عربستان سعودی: نگاه به یمن
عربستان از دیرباز برای کشور یمن مشکلاتی ایجاد کرده است و این مشکلات از زمانی که یمن دارای نفت شد، شدیدتر گشت. عربستان طبق ادعای یمن، سه استان نفت خیز یمن بنامهای «عسیر»، «نجران» و «جیزان» را به اشغال خود در آورده است و همچنین ادعای مالکیت بر بخشهای وسیع و نفت خیز دیگر یمن را هم دارد. در مقاله حاضر به گوشه ای از توطئه های عربستان در مقابل یمن پرداخته میشود.
عربستان سعودی از نمایی نزدیک
عربستان کشوری است که در آن طوایف گوناگونی با سلیقه های متفاوت زیر ایین نام پدید آمده اند. در مقاله حاضر محتوای کتاب لاسی با عنوان «پادشاهی» ترجمه و تلخیص گشته است. لاسی در کتاب خودذابتدا به پشت پرده جنگ های بی رحمانه آل سعود برای تسخیر این کشور میپردازد و سپس به بررسی تناقضات عربستان در رویکرد به سنت و مدرنیته، اشاره میکند و در ادامه درباره تروریست پرور بودن رژیم سعودی مطالب مستندی را ارائه میدهد.
سیاست خارجی عربستان 2001 – 2012
در این پژوهش تلاش شده است تا عوامل موثر بر سیاست خارجی عربستان سعودی میان سال های 2001 تا 2012 مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش با این پرسش آغاز گردید که چه عواملی بر سیاست خارجی عربستان سعودی در میان سال های 2001 تا 2012 تأثیرگذار بوده اند؟ در پاسخ به این سوال عنوان شده است که عربستان سعودی از وهابیت، حج و حرمین شریفین در رابطه با کشورهای اسلامی، از نفت و ژیوپلیتیک در رابطه با غرب، به عنوان ابزاری هایی در سیاست خارجی در جهت گسترش نفوذ و افزایش امنیت خود در فاصله میان سال های (2001 تا 2012 ) بهره جسته است.
دین و سیاست در قرن بیست و یکم با تاکید بر عربستان سعودی
در این کتاب ظهور نسل جدید نیروهای جهادی وهابی، جهادیون منتقد خاندان حاکم عربستان، روزنامه نگاران لیبرال، لیبرال های جهادی شده، سلفی های حکومتی یا لیبرال شده، جایگاه اقلیت شیعه و تکوین حقوق زنان در بستر لرزان ساخت اجتماعی-سیاسی عربستان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. تحلیل گفتمان وهابیت رسمی و منازعه روحانیون ذی نفوذ آن با دولت سعودی از جمله زوایای دیگر این کتاب است. نویسنده داستان کشمکش قدرت و مقاومت در فضای واقعی و جهاد نمادین در صفحات وبلاگ ها اتاق های گفتگو و نشر الکترونیکی سعودی را روایت می کند. به عبارت بهتر موضوع کتاب نبرد کهنه حاکمان و محکومان است در عصر فرهنگ مجاز واقعی. از منظری دیگر ایناثر روایت کشمکش ” دین رسمی ” با ” دینداری های غیر رسمی ” است در یکی از رژیم های سلطنتی دوران پسامدرن. مضاوی الرشید نویسنده این کتاب به آینده نظر دارد و زمینه های ثبات یا تغییر وضعیت موجود را می کاود. وی دانش آموخته کمبریج و پروفسور انسان شنناسی دین در دپارتمان الهیات و مطالعات دینی کینگر کالج لندن است.
دولت، جامعه مدنی، دموکراسی و آینده اسلام گرایی در خاورمیانه
در اکثر کشورهای خاورمیانه ای، نظیر مصر، ترکیه، الجزایر، اردن، سودان، تونس، یمن و فلسطین، گروه های سیاسی اسلام گرا به قوی ترین نیروهای مخالف تبدیل شده اند و در برخی از این کشورها بیش ترین آرا را در جریان مبارزات انتخاباتی و پارلمانی کسب کرده اند. بحث پیرامون جامعه مدنی در خاورمیانه به دنبال تحولات سیاسی اوایل دهه 1980 به بعد شروع شد که در ادامه توضیحات بیشتری در این زمینه بیان خواهد شد.
افسون زدگی مجدد سیاست صحوی ها؛ از منازعه تا همکاری
اسلام در عربستان سعودی به شدت متاثر از تفکر وهابیت است تفکری ظاهر گرا و منجمد که از همان آغاز بسیار پرحاشیه و متعصبانه عمل می کرد. از ابتدا تلاش حکام سعودی این بود که مردم را از سیاست به دور نگه دارند و علمای وهابی نیز در این راه کمک شایانی کردند. در این مقاله ابعاد مختلف اسلام سیاسی، اسلام مناسکی، نقش رسانه در این نوع اسلام، کیفیت حمایت دولت سعودی از علمای صاحب افتاء وبه طور کلی وضعیت دین در عربستان سعودی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد اما آنچه به طور خاص در این مقاله بدان پرداخته می شود وضعیت و ابعاد مختلف صحوه است به خصوص جریان سیاسی که صحوی ها آن را به وجود آوردند و شخصیت های مهم صحوی در عربستان سعودی.
دهه انقلابی (1989- 1979) در عربستان سعودی
در این مقاله، نویسنده به بررسی جنبش هایی که در عربستان سعودی در دهه 1979 تا 1989 شکل گرفت و تأثیراتی که انقلاب اسلامی ایران و مدرنیزاسیون بر این جنبش ها گذاشته است، می پردازد.
نقش عربستان‌سعودی در منطقه خاورمیانه (پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران)
بطورکلی استفاده رهبران عربستان‌سعودی از عوامل و فاکتورهای سیاسی – اقتصادی خویش ، نقش محوری آنان را در روند تحولات منطقه تحکیم بخشیده است . اما پاره‌ای از اختلاف نظرها در میان برخی از کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج‌فارس ، نکته‌ای است که تا حدی این مساله را خدشه‌دار میکند. اختلافات ارضی و مرزی در میان شش کشور عضو شورای همکاری می‌تواند بعنوان عامل بالقوه تهدید و آتش زیرخاکستر موجب اختلال شورا و نگرانی در نگرش امنیتی رهبران سعودی گردد. چراکه بعد از خاتمه جنگ ایران و عراق، چه بسا ممکن است دامنه این اختلافات بواسطه منافع اقتصادی معتنابه موجود در جزایر مورد اختلاف گسترش یابد و بدنبال این دعاوی، روابط عربستان‌سعودی با برخی از این کشورها دچار چالش خواهدشد و در این میان دعاوی احتمالی عراق با عربستان‌سعودی ; خصوصا” پس از پایان جنگ ایران و عراق، قابل تامل می‌باشد. همچنین، آینده نقش عربستان‌سعودی در رابطه با حفظ امنیت در منطقه خلیج‌فارس بدون توجه به ویژگیهای کشوری که تمامی کرانه‌های شمالی آن را در اختیار دارد و پرجمعیت‌ترین و قدرتمندترین کشور منطقه است ، نمی‌تواند کامل باشد. ایران به عنوان کشوری که دارای طویل‌ترین مرزهای موجود در خلیج‌فارس است ، با موقعیت ژیوپولیتیکی خاص خویش باعث گردیده تا نقش جدایی ناپذیری با سرنوشت خلیج‌فارس پیدا نماید. این نقش تاریخی و استراتژیک اثرات خود را به شکلی اجتناب ناپذیر بر استراتژی منطقه‌ای عربستان‌سعودی برجای خواهد گذارد و احتمالا” رهبران سعودی در آینده بر سر مسائل منطقه ناچار تنش‌هایی با ایران خواهند داشت ، زیرا از یکطرف تامین واقعی امنیت منطقه خلیج‌فارس جز با همکاری کشورهای منطقه تحقق نخواهد یافت . از طرف دیگر، تلاش هرچه بیشتر عربستان برای تحکیم و توسعه موضع خود بالاجبار مغایر با همکاری مورد نظر خواهدبود. بنابراین نقش آینده عربستان‌سعودی در منطقه خلیج‌فارس منوط به انتخاب یکی از دو راه مورد بحث است : یکی کوشش برای برتری جویی نسبی، دیگری همکاری با کلیه کشورهای ساحلی خلیج‌فارس بویژه ایران، بدون تردید تحولات بین‌المللی و رویدادهای سیاسی در منطقه در انتخاب یکی از دو راه مزبور بی‌اثر نخواهدبود.
کشاکش ها میان سلفیه و طریقت خالدیه در بغداد قرن نوزدهم میلادی1
برگرفته از کتاب «مجموعه مقالات و مطالعاتی در تاریخ و اندیشه وهابیت»
شیخ محمود شکری آلوسی و جنبش سلفی عراق
برگرفته از کتاب «مجموعه مقالات و مطالعاتی در تاریخ و اندیشه وهابیت»
تشکیلات مذهبی عربستان
بررسی و شناخت عربستان و همچنین تشکیلات مذهبی آن، از اهمیت خاصی برخوردار است که در این مقاله به بررسی سازمان های مذهبی در کشور عربستان می پردازد.
تروریسم نخستین صادرات عربستان به جهان
بسیاری از مردم تصور می کنند که نفت، نخستین صادرات خاندان حاکم بر عربستان سعودی است در حالی که واقعیتی که تلاش می شود پنهان نگه داشته شود، از حقایق دیگری حکایت دارد.
