معرفت خدا در عالم ذر و اقوار بر معرفت از مباحثى است که در آیات و روایات مطرح شده و اندیشمندان بزرگ پیرامون معرفت و میثاق در عالم ذر آراء و اقوال خود را بیان کرده‏اند.در این نوشتار، نظریه‏هاى ۱۵ نفر از دانشمندان قرن‏هاى یازده تا سیزده از شیخ بهایى (م. ۱۰۳۰ ق.) تا سید عبداللَّه شبر (م. ۱۲۴۲ ق.) نقل شده و در ذیل این نظریه‏هاى مباحثى همچون تفاوت عالم ذر با عالم ارواح، اخذ میثاق ربوبیت و ولایت، تقدم خلقت روح بر بدن، مثل افلاطونى، شبهه‏هاى مرتبط با عالم ذر، اخذ میثاق از همه موجودات نقد و بررسى شده است.