معنای کلمه “آیه” در کتاب های لغوی این گونه آمده است: «آیه به معنای نشانه و عبرت است. چنان که خداوند می گوید: در داستان یوسف و برادرانش آیاتی وجود دارد؛ یعنی نشانه ها و عبرت های مختلفی وجود دارد».[۱]

در قرآن کریم و ادبیات عرب آن جا که یک نشانه وجود داشته باشد، از کلمه آیه استفاده می کنند که مفرد است، و هرگاه که دو یا چند نشانه وجود داشته باشد، از کلمه “آیات” که جمع است استفاده می کنند. حال با ذکر چند مورد از قرآن کریم این استفاده را بیان می داریم.

۱ – «وَ قالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ آیَهَ مُلْکِهِ … »؛[۲]پیغمبرشان گفت که نشان پادشاهى او این است‏… .

۲ – «قالَ رَبِّ اجْعَلْ لی‏ آیَهً … »؛[۳]گفت: اى پروردگار من، براى من نشانه‏اى پدیدار کن‏.

۳ – «وَ ما تَأْتیهِمْ مِنْ آیَهٍ مِنْ آیاتِ رَبِّهِم‏ …»؛[۴]و هیچ آیه‏اى از آیات پروردگارشان بر ایشان نازل نشد.

۴ – «تِلْکَ آیاتُ اللَّهِ نَتْلُوها عَلَیْکَ بِالْحَق‏ …»؛[۵]این نشانه‏هاى خدا است که پى در پى میخوانیم بر تو بحق‏ … .

همان طور که این آیات نشان می دهد، برای رساندن معنای مفرد کلمه آیه بکار رفته و برای رساندن معنای جمع از کلمه آیات استفاده شده است.

منبع:اسلام کوئست

پی نوشت:

[۱]. ابن منظور، لسان العرب، ج ۱۴، ص ۶۱.

[۲]. بقره، ۲۴۸.

[۳]. آل عمران، ۴۱.

[۴]. انعام، ۳.

[۵]. بقره، ۲۵۲.