معرفت خدا در عالم ذرّ و اقرار بر معرفت، در آیات و روایات مطرح شده و اندیشمندان بزرگ در این مورد سخن گفته‌اند. در این نوشتار، نظریه‌های پنج تن از دانشمندان قرن ۱۴ با دیدگاههای مختلف، نقل و نقد و بررسی شده است:سیّد حبیب‌الله خویی، میرزا مهدی اصفهانی، سیّد عبدالحسین شرف‌الدین، شیخ مجتبی قزوینی، علاّ مه عبدالحسین امینی.