بررسي و توصيف حوادث كربلا در اشعار اهلي شيرازي
كربلا و حوادث مربوط به آن در اشعار شاعران پارسي، خصوصا شاعران شيعي نمود بسياري دارد. مولانا محمد اهلي شيرازي يكي از شاعران شيعي است كه در اواخر قرن نهم و اوايل قرن دهم، اين موضوع را در اشعار خود پرورانده است. اين پژوهش بر مبناي بررسي اشعار كربلايي او شكل گرفته است.
از مهم ترين يافته هاي مقاله حاضر مي توان به اين نكات اشاره نمود: بهره گيري شاعر از تفكرات شيعي، توصيف وقايع كربلا كه موضوع اخير در اين مقاله، تحت عناوين زير بررسي شده است: تاثيرپذيري شاعر از حوادث كربلا، ترسيم گوشه هايي از وقايع كربلا، تاثير حوادث كربلا بر عالم و توصيف شاعر از آنها و بهره گيري از اجرام آسماني و طبيعت و… . در اين توصيف ها، شخصيت هاي مثبت و منفي در واقعه كربلا، آرايه هاي ادبي كه با محوريت كربلا در شعر اهلي پديد آمده اند پرداخته شده است.
نقش مذهب تشيع در رشد فرهنگي ايران معاصر
در اين تحقيق تلاش شده تا نقش انحصاري تشيع در رشد فرهنگ و تمدن و حتي جلوه هاي مادي ايران زمين در قرن گذشته به تصوير كشيده شود و نشان دهد كه چگونه مذهب تشيع توانسته فرهنگي تمدن ساز را در اين مرز و بوم رشد دهد؛ و خصوصا با هجوم فرهنگ غرب اين مذهب بيشتر كارايي خود را نشان داد و جنبش هاي اجتماعي معاصر نشانگر اوج هجوم استعمار و همچنين اوج بالندگي و مقاومت فرهنگ تشيع مي باشند. در اين منازعات نه تنها خطرات احتمالي هجوم بيگانه دفع مي گردد، بلكه عناصر ديني فرهنگ ايراني رشد كرده و بارورتر شده است؛ افزون بر اينکه عناصر غير ديني آن كم رنگ شده، حتي در بعض موارد جاي خود را به عناصر ديني داده است. تاكنون اين سير به انقلاب اسلامي ختم شده و در ادامه – به خواست خدا- به حكومت آرماني امام زمان (عج) ختم خواهد شد.
شفاعت و توهمات وهابیت (5)
عدم دقت کافی، و شیوه ظاهر انگاری در آیات قرآن، و از سویی عدم بهره مندی ازشناخت صحیح مساله شفاعت، و عدم دقت کافی در تبیین موضوعی و محتوایی آیات قرآن توسط وهابیان، باعث گشته که این فرقه انحرافی مساله شفاعت را زیر سوال ببرد و منکر آن شود. چرا که معتقدند قرآن کریم شفاعت را فقط از ناحیه خدای متعال دانسته و هر گونه حق شفاعتی را از اولیاء و انبیاء الهی سلب می کند. در مقاله حاضر با بحث و بررسی برخی از این آیات، در ذیل آیات، اشتباهات تفسیری و تاویلی وهابیت را مورد مطالعه قرار می دهیم.
شفاعت و توهمات وهابیت (4)
وهابیان با توهمات خود شفاعت را مایه شرک به خداوند متعال دانسته اند، ولی باید گفت که مساله شفاعت هم مورد تایید عقل است و هم مورد تاییدشرع. لذا مساله شفاعت به عنوان یک اصل عقلی و منطقی چنان استوار و متقن است که هیچ دلیل نقضی و یا رفعی از دایره ادراکات و عقول نمی تواند سد آهنین این نظریه را در هم کوبیده و از اعتبار ساقط کند. در مقاله حاضر با اثبات عقلی و شرعی مساله شفاعت به توهمات شرک بودن آن پاسخ داده می شود.
شفاعت و توهمات وهابیت (3)
بسیاری از دانشمندان و علمای مذاهب و فرق اسلامی شفاعت را، به عنوان یک اصل مسلم در دین اسلام، مورد پذیرش قرار داده و این التزام عقیده، ریشه در کلام وحی و روایاتی دارد که از جوامع روایی عامه مورد بهره برداری قرار گرفته که معیارها، و مختصات کلی مساله شفاعت را روشن و مبرهن می سازد. غرض ورزان وهابی با دلالت به برخی از ادله، مساله شفاعت جویی را امتداد رسم جاهلیت پیش از اسلام دانسته، با آن مخالفت نموده اند. در این گفتار ادله موهوم وهابیان در مورد شفاعت مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
شفاعت و توهمات وهابیت (2)
علما و اندیشمندان جهان اسلام با توجه به وسعت مفهومی و مصداقی مساله شفاعت، تقسیم بندیهای متفاوتی را نسبت به این موضوع ارائه نموده اند. از جمله می توان به تقسیم بندی موضوعی شفاعت تکوینی و شفاعت تشریعی اشاره کرد. بنابراین در این مقاله دامنه مفهومی مساله شفاعت را در قالب گونه شناسی و تقسیم بندی های مقتضی درآن، مورد بررسی قرار گرفته خواهد شد.
شفاعت و توهمات وهابیت (1)
از جمله واقعیتهای تلخی که به عنوان یکی از آسیب های جدی در میان امت اسلامی مشاهده می شود، دگرگون شدن و انحراف در برخی از مفاهیم و باورداشتهای متعالی اسلام است. سیر دگرگونی این مفاهیم ریشه در برداشتهای شخصی و اعمال سلیقه افرادی دارد که با اجتهاد خویش در مقابل نص صریح آیات و روایات، به تقلیل یا تحریف بسیاری از معارف متعالی اسلامی پرداخته اند. مفهوم شفاعت نیز از جمله مفاهیمی است که از آماج هجوم دین ستیزان تاریخ، مصون نمانده و دستخوش برداشتهایی گردیده است. در این مقاله با بررسی مفهوم شفاعت به اثبات مساله شفاعت در قاموس ادیان ابراهیمی پرداخته میشود.
شفاعت و توسل در تعالیم اسلامی
در فصل اول: این تحقیق مقدمه،هدف و انگیزه،ادبیات تحقیق،پیشینه تحقیق،روش تحقیق آمده است. در فصل دوم : معنی لغوی شفاعت و توسل بیان شده است.شفاعت یعنی خواهش کردن ،توسل یعنی چیزی به کسی نزدیکی جستن و از نظر اصطلاحی همان وساطت قوی از ضعیف می باشد. در فصل سوم: شفاعت با توجه به آیات و روایات بر چهار دسته تقسیم می شوند: 1-شفاعت به معنای رهبری 2-شفاعت و مغفرت 3-شفاعت تکوینی 4- شفاعت تشریعی در فصل چهارم:ده مورد از آیاتی که شفاعت را اثبات می کند شرح و توضیح داده شده است.لازم به ذکر است ماده شفاعت در قرآن با تمام مشتقات خود سی بار در سوره های مختلف و گوناگون به طور نفی و اثبات وارد شده است. توضیح آنکه در همه آیات به یک مسئله مهم اشاره شده است و آن این است که شفاعت باید با اذن خدای منان باشد و بدون اذن پروردگار تحقق پیدا نمی کند.روایات متعدد از شیعه و سنی برای اثبات شفاعت ذکر شده است.همچنین برای اثبات شفاعت از اقوال و عقائد علماء و عقل هم استفاده شده است. در فصل پنجم:شرایط اصلی شفاعت این است که باید به اذن الهی باشد. 2-شفاعت کننده باید به یگانگی خدا و بندگی خویش گواهی و شفاعت دهد.شفاعت کنندگان روز قیامت شامل:قرآن،پیامبر اکرم (ص) ،پیشوایان دین،پیامبران،ملائکه،علما،شهدا،مومنان،شیعیان …. خداوند متعال می باشند. در فصل ششم :حدود شفاعت بر دو دسته تقسیم می شود: الف)کسانی که مورد شفاعت واقع نمی شوند،که با توجه به آیات و روایات به شرح و توضیح آن می پردازد. ب)شفاعت در دنیا،برزخ،قیامت در فصل هفتم: از اثرات بسیار مهم توسل به ائمه(علیهم السلام)،اجتناب از گناه و دارا شدن روحی خاضع در برابر پروردگار است.برای توجه بیشتر جوانان به ائمه و متوسل شدن به این عزیزان چند نمونه از کرامات ائمه معصومین را از داستانهای شگفت آیت الله دستغیب آورده ایم. در فصل هشتم: پاسخ به اشکالاتی که در مورد شفاعت و توسل مطرح شده است.اشکال اینان این است که هرگونه درخواست،حاجت و سوگند خوردن از غیر خدا را حرام و شرک تلقی می کنند در حالی که خود خداوند از ما خواسته است که هر گونه در خواست و حاجتی که داریم از این عزیزان درگاه الهی بخواهیم. در فصل نهم:خلاصه تحقیق آمده است.
چگونگي تغيير مذهب مردم گيلان از تشيع زيدي به تشيع دوازده امامي در عصر صفوي
شرايط طبيعي و اقليمي گيلان در طول تاريخ سبب شده است فاتحان بزرگ تاريخ به راحتي نتوانند به اين ولايت راه يابند. در نيمه دوم قرن دوم هجري مخالفان شيعي خلافت عباسي توانستند با نفوذ در گيلان به ترويج آيين هاي تشيع زيدي بپردازند. دودمان آل كيا پس از قدرت گيري در شرق گيلان به دليل تعصب در مذهب زيديه، ساير گروه هاي مذهبي را مورد آزار و اذيت خود قرار دادند و عرصه را بر فعاليت مذهبي آنها تنگ نمودند؛ همچنين حكومت صفويه كه فرقه زيديه را به عنوان رقيب مذهبي خود مي نگريستند در قرن دهم گيلانيان را تحت فشار قرار داد و آنها را مجبور به پذيرش مذهب تشيع جعفري نمود. مهمترين پرسشي كه در اين زمينه مطرح مي شود اين است كه: باورهاي ديني مردم گيلان مبتني بر چه مذهبي بود و حكومت صفويه چه تاثيري در تغيير باورهاي ديني مردم گيلان از تشيع زيدي به تشيع امامي داشت؟
طرح هلالي شيعي: اهداف، موانع و پيامدها
طي سال هاي گذشته، رويدادهاي گوناگوني در خاورميانه منجر به افزايش نقش و نفوذ جمهوري اسلامي ايران در منطقه شده است، به طوري كه برخي كشورهاي منطقه و نيز قدرت هاي فرامنطقه اي در خصوص افزايش اقتدار شيعيان و «طرح هلال شيعي» ابراز نگراني كرده اند. از نگاه آنان ايران تلاش دارد با ايجاد يك بلوك شيعي در منطقه، بر قدرت خود بيفزايد و آن را عليه منافع كشورهاي سني و نيز منافع منطقه اي ايالات متحده آمريكا و رژيم صهيونيستي به كار گيرد؛ اما واقعيت اين است كه با در نظر گرفتن موانع جدي بر سر راه ايجاد اين بلوك و نيز تهديدهاي ناشي از ايجاد و پيگيري احتمالي طرح هلال شيعي ادعا شده از سوي برخي عناصر منطقه اي و فرامنطقه اي، در پشت طرح تهديد هلال شيعي، اهداف و سياست هاي ديگر كشورهاي مخالف جمهوري اسلامي ايران نهفته است.
اهداف آمريكا و كشورهاي عربي از طرح تهديد هلال شيعي چيست؟ اين طرح با چه موانع و چالش هايي روبروست؟ در اين مقاله ادعاي طرح هلال شيعي، موانع ايجاد احتمالي هلال شيعي، اهداف آمريكا، اسرائيل و عربستان سعودي از طرح هلال شيعي و چالش هاي ايران در صورت ايجاد احتمالي هلال شيعي، مورد بررسي قرار مي گيرد.
تحليلي بر قيام هاي علويان در دوران امام رضا(ع) و ارتباط آن با ولايتعهدي
دوران امامت امام رضا(ع) 203-183) ق) علاوه بر آنكه از ساحت هاي اعتقادي و فرهنگي، دوراني كم نظير و بلكه بي نظير است، از جهت سياسي نيز دوراني ويژه به حساب مي آيد. فراواني تحرك هاي علويان در آخرين سال هاي امامت آن حضرت از جمله مواردي است كه به اهميت اين دوران مي افزايد. اين نكته هنگامي روشن تر مي شود كه دريابيم جنبش هاي علويان در اين زمان از جهات متعددي همچون تعداد، گستره جغرافيايي، خاندان هاي علوي شركت كننده در آن و به كنترل درآوردن مناطق مركزي، همچون كوفه، بصره، مكه و مدينه و نيز يمن، ويژگي خاصي مي يابد كه در دوران هاي گذشته و آينده كمتر شاهد اين ويژگي ها مي باشيم؛ و همين ويژگي هاست كه مامون را وا مي دارد براي سركوب هميشگي آنها پيشنهاد خلافت و سپس ولايتعهدي امام رضا(ع) را مطرح كند. بررسي تحليل قيام هاي علويان در اين دوره و ارتباط آن با ولايتعهدي امام رضا(ع) هدف اصلي ارايه اين نوشتار است.
بازخواني لقب «شيعه جعفري» در بستر تاريخ حديث
«شيعه جعفري»، لقبي است كه با خواندن زندگي نامه امام صادق(ع) و يا برنامه هايي كه در پيوند با سالگرد زادن يا درگذشت آن بزرگوار ديده يا شنيده مي شود، بسامد فراوان دارد.
اين نوشته كوتاه دامان در پي آن است تا با بازخواني تاريخ پرفراز و نشيب فراگيري و پراكندگي حديث ميان مسلمانان دو سده نخست تاريخ اسلام، نشان دهد لقب يادشده گرچه همواره در نوشته هاي نويسندگان دهه هاي نزديك به امروز ما، با چاشني خوش بيني و مثبت انگاري بازتاب يافته است. در بستري از ريشخند و دست اندازي شيعيان و آلوده به رنگ سرزنش و نكوهش به كار مي رفته است و سرنوشتي چون ديگر واژه هايي داشته است كه نخست ناخوشايند بوده اند و اندك اندك نمودي نو و شناسنامه اي دلپذير يافتند.
