کنید.

منبع:اسلام کوئست

پی نوشت:

[۱]. نساء، ۱۴۰٫

[۲]. انعام، ۶۸٫

[۳]. ر. ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏۴، ص ۱۷۲؛ ج ‏۵، ص ۲۸۹، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.

[۴]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب،‏ ج ‏۱، ص ۱۵۶، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.

[۵]. همان، ص ۲۰۴٫

[۶]. عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، هاشم، ج ‏۱، ص ۲۸۱، تهران، المطبعه العلمیه، چاپ اول، ۱۳۸۰ق.