رابطه‌ی استاد و شاگرد
آخوند خراسانی (پیشوای مشروطیت) که مدتی محضر شیخ را درک کرده بود، نقل می‌کرد که: من به درس شیخ بسیار علاقمند بوده و به حضور مستمر در آن نهایت اهتمام را داشتم. چندان که مایل نبودم حتی یک جلسه از درس شیخ را از دست بدهم. روزی، تنها پیراهن خود را شسته بودم، که ساعت […]
سیره‌ی علمی شیخ
از آیت الله حاج سید موسی شبیری شنیدم که: زمانی صاحب فصول (فقیه بزرگ هم روزگار شیخ که در اصفهان می‌زیست) به کربلا آمده بود. شیخ پس از اطلاع از ورود وی به آن شهر، کسی را نزد وی فرستاد که: فلان عبارت از کتاب شما، پیچیده و غامض می‌نماید و من مدتها است در […]
من مظهر جمال اسلام و جناب حاجی مظهر جلال آن
آیة الله سید میرزا هادی خراسانی حائری، از شاگردان برجسته‌ی مرحوم صاحب کفایه، داستان زیر را در کتاب دعوة دارالسلام فی معجزات الائمة الأطهار علیهم السلام چنین آورده است: «گویند چون دختر ناصر الدین شاه به عتبات عالیات مشرّف گردید، در نجف اشرف برای زیارت شیخ انصاری رضی الله عنه به دار الشرع و الشرف […]
استخاره ملانظر علی طالقانی
ذکر کلامی از ملّا نظر علی طالقانی در کاشف الاسرار خالی از لطف نیست. وی در کتاب مزبور به مناسبت استخاره‌های شگفت از قرآن کریم می‌نویسد: «استخاره با قرآن مجید… بهترین استخاره‌ها است و چه الهامات عجیب… به ظهور پیوسته که اگر جمع شود کتاب‌ها گردد. در بالا سر امیر علیه السلام قرآن باز نمودم […]
حفظ حرمت عالمان
علّامه سیّد محسن امین می‌نویسد: بر عکس شیخ انصاری، که در غایت تزهّد می‌زیست، دستگاه صاحب جواهر وسیع و دارای تشریفات بود. می‌گویند: وقتی راز این تفاوت را از شیخ پرسیدند گفت: صاحب جواهر در پی آشکار ساختن شکوه و عزّت دین است و من در پیِ نشان دادن زهد و مناعت آن.[1] و با […]
رساله عملیه مستقل ننوشت
با وجود احراز مرجعیت عامه و داشتن مقلّدان بسیار، رساله‌ی عملیّه‌ی مستقل ننوشت، بلکه به دلایلی (و از آن جمله برای آن‌که نامِ مراجعِ پیشین باقی بماند) به چاپ و نشر فتاوی خویش در حاشیه‌ی بعضی از رسائل گذشته اکتفا کرد[1]، همچون حاشیه بر بغیة الطالب نوشته‌ی شیخ جعفر کاشف الغطاء، نجاة العباد اثر صاحب […]
طبیب روح
مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عباسعلی اسلامی، بنیانگذار جامعه‌ی تعلیمات اسلامی، به نقل از یکی از علمای بزرگ سامرّا می‌نویسد: در عهد مرجعیت شیخ مرتضی انصاری، طبیب حاذقی به نام سید عبد الحسین شیرازی در سامرا می‌زیست. شیخ انصاری بیمار شد و پزشک مزبور را برای مداوا به بالین وی آوردند. طبیب تشخیص داد که علت […]
رمز ترقّی و توفیق شگرف شیخ
شیخ در خدمت به جهان تشیع، خلق آثار علمی ارزنده و پرورش فقیهان گرانمایه، به راستی توفیقی شگرف داشت و این توفیق شگرف، معلول همین زهد و وارستگی، و تقید شدید وی به حفظ حقوق مردم بود. امام خمینی، به درستی، زهد شیخ را عامل توفیق وی در پرورش شاگردان بزرگ و تصنیف کتب گران‌سنگ […]
زهد شیخ
آیت الله شیخ احمد سبط الشیخ، نواده‌ی دختری شیخ انصاری، می‌گوید: نقل می‌کنند روزی یکی از شاگردان میرزای رشتی به وی می‌گوید: شما از شیخ زاهدترید! میرزا حبیب الله ناراحت می‌شود و می‌گوید: شما شیخ را ندیده‌اید و نمی‌شناسید، و من و شما معنای زهد را نفهمیده‌ایم. در سفری، همراه شیخ بودم، روز اول […]
ریاست امانت است نه طعمه
مرحوم آقا سید عبد المجید ایروانی، دبیر سابق جامعه‌ی روحانیت مبارز غرب تهران، از نیای خود که شاگرد شیخ بوده نقل می‌کند که می‌گفت: روزی در محضر شیخ با عده‌ی دیگری از افراد نشسته بودیم که یکی از شاگردان ایشان که می‌خواست به شهر و دیار خود بازگردد، برای خداحافظی به محضر شیخ شرفیاب شد، […]
اگر نعمت فراوان نيست، قطعا بدانيم كه شكر نكرده ايم
اين همه ابتلائات و گرفتاريهاى ما در اثر ناشكرى و كفران نعمت هاى ما است؛ زيرا خداوند سبحان مى فرمايد: «وَ لَـئـِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِى لَشَدِيدٌ »سوره ى ابراهيم، آيه ى 7. اگر سپاسگزارى كنيد، قطعا نعمت خود را براى شما زياد مى كنم؛ و اگر ناسپاسى كنيد، به راستى كه عذاب من سخت […]
لزوم تشكيل هيئت ها براى كمك به محرومان
بايد بنشينيم و فكر كنيم كه چه كار كنيم تا محروميّت ها به تدريج از جامعه رفع شود. در بعضى از شهرها هيأت هايى تشكيل شده بود و افرادى به ايتام و بى سرپرست ها كمك مى كردند. از ادامه اش خبر ندارم. اين افراد هنگام كمك كردن نمى گفتند از كجاست، و فقط مى گفتند: […]
