مروری بر احادیث معرفت خدا (2)
نويسنده در اين گفتار، نظرات برخى از عالمان بزرگ شيعه را در باب احاديث معرفة الله، به ترتيب زمان نقل و نقد و بررسى مىكند: از ثقة الاسلام كلينى (متوفى 328 ق)تا ميرزا مهدى اصفهانى (متوفى 1365 ق). در ميان اين بزرگان، نامهايى درخشان همچون شيخ صدوق، خواجه نصيرالدين طوسى، شيخ بهايى، ملاصدرا، ملا صالح مازندرانى، علامه محمد باقر مجلسى، شيخ يوسف بحرانى، ملاهادى سبزوارى، سيد اسماعيل طبرسى نورى ديده می شود.
صفات خدا در قرآن و نهج البلاغه
نويسنده در اين گفتار، بحث صفات خدا را براساس قرآن (سوره اعراف، آيه 180) مطرح و پيرامون دو محور اساسى آن، گفت و گو مىكند: معناى اسماء حسنى و الحاد در اسماء خدا. پس از آن به توقيفيت اسماء حسنى مىپردازد و نظرات زمخشرى و احمدبن منير اسكندرى را مىآورد. سپس به تفصيل، كلام علامه سيد محمد حسين طباطبايى را نقل و نقد و بررسى مىكند. آنگاه چهار جمله از نهجالبلاغه مىآورد كه توقيفيت اسماء را نشان مىدهد.
خدا و بدی ها
بالاخره بدی ها از جانب ماست یا خدا؟
عصمت امامان و تقدیر الهی
آیا عصمت امامان و انبیاء براساس تقدیر الهی بوده است و یا این‌که مقام عصمت را با اختیار خود کسب کرده‌اند؟
همه چیز به دست اوست!
در برخی از آیات و روایات آمده است که عزت و ذلت همه مردم به خواست خدا است! آیا انسان در سرنوشت خود اختیار ندارد؟
اختیار انسان و علم خدا
رابطه اختیار انسان با اراده و علم الهی چگونه است؟ این‌که خدا همه چیز را از قبل می داند و یا نمی توان بر خلاف تقدیر کاری کرد مستلزم جبر نیست؟ قضای الهی چیست؟ اگر قضا به معنای اتمام کار باشد، چگونه با اختیار انسان سازگار است؟
جنین و علم خدا
در قرآن آمده که جنسیت جنین را در شکم مادر، تنها خدا می‌داند، توجه به علم و پیشرفت فناوری، امروز که جنسیت قابل پیش‌بینی است؛ آیا این مسئله نقض نمی‌شود؟
خدای ساعت ساز
نظریه خدای ساعت‌ساز چیست و آیا با دستورات دین اسلام منافات دارد؟
رتبه بندى گناهان
آيا درست است كه بگوييم گناهان با توجه به آثار آنها رتبه بندى مى شوند به طور مثال دروغ گناه كبيره است و دروغگو دشمن خداست اما اگر دروغ جزيى بود اين طور نباشد و يا يكى از شخصيت هاى اجتماعى اگرچه گناه كوچك انجام دهد اما به دليل تأثير زياد آن، گناه كبيره به شمار آيد؟
خداشناسی توحیدی
در برخی خطبه های نهج البلاغه برای اثبات توحید، از شگفتی های طاووس و مورچه یاد شده است و در برخی خطبه ها از مطالب عمیق فلسفی؛ راه اول که ساده است و اگر در نهج البلاغه هم نبود خودمان می فهمیدیم و راه دوم هم خیلی سخته و ما نمی فهمیم!؟
گناهان گذشته
وقتى به گناهانم و به عدالت و حسابگرى خداوند فكر مى كنم، آرامش ندارم. چه بايد كرد؟
گناه و ظهور امام زمان عجل اللّه تعالی فرجه الشریف
با توجه به اين كه فراگير شدن ظلم و جور در جهان از نشانه هاى ظهور است پس چرا مردم را براى زمينه سازى ظهور دعوت به صلح و ترك ظلم و گناه مى كنند؟
استغفار معصومان عليهم السلام
راز استغفار پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و ائمه معصومين عليهم السلام چيست؟ اين مسأله چگونه با عصمت آنان سازگار است؟ به عبارت ديگر با اينكه پيامبران و ائمه عليهم السلام معصوم بودند و مرتكب گناه نشدند، پس چرا در دعاهايشان از فزونى گناه استغفار مى كردند؟
عشق و گناه
چگونه مى توان عاشق خدا شد عشقى كه انسان را از گناه حفظ كند و جز او كسى را نبيند؟