قرآن کریم مهم‌ترین سند حقانیت اسلام است و برخی از ناآگاهان در طول تاریخ تلاش کرده‌اند تا با خدشه در تمامت و استواری متن آن، در اندیشه امت اسلامی و وحدت میان مسلمانان، خلل وارد نمایند. اگرچه دانشمندان اسلامی در طول تاریخ بر عدم تحریف قرآن تأکید فراوان نموده‌اند و نیز در عدم تحریف قرآن میان اندیشمندان مسلمان و فقیهان فریقین تردیدی نیست امام وجود برخی روایات ضعیف در این خصوص موجب گشت تا امت اسلامی در برخی از برهه‌های تاریخی دچار اختلاف و تفرقه گردد.

یکی از موضوعات مهمی که در روزگار امام هادی (علیه السّلام) مورد گفت‌وگو بود. بحث از تحریف قرآن بود. فرقه حشویه، از اهل سنت، و برخی از غلات بر آن بودند که در قرآن دست برده شده است و چه بسا کاتبان وحی برخی از آیات را حذف کرده‌اند. با این‌که همه عالمان شیعه بر نادرستی تحریف قرآن تأکید داشته و دارند و تاکنون ده‌ها اثر گران سنگ در این زمینه تألیف نموده‌اند و تحریف به فزونی یا کاستی در آیات قرآن را مردود دانسته‌اند. اما برخی با نسبت دادن تحریف قرآن به شیعه، تلاش کردند تا شیعه را به داشتن قرآنی غیر از قرآن سایر کشورهای اسلامی متهم کنند!! در حالی که فقیهان و عالمان شیعی این تهمت ناروا را باطل دانسته و راه‌یابی تحریف به قرآن را از جهت عقلی و روایی مردود شمرده‌اند و نباید گفته‌های ضعیف برخی علما در زمان‌های دور را به همه شیعیان نسبت داد چنان که در میان اهل سنت نیز بخاری از عمر بن خطاب نقل کرده است که در قرآن کریم آیه رحم بوده و ما آن را تلاوت و به آن عمل کرده‌ایم و این آیه اینک در قرآن موجود نیست. نیز عمر گفته است: در قرآن این آیه موجود بود: «أنْ‏ ترغبوا عن‏ آبائکم فانه کفر بکم ان ترغبوا عن آبائکم».[۱]

اهل سنت از ابوموسی اشعری نیز روایت می‌کنند که در قرآن سوره‌ای مانند سوره برائت بوده است و من آن را فراموش کرده‌ام و از جمله آیات آن این بود: «لو کان لابن آدم و ادیان من مال لا تبغی وادیاً ثالثاً و لیملأ جوف ابن آدم الا التراب».[۲]

از این‌گونه روایات در کتاب‌های اهل تسنن وجود دارد که در برابر نظریه اکثریت علمای شیعه و اهل سنت بر عدم تحریف قرآن، چنین نقل قول‌های ضعیف قابل اعتنا نیست. دانشمندان شیعی بارها از عدم تحریف قرآن دفاع کرده‌اند:

-‌ بحث عدم تحریف قرآن، به قلم توانای مرجع عالیقدر شیعه آیت الله العظمی سید ابوالقاسم خویی؛

-‌ صیانه القران عن التحریف، اثر استاد فرزانه آیت الله محمد هادی معرفت؛

-‌ نزاهت قرآن از تحریف، اثر آیت الله علامه جوادی آملی.

و بسیاری از کتاب‌های دیگر اندیشمندان شیعی گواه بر این سخن حق است.

اثبات پیراستگی قرآن از تحریف ضروری است و شبهه تحریف افزون بر خدشه در حجیت قرآن، معجزه بودن آن را نیز مخدوش می‌سازد و اعتبار و حجیت رسالت پیامبر اکرم ص، به معجزه رسالت ایشان، گره خورده است، از این‌رو اعتبار و حقانیت اسلام به حقانیت قرآن گره خورده است و اثبات پیراستگی قرآن از هر گونه تحریف به زیادت یا کاستی با هدایت و راهنمایی امامان اهل بیت (علیه السّلام) در طول تاریخ از سوی اندیشمندان شیعی انجام پذیرفته است.[۳]

 

منبع: پرسشها و پاسخهای دانشجویی امام هادی علیه السلام؛ دفتر نشر معارف – تدوین و تألیف: محمدهادی یدالله پور


[۱]. صحیح بخاری، ج ۸، ص ۲۶٫

[۲]. صحیح مسلم، ج ۳، ص ۱۰۰٫

[۳]. البیان فی تفسیر القرآن، سید ابوالقاسم خویی صص ۲۱۵- ۲۵۴، صیانه القرآن عن التحریف، محمد هادی معرفت، نزاهت قرآن از تحریف، عبدالله جوادی آملی، قرآن هرگز تحریف نشده است، حسن حسن‌زاده آملی و…