روابط امام علی علیه السلام و معاویه
دوران خلافت امیرمؤمنان امام علی علیه‌السلام (35 ـ40 ق) با وقوع سه جنگ جمل، صفین و نهروان سپری شد. در این میان، «صفین» مهم‌ترین و خطیرترین بود.
در سال 36 ق. در جنگ صفین، خلافت نوپای علی علیه‌السلام رویاروی معاویة بن ابی سفیان، امیرنشین شام قرار گرفت كه از سال 18 ق. در آن‌جا استقرار یافته بود. مردمی كه بر خلافت عثمان شوریدند و اینك در سال 35 ق. با علی علیه‌السلام بیعت كردند، در پی «عدالت» بودند و حال، بی‌صبرانه انتظار اصلاح امور را می‌كشیدند. لذا برای اصلاح ساختار حكومت، ضرورت داشت كه حاكمان ناشایست جای خود را به افراد صالح بسپارند. از جمله، معاویة بن ابی‌سفیان باید از امارت شام بركنار می‌شد، و این آغازی بود بر یك چالش بزرگ.
البته به امیرمؤمنان علیه‌السلام سفارش شد كه «معاویه را ـ دست‌كم برای مدتی كوتاه ـ بر امارت ابقا كند و پس از تثبیت موقعیت خود، به تصمیم‌گیری درباره او بپردازد»؛ این نوشتار یك بررسی تاریخی است درباره این‌كه چرا امیرمؤمنان علیه‌السلام به سفارش مزبور عمل نكرد؟، و پیش از جنگ صفین، چه روابطی میان علی علیه‌السلام و معاویه برقرار شد؟ و هدف از برگزاری آن روابط چه بود؟
بررسى كاربردهاىِ لقبِ «اميرالمومنين» در بسترِ تاريخ اسلام
اين پژوهش، در بازشناسىِ كاربردهاى لقب اميرالمؤمنين، مشتمل بر سه فصل: «بررسى واژگانى»، «نخستين كاربرد» و «گسترش كاربرد» است، كه در دو قسمت، در دو شماره پياپى از مجله، ارائه خواهد شد.
بررسی چند روایت تاریخی در باب غالیان عصر خلافت امام علی علیه السلام
یکی از بحث های مربوط به پیدایش جریان غلوّ این است که غالیان در عصر خلافت امام علی علیه السلام پدید آمدند. در این باره روایتی مشهور اما فاقد سند قابل اعتنا، حکایت از آن دارد که امام در برخورد با این جماعت، ابتدا آنان را توبه داده و وقتی دعوت به توبه را نپذیرفتند، همه را در آتش سوزاند!
خشم رسول الله صلی الله علیه و آله از بدگويي از علي عليه السلام
خشم رسول الله ازشكايت كننده ازاميرالمؤمنين
فقال رسول الله: يا بريدة! احدثت نفاقا! ان على بن ابيطالب يحل له من الفىء ما يحل لى، ان على بن ابيطالب خير الناس لك و لقومك! و خير من اخلف بعدى لكافة امتى! يا بريدة احذر ان تبغض عليا فيبغضك الله!
مبانی اخلاق کار از دیدگاه امام علی علیه السلام
برخلاف نظر بسیاری از مکاتِب که انسان را محور کارهای خود قرار داده اند، دین اسلام با نگاهی همه جانبه به مقوله کار، توجه به خداوند، انسان و جهان را مد نظر قرار داده است.
جغرافیای تاریخی کوفه
در دوره خلافت خلیفه دوم، مسلمانان که هدف فتح ایران را در سر داشتند، به دنبال محلی بودند که علاوه بر نزدیکی به مرز ایران، از نظر آب و هوایی، مطلوب ساکنین جزیرة العرب باشد؛ از این رو سعدبن ابی وقاص پس از مکاتبه با خلیفه دوم، به سلمان فارسی و حذیفة بن الیمان ماموریت […]
عدالت و ذکر : معرفی معنویت امام علی علیه السلام
كتاب «عدل و ذكر» با موضوع معرفی معنويت امام علی(ع) نوشته‌ی دكتر «رضا كاظمی» از سوی انتشارات مؤسسه‌‌ی مطالعات اسماعيلی لندن به انگليسی منتشر شده است. اين كتاب به بررسی انديشه‌‌ها و آموزه‌‌های نخستين امام شيعيان، علی بن ابيطالب به عنوان يك پيشوای معنوی، اخلاقی و سياسی می‌‌پردازد. مؤلف در اين كتاب به نهج‌البلاغه كه […]
معرفی و نقد کتاب الصحیح من سیره الامام علی علیه السلام
نويسنده کتاب «الصحيح من سيرة الامام علي(علیه السلام) من الولادة الي الخلافة» يا «المرتضي من سيرة المرتضي» در 25 صفر سال 1364 هـ.ق در روستاي دير قانون در منطقه جبل عامل به دنيا آمد و در روستاي عیثا الجبل رشد کرد و باليد.
خواندن و نوشتن را نزد پدر آموخت و تا سن 17 سالگي که در زادگاهش بود از کتاب¬خانه شخصي پدر استفاده‌هاي زيادي برد. از سال 1382هـ.ق تا 1388 هـ.ق را با مشغوليت به علوم ديني در حوزه نجف اشرف به سر برد و آنگاه به قم مهاجرت کرد.شروع کار او در پژوهش‌هاي تاريخي را مي‌توان در انگيزه اش در ورود به کارهاي تاريخي ـ پژوهشي جتسجو کرد. نقطه نظر ايشان بسيار قابل توجه است که:
«هيچ گاه براي من دنياي تحقيقات به عنوان يک دنیاي علمي محض مطرح نبود و در پاسخ به احساسات بلند پروازانه و ديگر حالات نفساني نيز به آن گام نگذاشته‌ام و به عنوان حرفه نيز آن را انتخاب نکرده‌ام … تحقيقاتي که بتواند در ارائه خدمت به انسانيت توفيق بيشتري بيابد و در پيشبرد زندگي به سوي هدف والاتر … موفق باشد. انرژي بيشتري خواهد داشت. از اينجاست که همواره … از آن به عنوان يک وظيفه شرعي و انساني نگريسته‌ام»
معرفي كتاب «جانشيني حضرت محمد (ص)»
نقد و بررسي كتاب ‘جانشيني حضرت محمد (ص)’ نوشته ويلفرد مادلونگ است كه مسئله خلافت و جانشيني پيامبر اكرم (ص) را مورد پژوهش قرار داده است.
سفارش حضرت رسول سلام الله علیه به ثقلین 7
سیّد بن طاووس به سند خود از امام موسی بن جعفر (ع) و او از پدر بزرگوارش نقل کرده که فرمود: رسول خدا (ص) در آن شبی که فردای آن، دیده از جهان فرو بست، علی و فاطمه و حسن و حسین (ع) را فرا خواند و در را بر روی خود و آنان بست؛ […]
ارثیه‌ی رسول خدا صلی الله علیه وآله و ادای دَیْن آن حضرت 3
فتّال نیشابوری از عبدالله بن عبّاس روایت کرده است که: رسول خدا (ص) در این بیماری فرمود: حبیبم را برایم بخوانید؛ هر مردی پس از مردی خواسته می‌شد؛ پیامبر (ص) از او روی می‌گرداند تا این که به فاطمه (ع) گفتند: علی (ع) را صدا کنید، چون می‌دانیم که رسول خدا (ص) غیر علی (ع) […]
وصیت پیامبراکرم صلی الله علیه و آله به گردآوری قرآن 2
حسکانی در کتاب شواهد التنزیل گفته است: حسین جمحی در مکّه با سلسله اسناد خود از ابن عبّاس، برای ما روایت نمود که گفت: خدای متعال، همه‌ی خصلت‌های زیر را در علی (ع) جمع کرده است: «الاّ الّذین آمنوا»؛ «مگر کسانی که ایمان آوردند» به خدا سوگند! او، اوّلین ایمان آورندگانبود، (وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ)؛ و […]
