ابن تیمیه در بوته نقد اندیشمندان

آنچه که از نقل این اقوال به دست می آید اینست که علمای اسلامی بارها خطر التقاط و اعتقادات فاسد ابن تیمیه را یادآور شدند و این اجماع نه تنها در علماءمعاصر با وی وجود داشت، بلکه نسلهای بعدی نیز خطرات انحرافات وی را جدی گرفته و آنرا به مردم گوشزد کردند. با این همه وهابیت با تعصبی جاهلانه، هر گونه آلودگی را از چهره ابن تیمیه می زدایند و با کتمان و طرح برخی از مطالب وی، از او قدیسی ساخته اند که شیخ الاسلامش نام نهادند.

ابن تیمیه در آئینه اندیشه متفکران

جهان هستی، جهان کنش ها و واکنش ها، و به اصطلاح علمی، جهان عمل ها و عکس العمل ها است. ابن تیمیه اندیشه جسم بودن و جهت داشتن خدا را مطرح کرد و سفر به زیارت مرقد رسول گرامی را تحریم نمود، توسل به ارواح مقدس پیامبران و اولیاء را شرک نامید و بزرگداشت میلاد نبی را، بدعت شمرد و… شکی نیست، به حکم ضابطه یاد شده، این کنش ها، بدون واکنش، نخواهد بود، نظرات اندیشمندان و متفکران در مورد ابن تیمیه و عقاید او در این نوشتار مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

ابن تیمیه حنبلی، نظریه پرداز تفکر وهابیت

در قرن هفتم هجری ابن تیمیه حنبلی حرانی، تفکرات احمد بن حنبل را با شدت و تعصب زیادی در دمشثق مطرح نمود و جامعه اسلامی را تا به امروز دچار اختلاف و فتنه کرد. در این مقاله شخصیت و اندیشه های ابن تیمیه مورد بررسی قرار می گیرد.

ابن تیمیه از دیدگاه علمای شافعی

وی «ابوعباس احمد بن عبدالحلیم» معروف به ابن تیمیه، بنیانگذار فکری وهابیّت در سال 661ه.ق در حــرّان ـ از توابع ترکیه کنونی ـ به دنیا آمد. او عقیده تشبیه و تجسیم و جهت داشتن خداوند را بعد از مرگ پدر و زمانی که بر کرسی تدریس تفسیر قرآن بجای پدر قرار گرفت، مطرح کرد. وی قائل به جسمانیّت خداوند بلا کیف بوده و این نظر را به اهل حدیث و ظاهر گرایان نسبت داده است. نظرات علمای شافعی در مورد ابن تیمیه در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد.

ابن تیمیّه 2

تقی الدین احمد بن تیمیّه (متولد حرّان در 10 ربیع الاول 661/22 ژانویه 1263، متوفی در دمشق،20 ذوالقعده 728 /26 سپتامبر 1328). متکلم و فقیه حنبلی. ابن تیمیه از خانواده ای بود که دو نفر از فقهای حنبلی معروف یعنی عموی وی فخر الدین (م622/1225) و پدر بزرگ وی مجد الدین (م653/1255) از آن برخاسته بودند. در 667/1269 ابن تیمیه در برابر هجوم مغولان ناگزیر شد حران را ترک کند و با پدر خود عبدالحلیم (م682/ 1284) و سه برادرش به دمشق پناه برد. و بارها به خاطر عقاید افراطی اش به زندان افتاد که در این مقاله به گوشه ای از زندگی وی اشاره دارد.

ابن تیمیه 1

شناخت عقاید وهابیان در گرو شناخت ابن تیمیه و آراء و عقاید او است که در این مقاله به مهمترین مبانی وی که مبتنی بر ظاهر گرائی در صفات خبریه و کاستن مقام پیامبران و انکار فضائل اهل بیت ع و مخالفت با مذاهب اسلامی است، اشاره دارد.

ابن تیمیه – دانشنامه اسلام ترکیه

ابن تیمیه را میتوان تاثیرگذارترین عالم دنیای سلفی گری نامید که نسبت به مذاهب اسلامی انتقادات شدیدی داشت. در مقاله حاضر ضمن مروری بر زندگی نامه وی از آثار فراوان او نام برده می شود. سپس به بیان دیدگاههای فقهی، اعتقادی و فکری وی پرداخته می شود و در آخر هم به ضدیت وی با جریان صوفیه اشاره می گردد.

شخصیت احمد ابن حنبل

أبو عبد الله أحمد بن محمد بن حَنْبَل بن هلال، یکی از امامان چهارگانه فقهی اهل سنت است، او نیز مانند دیگر بزرگان عامه مورد تعریف از طرف هواداران و مورد جرح و سرزنش از طرف مخالفان شده است. وی در جریان قدم و حدوث قرآن رهبری قائلین به قدم قرآن را به عهده گرفت و به خاطر این مسأله زندانی شده و بعدها مورد حمایت متوکل قرار گرفت، و بر اعتقاد به تربیع (چهار خلیفه) در بین اهل سنت نقش مهمی داشت.

احمد بن حنبل، تبار او

أبو عبد الله أحمد بن محمد بن حَنْبَل بن هلال، یکی از امامان چهارگانه فقهی اهل سنت است، او نیز مانند دیگر بزرگان مورد مدح از طرف هواداران قرار گرفته که در برخی موارد غلو کرده وافسانه‌هایی را در مورد او ساخته اند. از طرفی وی مورد جرح و سرزنش مخالفان نیز شده است. وی در جریان قدم و حدوث قرآن رهبری قائلین به قدم قرآن را به عهده گرفت و به خاطر این مسأله زندانی شده و بعدها مورد حمایت متوکل قرار گرفت، و شهرت او بعد از این جریان زیاد شد. احمد برای اخذ و نقل حدیث به شهرهای مختلف سفر کرده و از اساتید بزرگی بهره گرفت، مهمترین اثر وی کتاب «المسند» است که یکی از منابع حدیثی می‌باشد. مکتب فقهی وی نیز یکی از مذاهب چهارگانه اهل سنت می‌باشد.

احمد بن حنبل

أبو عبد الله أحمد بن محمد بن حَنْبَل بن هلال، یکی از امامان چهارگانه فقهی اهل سنت است، او نیز مانند دیگر بزرگان مورد مدح از طرف هواداران قرار گرفته که در برخی موارد غلو کرده وافسانه‌هایی را در مورد او ساخته اند. از طرفی وی مورد جرح و سرزنش مخالفان نیز شده است. وی در جریان قدم و حدوث قرآن رهبری قائلین به قدم قرآن را به عهده گرفت و به خاطر این مسأله زندانی شده و بعدها مورد حمایت متوکل قرار گرفت، و شهرت او بعد از این جریان زیاد شد. احمد برای اخذ و نقل حدیث به شهرهای مختلف سفر کرده و از اساتید بزرگی بهره گرفت، مهمترین اثر وی کتاب «المسند» است که یکی از منابع حدیثی می‌باشد. مکتب فقهی وی نیز یکی از مذاهب چهارگانه اهل سنت می‌باشد.