علت حمله نکردن سپاه امیرالمؤمنین علیه السلام به شام

وقتی جریر پیشِ معاویه رفت، امیرالمؤمنین علیه السلام سردارانِ خود را جمع کردند، یک عدّه گفتند که از معاویه بگذریم، چند نفر سخنرانی کردند، این‌ها چه کسانی هستند؟ اشتر نخعی، یعنی مالک اشتر، عدی بن حاتم، شریح بن هانی، «قَامُوا إلَی عَلیٍ» اینها در مسجد بلند شدند و صحبت کردند، «فَتَکَلَّموا بِلِسانٍ واحِد» در حال […]

نیت، ارزش عمل

«إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ»[1] ارزش عمل به نیّت است. آدم غذای خوب بخورد ولی خدا به او توفیق بدهد، نیّت الهی از او متمشّی بشود. بتواند به حساب خدا بریزد. همان غذای لذیذ او هم برای او ذخیره‌ی آخرت می‌شود. کسی ریاضت هم بکشد امّا برای این است که یک موقعیت اجتماعی برای او پیش بیاید، […]

مالک اشتر قبل از جنگ صفین

امیرالمؤمنین صلواة الله علیه مالک اشتر را بخاطر اهمیّتِ او، بخاطر ضریب نفوذ بسیار زیادِ مالک در بین کوفیان، به او فرمانداریِ مناطق اصلی مانندِ مصر را نمی‌دادند، چون آن زمان دیگر دور بود، بعدها هم زمانی که او را به مصر فرستادند به مردم مصر فرمودند: من ایثار کردم، چون من به او نیاز […]

ترک هوا و تربیت نفس

ترک هوا به خاطر تربیت نفس وجهی دارد. یک وقتی یک کسی ترک لذّت می‌کند، می‌خواهد مرتاض بشود، می‌خواهد اهل سر بشود می‌خواهد اسرار مردم را بداند. می‌خواهد بلعم باعور بشود، بتواند کارهای عجیب و غریب بکند. ریاضت او هم حرام است. یعنی حرام است به این معنا که حرام شده است. می‌گویند: فلانی حرام […]

جریر در دیدار با معاویه

جریر به شام رفت و با معاویه دیدار کرد. معاویه صحنه‌سازیِ خیلی زیبایی ایجاد کرد. این جریان می‌توانست برای معاویه خیلی مؤثر باشد، چرا؟ چون اگر امیرالمؤمنین علیه السلام بر فرض مثال به معاویه حکومت می‌دادند، یک تأییدی برای معاویه و خاندانِ او تا روز قیامت بود! چون معاویه رفتارِ حکومتیِ خود را هجده سال […]

نقش نیت در قبولی اعمال

اگر اطاعت کردید که نشانه‌ی ایمان واقعی و قلبی شما است، خدا هم شما را دلگرم می‌کند، شما با ما معامله بکنید ضرر نمی‌کنید. هر کسی با غیر خدا معامله کرد، از دست او رفت ولو ضرر نکرده باشد، در آخرت ضرر کرده است. «ما عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ باقٍ»[1] هر چه نیّت […]

جریر سفیرِ امیرالمؤمنین علیه السلام بود یا میانجی؟

آیا جریر سفیرِ امیرالمؤمنین علیه السلام بود؟ یا میانجی بود؟ مگر این‌ها با یکدیگر تفاوتی دارد؟ بله! سفیرِ شما باید طبقِ مرامِ شما رفتار کند، میانجی اینطور نیست، می‌خواهد بینِ دو نفر آشتی  بدهد. بنظرِ ما جریر از چند جهت میانجی است، نه سفیر! این‌ها در تحلیل اثر دارد، چون شما می‌گویید چطور امیرالمؤمنین علیه السلام […]

اطاعت از خدا و رسول محک ایمان

«وَ لَمَّا يَدْخُلِ الْإيمانُ في‏ قُلُوبِكُمْ» هنوز ایمان شما، ایمان باطنی نیست. ایمان قلبی نیست. «وَ إِنْ تُطيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ» اگر بیایید عوض حرف زدن، ادّعا کردن، شعار دادن، تظاهر به انقلاب کردن، نان انقلاب خوردن، منصب انقلاب را گرفتن، شاخص و محک نشان می‌دهد، محکی که نشان می‌دهد ایمان شما ایمان است یا […]

پیشنهاد جَریر بن عبدالله بجلی به امیرالمؤمنین علیه السلام

حالا امیرالمؤمنین علیه السلام او را عزل کرد و او اصلاً عکس‌العملی از خود نشان نداد، اصلاً ابرازِ ناراحتی نکرد، لبخند به لب به کوفه آمد، برخلافِ اشعث که گفت: بروم به معاویه بپیوندم و امیرالمؤمنین علیه السلام حجر را فرستاد و…. جریر اصلاً عکس العمل نشان نداد و نزدِ حضرت آمد. گفت: آقا! می‌دانم که […]

غفلت توبه در نفس انسان

«قالَتِ الْأَعْرابُ آمَنَّا قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَ لكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنا وَ لَمَّا يَدْخُلِ الْإيمانُ في‏ قُلُوبِكُمْ وَ إِنْ تُطيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لا يَلِتْكُمْ مِنْ أَعْمالِكُمْ شَيْئاً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيمٌ * ‏إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْتابُوا».[1] در این آیات کریمه، خداوند متعال در مقام هشدار و تنبّه بندگان خود است […]

عزل جَریر بن عبدالله توسط امیرالمؤمنین علیه السلام

وقتی امیرالمؤمنین علیه السلام به حکومت رسیدند، امیرالمؤمنین علیه السلام در آن ابتدای کار به این جزئیّات کار نداشتند، وقتی کار در جمل تمام شد و حضرت در حالِ برگشتن از بصره به کوفه بودند دو نامه نوشتند، نامه‌ای به اشعث نوشتند که در موردِ آن بحث کردیم، نامه‌ای هم به جریر نوشتند، این‌ها هم […]

علم لدّنی حضرت زینب سلام الله علیها

علم حضرت زینب سلام الله علیها علم کتابی نیست حضرت زینب مفسّر بود، در کوفه تفسیر قرآن می‌گفت، آقا امیر المؤمنین علیه السّلام آمدند صدا زدند: زینب من دیدم که سوره‌ی مریم را داشتی تفسیر می‌کردی، تفسیر «كهيعص»[1] را داشتی برای بانوان کوفه می‌گفتی. عرضه داشت بله. بعد امیر المؤمنین علیه السّلام تأویل این را […]