گناه داراى آثار وضعى است یعنى بسیارى از گناهان مکافاتى در این جهان دارند. به تعبیر دیگر یکى از حکمت هاى الهى در نظام آفرینش این است که نظام هستى نسبت به کردارهاى انسان بى تفاوت نیست و در برابر نیک و بد اعمال آدمى واکنش مناسب نشان مى دهد.

قرآن مجید مى فرماید: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ»؛[۱] «اگر اهل شهرها و آبادى ها، ایمان مى آوردند و تقوا پیشه مى کردند، برکت هاى آسمان و زمین را بر آنها مى گشودیم».

بنابراین در نظام علت و معلول کنش هاى نیک و بد آدمى در تعیین نیک بختى و نگون سازى انسان در همین دنیا نیز مؤثر است و بازگشت نتایج اعمال انسان به وى اختصاص به سراى آخرت ندارد.

یکى از پیامدهاى گناه، پوچ شدن اعمال نیک است. در قرآن کریم ۱۶ بار سخن از «حبط اعمال» به میان آمده و از مجموع آنها استفاده مى شود که گناهان بزرگى؛ چون: کفر، شرک، تکذیب آیه هاى الهى، انکار معاد و… موجب از بین بردن اعمال نیک مى شود. براى نمونه، تکبر و سرکشى ابلیس از فرمان الهى درباره سجده کردن آدم، موجب پوچى شش هزار سال عبادتش شد.[۲]

در روایات به برخى از آثار وضعى و دنیوى گناهان اشاره شده:

منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف:گروه اخلاق وعرفان/پرسش وپاسخ دانشجویی

۱ – قساوت قلب،[۳]

۲ – سلب نعمت،[۴]

۳ – به اجابت نرسیدن دعا،[۵]

۴ – الحاد و انکار،[۶]

۵ – قطع روزى،[۷]

۶ – محرومیت از نماز شب،[۸]

۷ – ناامنى از حوادث ها،[۹]

۸ – قطع باران،

۹ – فقر عمومى،

۱۰ – کوتاهى عمر،

۱۱ – اندوه.

خداوندا ز عصیان خسته جانم

درافتاده به ظلمت این روانم

اگر جان از گنه تاریک دارم

ولى لطف تو را نزدیک دارم

[۱] – اعراف ۷، آیه ۹۶٫

[۲] – نهج البلاغه، خ ۱۹۲٫

[۳] – کلینى، اصول کافى، ج ۲، ص ۲۷۱٫

[۴] – همان، ص ۲۷۳٫

[۵] – همان، ص ۲۷۱ ؛ علامه مجلسى، بحارالانوار، ج ۷۳، ص ۳۲۹٫

[۶] – بحارالانوار، ج ۷۳، ص ۳۶۰٫

[۷] – اصول کافى، ج ۲، ص ۲۷۱٫

[۸] – همان.

[۹] – همان، ص ۲۶۹٫