شنیده بودم که بعد از مرگ، تمام انسان ها حشر می شوند این قدر انبوه مردم جمع خواهند شد که مانند دریا می ماند و هرکسی غرق در وجود خود می شود. آیا این حقیقت دارد؟ اگر پاسخ مثبت باشد دلیل آن چیست؟

پاسخ اجمالی

یکی از وعده های الهی، این است که در روز قیامت، همه انسان ها محشور  شده و حتی یک تن از آنان جا نمی ماند.[۱]
طبیعتاً جمعیت بسیار زیادی گرد خواهند آمد؛ زیرا از زمان حضرت آدم تا روز قیامت، انسان های بسیار زیادی زندگی کرده و از دنیا رفته اند و خواهند رفت.
عملاً وضعیت یک فرد در میان این همه جمعیت سرگردان و نگران مانند انسانی است که در دریایی سهمگین غرق شده و جز نجات خویش، اندیشه ای دیگر در سر ندارد.
روز قیامت روز حسابرسی است. در آن روز، آن قدر بر انسان ها سخت می گذرد و افراد نگران عاقبت خود و اعمالشان هستند که از غیر خود غافل می شنود و تنها نگرانی شان سرنوشت خود است. خداوند در قرآن می فرماید: «در آن روز هر کدام از آنها وضعى دارند که او را کاملاً به خود مشغول می سازد».[۲]
بر خلاف زندگی دنیایی که انسان در آن کمتر به آخرت و اعمال خود توجه دارد و اهمیت می دهد، در آخرت، وضعیت به کلی تغییر یافته و تنها چیزی که برای انسان مهم خواهد بود، تعیین سرنوشت نهایی او در حسابرسی دقیق پروردگار است.
در این روز، انسان نزدیک ترین نزدیکانش را که برادر و پدر و مادر و زن و فرزند هستند نه فقط فراموش کرده، بلکه از آنها فرار می کند،[۳] و این نشان می دهد هول و وحشت محشر آن قدر زیاد است که انسان را از تمام پیوندها و علائقش جدا می کند.
بعضى گفته اند منظور فرار از برادران و پدران و مادران و همسر و فرزندانى است که راه ایمان و تقوا و اطاعت خدا را نپیمودند، او از آنها فرار می کند که مبادا به سرنوشتشان گرفتار شود.
بعضى نیز گفته اند این فرار از آن رو است تا مبادا این افراد حقوقى به گردن او داشته باشند و از او مطالبه کنند، و او از اداى آن عاجز باشد.
در میان این سه تفسیر، تفسیر اول مناسب تر به نظر می رسد، اگرچه جمع میان آنها نیز بی مانع است.[۴]
پیامبر اسلام(ص) در این باره فرمود: «در سه جا، هیچ کس، به یاد دیگران نیست؛ هنگام میزان؛ تا این که ببیند که آیا ترازویش سنگین است یا سبک. هنگام صراط، تا این که ببیند از آن عبور خواهد کرد یا نه، و هنگام دریافت نامه اعمال، تا این که ببیند به دست راستش داده می شود یا دست چپش. در این سه موضع، کسی حتی به یاد دوست صمیمی اش یا محبوبش یا نزدیکانش یا دوست و فرزندش و والدینش نخواهد بود … به خاطر صحنه های بسیار هولناک قیامت این اتفاق خواهد افتاد».[۵]

 منبع:اسلام کوئست

پی نوشت:

[۱]. کهف، ۴۷٫

[۲].  عبس، ۳۷٫

[۳].  عبس، ۳۴ – ۳۶٫

^[۴]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۲۶، ص ۱۵۷، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.

[۵]. بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۵۸۶، تهران، بنیاد بعثت، چاپ اول، ۱۴۱۶ق.