اولین مسلمان
برگرفته از کتاب «المسند» ج 15 ص 174
نظافت امام «نَوَوی»
برگرفته از کتاب «المنهل العذب الروی» ص 46
الرضا من آل محمد(صلی الله علیه وآله وسلم)
در این نوشتار برآنیم تا شعار ((الرضا من آل محمد)) را بررسى کنیم; شعارى که عباسیان با تکیه بر آن توانستند بسیارى از بنى هاشم و شیعیان آنان ـ به ویژه ایرانیان ـ را با خود همراه کرده و مدت ها چهره واقعى خود را در پشت آن پنهان سازند.
این بررسى, در چهار محور الرضا در لغت عرب, الرضا در عرف مسلمانان در دو قرن نخست هجرى, الرضا در دعوت عباسى و الرضا نزد دعوت شدگان تقدیم مى گردد.
سه نامه از پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله وسلم) در تاریخ طبرى
اسلام دینى فراگیر و جهان شمول است و از همان آغاز ظهور, خود را در حصارهاى تنگ نژادى و قبیله اى محدود نساخت از همین روى پیامبر اسلام(ص) در سال ششم هجرى در راستاى رسالت جهانى خویش, با ارسال نامه هایى به سران ممالک هم جوار حجاز, ایشان را به اسلام فراخواند.
طبرى مورخ معروف در کتاب خود متن سه نامه از نامه هاى پیامبر(ص) به نجاشى ـ حاکم حبشه ـ, خسرو پرویز ـ شاهنشاه ایران ـ و هرقل ـ امپراتور روم شرقى ـ را ضبط کرده است. مقاله حاضر به بحث و بررسى پیرامون این سه نامه اختصاص دارد.
توسل انبیاء به رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم
برگرفته از کتاب «وفاء الوفا» جزء 4 ص 193
تإملى در تاریخ وفات پیامبر(صلی الله علی وآله وسلم)
تعیین تاریخ وفات پیامبر(ص) یک بحث علمى ـ تاریخى محض نیست, بلکه داراى ثمراتى است. این مقاله, بدون تکیه بر یک روایت خاص و با بررسى شش واقعه که در تعیین وفات پیامبر(ص) نقش دارند و با کنار هم قرار دادن آن وقایع, اقوال معروف شیعه و سنى را مورد بررسى قرار داده است و با رسم جداول, به طور دقیق اثبات نموده است که قول معروف و مشهور شیعه مبنى بر قرار دادن تاریخ وفات پیامبر(ص) در 28 صفر و قول معروف و مشهور اهل سنت که آن را 12 ربیع الاول دانسته اند, هر دو, باطل بوده و تاریخ وفات پیامبر(ص), همان گونه که در روایت ابومخنف ذکر گردیده است, دوم ربیع الاول است.
معنای «مولا»
برگرفته از کتاب «فضائل الصحابه» جزء 2 ص 572
معنای «مولا»
برگرفته از کتاب «المسند» ج 38 ص 541 و 542
تحریف ناشیانه ذهبی
برگرفته از کتاب «سیر أعلام النبلاء» جزء 3 ص 477 و 478
تحریف به نفع مروان
برگرفته از کتاب «سیر أعلام النّبلاء» و کتاب «العلل و معرفة الرجال»
برخوردهاى مسالمت آمیز پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) با یهود
چکیده
درباره صلح نامه پیامبر(ص) و یهود مدینه هر چه سخن گفته مى شود منحصر به پیمانى است که به ((موادعه یهود)) شهرت یافته است. لیکن در این مقاله قرار داد دیگرى که تنها در کتاب ((اعلام الورى)) آمده است به عنوان پیمان اصلى میان پیامبر(ص) و یهود معرفى مى گردد و دلایل و شواهدى بر درستى آن متن ارائه مى شود.
هم چنین این نتیجه به دست آمده که پیمان نامه مشهور, مربوط به یهودیان انصار است و به علاوه, آن مجموعه اى از چند قرارداد است نه یک قرارداد.
بخش دوم این نوشتار به بررسى یکى از سریه هاى زمان پیامبر(ص) پرداخته و چنین نتیجه گرفته است که این حرکت برخلاف آن چه شهرت یافته سریه نیست, بلکه حرکتى سیاسى است که از سوى رسول خدا(ص) به منظور صلح با یهود خیبر انجام شده است. هر چند پایان این حرکت به درگیرى کشیده شده است.
پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله وسلم) و شیوه گذر از جامعه جاهلى به جامعه اسلامى
((توسعه)) دغدغه اساسى انسان معاصر است. بنابراین چگونگى, شیوه, ابزار و سازوکار رسیدن به توسعه و تعالى, پرسش جدى فراروى گرایش ها, نگرش ها, بینش ها, دانش ها و دانشمندان مختلف است.
برخى از نظریه پردازان با طرح تئورىهاى خطى بر تقلید از غرب اصرار مى ورزند و برخى دیگر با تإکید بر الگوهاى غیر خطى سعى بر بومى سازى نظریات توسعه دارند. مقاله حاضر با نگرشى از نوع دوم, به کندوکاو در تاریخ صدر اسلام پرداخته است تا مسیر جدیدى را در جهت بومى سازى نظریات توسعه بگشاید.
مقاله حاضر به این سوال پاسخ مى دهد که پیامبر اسلام(ص) چگونه توانست در فرصتى اندک و با امکاناتى ناچیز, آن چنان تغییراتى در سطح فرد و جامعه پدید آورد که پس از مدتى, جامعه اى کاملا متفاوت با آن چه پیش از آن بود به وجود آمد؟
این مقاله با طرح نظریه محتواى باطنى انسان سعى مى کند تا گام هاى اولیه را, با استفاده از داده هاى تاریخى, جهت طرح یک نظریه توسعه نوین بردارد.
