سؤال: اگر اتاقی اختصاصی داشته باشیم، بهتر است که اتاق را در اختیار فرزندان خود قرار دهیم یا خیر؟

جواب:

معمولاً آن چیزی که در مدل تربیتی مطرح است این است که به بچّه‌ها نباید اتاقی اختصاص داده شود؛ یعنی نباید به فرزندمان بگوییم که این اتاق مخصوص تو است. بلکه باید در ابتدا برای اتاق‌ها کارکرد تعریف کنیم و بعد آن را در اختیار بچّه‌ها قرار دهیم. در قدیم مرسوم‌ بود که می‌گفتند: اتاق مطالعه، اتاق خواب، اتاق نشیمن؛ یعنی برای اتاق‌ها کارکرد تعریف می‌کردند.

آسیب‌ها

ما هیچ ‌وقت نباید مالکیّت اتاق‌ها را به فرزندان خود بسپاریم؛ زیرا این کار آسیب هایی دارد؛ از جمله این‌که وقتی مالکیّت اتاقی را به فرزند خود می‌دهیم، می‌گوید این اتاق برای من است؛ در نتیجه آن را به هم می‌ریزد و بی‌نظمی می‌کند و وقتی به او می‌گویم اتاقت نامرتّب است، می‌گوید: اتاق من است، درب آن را قفل می‌کنم و به مدرسه‌ می‌روم؛ شما اصلاً با آن‌جا کاری نداشته باشید!

از سنّ نوجوانی به بعد هم این آسیب‌ها بیشتر می‌شود. مهم ترین آسیب هم اختلالات جنسی است که ناشی از همین تنهایی ها و خلوت ها است.

دیدگاه دین و قرآن

در تربیت و هدایت دینی و همچنین در قرآن کریم این نکته تأکید شده است که اگر بچّه‌ها می‌خواهند وارد اتاق پدر و مادر شوند، باید اجازه بگیرند؛ ولی در هیچ جا نیامده است که اگر پدر و مادر می‌خواهند وارد اتاق فرزند شوند، اجازه بگیرند. این‌ مفاهیم که گاهی اوقات در فیلم‌ها و سریال‌های ما نیز به تصویر کشیده می‌شود، معلوم نیست از کجا آمده است.

تعریف کارکرد برای اتاق ها

وقتی ما اتاقی را در اختیار بچّه‌ها قرار می‌دهیم، فردا هر اتّفاقی که در اتاق بیفتد، بچّه می‌گوید اتاق خودم است؛ لذا پدر و مادر هیچ کنترلی نمی‌توانند داشته باشند و باید دائم با فرزندشان درگیر شوند.

توصیه‌ی ما این است که والدین برای فرزندانشان کارکرد اتاق را مشخص کنند. مثلاً یک اتاق را به خوابیدن و یکی را به درس خواندن اختصاص دهند و هیچ ‌وقت نگویند که اتاق از آنِ تو است. حتّی نباید بگویند که این اتاق برای مادر یا برای پدر است؛ بلکه باید بگویند این اتاق برای خوابیدن والدین است؛ زیرا ممکن است زمینه‌ی مطالبه در این‌جا فراهم شود و بچّه ها بگویند که چرا شما برای خود اتاق جداگانه داشته باشد، ولی من نداشته باشم؟