تهدید به آتش زدن خانه دردانه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم
برگرفته از کتاب «المصنف ابن ابی شیبه» ج 21 ص 143 و 144
تکریم ویژه و متقابل
برگرفته از کتاب «صحیح سنن ابی داود» ج 3 ص 280
سرور زنان مؤمن
برگرفته از کتاب «صحیح مسلم» ج 1 ص 1146
توهین عایشه به دردانه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم
برگرفته از کتاب «اکمال اکمال المعلم» ج 6 ص 281
محدثان دروغگو
برگرفته از کتاب «فضائل فاطمه الزهرا» ص 31
اشبه الناس به رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم
برگرفته از کتاب «المستدرک» جزء 3 ص 167
پاره تن پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم
برگرفته از کتاب «صحیح بخاری» ص 915
منع ورود عایشه بر بالین حضرت زهرا سلام الله علیها
برگرفته از کتاب «اکمال اکمال المعلم» ج 6 ص 281 و 282
درایه و رجال شیعه در «فهرستگان نسخه های خطی حدیث و علوم»
اين مقاله، به معرفى كلّى طرح «فهرستگان نسخه هاى خطى حديثى و علوم حديث شيعه» مىپردازد كه توسط مؤسسه دارالحديث در حال اجرا است و تاكنون يك جلد از 16 جلد آن منتشر شده است. اين فهرستگان، فهرستى است مشترك از كتابهاى مربوط به حديث شيعى در 185 كتابخانه، كه 93 كتابخانه عمومى و 92 كتابخانه خصوصى را در بر دارد.ابتدا هدف طرح، مراحل تدوين و تنظيم اطلاعات، ساختار كلّى معرفى منابع در اين فهرست مشترك (از جهت كتابشناسى و نسخه شناسى)، فهرستهاى نسخه هاى خطى مورد استفاده در طرح (كه 26 عنوان از آنها قبل از چاپ شدن مورد استفاده است) بيان می شود. پس از آن، نگاهى تحليلى و آمارى به كتابهاى دراية الحديث شيعى آمده است. براين اساس، 97 عنوان كتابهاى شيعى مربوط به علم دراية الحديث در 479 نسخه معرفى شده، كه به ترتيب زمان ذكر می شود و نخستين كتاب مستقلّ اين موضوع در قرن پنجم بوده است. در اين ميان، نسخه هايى از 19 كتاب به خطّ مؤلف شناسايى شده كه نام و محلّ نسخه هاى آنها ياد مىشود. پس از آن 67 عنوان كتاب ياد می شود كه تاكنون به چاپ نرسيده و سزاوار است موردتحقيق قرار گيرد. آنگاه، نظرى آمارى به كتابها – بر اساس تعداد نسخه هاى آنها – مي‌آيد، كه ميزان توجّه به كتابها را در بحث و درس دانشمندان نشان مي‌دهد. در پايان، تقسيم آمارى كتابها بر اساس زبان (فارسى و عربى) آمده است .
شاخه ای از شجره طوبی
برگرفته از کتاب «المستدرک» جزء 3 ص 168
تاریخچه عزاداری فاطمیه
برگرفته از کتاب «تثبیت دلائل النبوه» ص 594 و 595
مبانى فقه الحديثى مرحوم آيةالله ميرزا مهدى اصفهانى (1)
نويسنده در اين گفتار، مبانى آية الله ميرزا مهدى اصفهانى (1303-1365 ق) در باب فقه الحديث را براساس نوشتههاى ايشان بررسى مىكند و به اين نتايج مي‌رسد :
– بخشى ازتاريخ شيعه، مربوط به زمان حضور امامان معصوم :و بخش ديگر در زمان غيبت امام مهدى 7 است. بحث اجتهاد و استنباط احكام، در هر دو دوره جريان داشته است.
– استنباط احكام از ادلّه (قرآن و حديث)، به دو شيوه جريان داشته، كه به جريانهاى اصولى واخبارى مشهور است .
– بزرگان اين دو شيوه فكرى، با هم اختلاف و تعارض مهمّى ندارند، بلكه افرادى جاهل و نادان در هر گروه، نسبت به گروه مقابل جسارت كرده‌اند.
– چه درزمان حضور و چه در زمان غيبت امام معصوم 7 ظرفيت و قدرت علمى وايمانى راويان احاديث، باهم تفاوت دارد. از اين رو، برخى از راويان و محدّثان، نسبت به احاديث، فقيه بوده‌اند و برخى فقيهتر. گروه فقيهتر، قدرت بيشترى در استنباط احكام از ادلّه داشته‌اند. قواعد فقهى در فقه اماميه، بدين سان به دست آمده‌اند. گروه اول (فقيه)، عمدتآ اخبارى و گروه دوم، عمدتآ اصولى هستند. البته در ميان مبانى هر دو گروه، مطالبى ديده مىشود كه قابل نقد و بررسى است.
– شيوه مورد قبول مرحوم آية الله اصفهانى، بحثى است كه در بخش بعدى اين مقاله، بيان خواهد شد.
