شبهه زدايي از قيام امام حسين علیه السلام
اگر امام حسين عليه السلام به تمامي حوادث آينده آگاهي داشت، چگونه با پاي خود، خويشتن را در هلاکت انداخت؟ !
آيا شيوه حضرت با آيه «لاتلقوا بايدکم الي التهلکة » ; خود را با دستان خويش در هلاکت نيندازيد، سازگار است؟ يا آن که مصداقي براي خودکشي محسوب مي شود؟ به راستي آگاهي امام از غيب و رسالت آن حضرت در استفاده از اين علم در عرصه هاي مختلف عاشورا و کربلا چگونه بوده است؟
روي کردي هدف شناختي به نهضت عاشورا
به دنبال بررسي ديدگاههاي گوناگوني که پيرامون نهضت عاشورا ارائه شده است، يک جستجوگر دقيق، در مي يابد که پاره اي از آنها به خاطر ذهنيت هاي غايت شناختي است که نويسنده ي مقاله به اهم آنها اشاره نموده، در مورد هر کدام توضيح و سپس نقدي ارائه ميدهد:
ولايتعهدى امام رضا علیه السلام
بحث امروز ما يک بحث تاريخى و از فروع مسائل مربوط به امامت و خلافت است ، و آن ، مسئله به اصطلاح ولايت عهدي حضرت رضا عليه السلام است که مأمون ايشان را از مدينه به خراسان آنوقت به« مرو » آورد و به عنوان ولى عهد خودش منصوب کرد ، و حتى همين کلمه « وليعهد» يا « ولى عهد » هم در همان مورد استعمال شده ، يعنى اين تعبير تنها مربوط به امروز نيست ، مربوط به همان وقت است ، و من از چند سال پيش در فکر بودم که ببينم اين کلمه از چه تاريخى پيدا شده ، در صدر اسلام که نبوده ، يعنى اصلا موضوعش نبوده ، لغتش هم استعمال نمى شده ، اين کار که خليفه وقتدر زمان حيات خودش فردى را به عنوان جانشين معرفى کند و از مردم بيعت بگيرد اول بار در زمان معاويه و براى يزيد انجام شد ، ولى اين اسم را نداشت که براى يزيد بيعتکنيد به عنوان « ولى عهد». در دوره هاى بعد هم يادم نيستاين تعبير را ديده باشم با اينکه به اين نکته توجه داشته ام . ولى در اينجا مى بينيم که اين کلمه استعمال شده است و همواره هم تکرار مى شود ، و لهذا ما نيز به همين تعبير بيان مى کنيم چون اين تعبير مربوط به تاريخ است ، تاريخ به همين تعبير گفته ، ما هم قهرا به همين تعبير بايد بگوئيم .
چرا امام حسين در روزگار معاويه قيام نکرد؟
همه مي دانيم اميرمؤمنان عليه السلام در سال چهلم هجري از جهان خاکي به عالم ملکوت رخت برکشيد و حدود ده سال، امامت و رهبري امت بر عهده امام حسن مجتبي عليه السلام بود . سبط اکبر رسول خدا نيز در سال پنجاهم به دست دشمن مسموم شد و راهي جنان الهي گرديد و پرچم امامت در دست حسين بن علي عليهما السلام قرار گرفت و از امامت تا قيام سيدالشهداءعليه السلام حدود ده سال فاصله است . در اين مقاله برآنيم تا فلسفه عدم قيام آن بزرگوار در عصر معاويه را مورد بررسي قرار دهيم
بستر تاريخى مفاهيم سياسى – اجتماعى حادثه ى کربلا
در اين نوشتار با بررسى واژه هاى به کار رفته در حادثه ى عاشورا و پىگيرى سابقه ى تاريخى آنها کوشش شده است بستر وقوع اين حادثه و زمينه هاى آن شناسايى شود . با رهگيرى مفاهيم استفاده شده در اين حادثه و بيان پيشينه ى تاريخى آنها مشخص مىشود، که حادثه ى کربلا صرفا يک حادثه ى نظامى نبوده و يکباره به وقوع نه پيوسته است، بلکه به نحوى امتداد اختلافات و درگيرهاى گذشته است . تمايز افکار و عقايد دو طرف از خلال بررسى معناى نهفته در واژه هاى به کار رفته و روشن ساختن مراد کاربران آنها مشخص گرديده است .
در اين مقال با بررسى واژههاى شيعه ى على، شيعه ى عثمان و دين على و دين عثمان نشان داده ايم که حادثه ى عاشورا نقطه ى عطفى براى تمايز شيعيان اعتقادى از ديگر گروهها بوده است و با بررسى واژههاى سنت و بدعت، و امام، وصى و ذريه به پشتوانه ى اعتقادى اين دو جريان پرداخته و در ادامه با بررسى واژه هاى مربوط به فرمانبردارى، همچون: سمع، طاعت، خروج، عصيان و فتنه، به انحرافى که به نفع قدرتمندان در برداشت از اين واژهها راه يافته اشاره کردهايم . در پايان با بررسى مفاهيمى همچون: ذمه، ثار، نصر و صلهى رحم روشن کردهايم که جامعهى اسلامى پس از پيامبر به سوى ارزشهاى دورهى جاهلى گام برداشته و اين کلمات را نه در معناى تغيير يافته ى دوره ى اسلامى، بلکه در همان معناى سابق به کار برده است .
بازتاب تفکر عثمانى در حادثه ى کربلا
بازشناسى تفکر سياسى – مذهبى نيروهايى که در مقابل قيام امام حسين (ع) صف آرايى کردند و به انحاى مختلف در شکست آن سهيم بودند از موضوعات مهمى است که مىتواند در شناخت دقيق اين برههى بسيار حساس تاريخ تشيع راه گشا باشد . اين مقاله با ارائهى برخى ادله و شواهد، حاکميت تفکر عثمانى را بر اين نيروها چه در کوفه و چه در کربلا نشان داده و آشکار ساخته که کوفى بودن نيروها را با تشيع آنان مساوى و ملازم دانستن، مغالطه اى تاريخى است که برخى از محققان در نوشته ها و گفت و گوهاى خود تبليغ مىکنند و با محکوم کردن شيعيان (رافضه اماميه) به عنوان تنها عامل به وجود آورنده ى حادثه ى کربلا، مراسم عزادارى در روز عاشورا را زير سؤال مىبرند .
اين نوشتار به تعريف مفاهيم عثمانى و ملاکهاى آن، براى شناخت نيروهاى اين تفکر و نيز عوامل و زمينههاى رشد و توسعهى آن در کوفه و بازتاب تفکر عثمانى در کوفه و کربلا و حاکميت آن بر نيروهاى مقابله کننده با قيام امام حسين (ع) پرداخته است .
معرفی کتاب کتابشناسي تاريخي امام حسين علیه السلام
نويسنده در پيشگفتار کتاب، مي‌گويد: «در آغاز اين پژوهش، مي‌پنداشتم که در حدود 200، 300 کتاب مهم درباره امام حسين (ع) وجود دارد، و گزينش صد کتاب مهم از ميان آنها مشکل است. اما در هنگام پژوهش، دريافتم که اساساً يافتن صد کتاب مهم در اين باره، مشکل است. به ديگر سخن، به سختي مي‌توان صد کتاب مهم درباره امام حسين (ع) يافت. نتيجه اينکه، ما در اين باره و درباره بسياري ديگر از موضوعات، دچار «فقر اطلاعات» و «غناي انتشارات» هستيم».
سخنان حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وآله با زنان 4
شیخ صدوق گفته است: … سپس رسول خدا (ص) برخاست (بعد از خطبه‌ای که در مسجد راجع به قصاص داشتند) و وارد خانه‌ی امّ سلمه شد در حالی که می‌فرمود: ای خدای من! امّت محمّد را از آتش، سلامت بدار و حساب را بر آنان آسان گیر. امّ سلمه گفت: ای رسول خدا! چرا شما […]
فاطمه سلام الله علیها در قرآن کریم
آیه مباهله بر صداقت و عصمت گفتاری و رفتاری اصحاب کساء علیهم السلام دلالت دارد. به اعتراف دانشمندان فریقین، روایات متواتری وجود دارند که پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله به جای «انفسنا»، حضرت علی علیه السلام را و به جای «نسائنا»، حضرت فاطمه علیهاالسلام را و به جای «ابنائنا» حضرت امام حسن و […]
فاطمه علیهاالسلام تجلی تمام زنان مقدس قرآنی(بر اساس آیه مباهله)
بی تردید یکی از آیاتی که در شأن اهل بیت علیهم السلام نازل شده، آیه مباهله است. آیه شریفه در جریان یکی از وقایع مهم تاریخ اسلام که به مباهله معروف است نازل شده است.
معرفي كتاب «لؤلؤ و مرجان: در شرط پلة اول و دوم منبر روضه خوانان»
به بهانة انتشار مجدد كتاب لؤلؤ و مرجان اثر محدث نوري (ره) و با توجه به موضوع كلي مقالات اين شماره از فصلنامه، به معرفي اين كتاب پرداختيم. تجديد چاپ اين كتاب در يكصدمين سالگرد مؤلف فرهيختة آن، در پي چاپهاي مكرر قبلي، نشان از اهميت ويژهاي است كه جامعة پژوهشگران و مبلغان شيعه براي اين اثر قائل است.
معرفی کتاب عاشورا پژوهی
عاشورا پژوهي با رويکردي به تحريف شناسي تاريخ امام حسين (ع)نوشته محمد صحتي سردرودي
اين کتاب را انتشارات خادم الرضا (ع) در سال 1384 , در 552 صفحه به چاپ رسانده است. اين کتاب ششمين کتابي است که نويسنده در اين حوزه به رشته تحرير در اورده است. کتابهاي ديگري چون : سيماي کربلا ، حريم حريت ، چهل حديث کربلا ، شهيد فاتح در آيينه انديشه، مقتل الحسين (ع) به روايت شيخ صدوق و تحريف شناسي عاشورا وتاريخ امام حسين (ع) از آثار قبلي نويسنده است.
