راه كشف و شهود را قرآن كريم اين گونه مشخص كرد: «…لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ* لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ»[1] شما اگر معارف دين را با برهان و يقين بدانيد و به آن عمل كنيد، هم اكنون كه در دنيا هستيد جهنم را مى بينيد؛ بعد از مرگ كافران هم جهنم را مى بينند و مى گويند: «رَبَّنا اَبْصَرْنا وَ سَمِعْنا».[2]
افرادى مثل حارثة بن مالك كه مرحوم كلينى در اصول كافى قصه آن را نقل مى كند، در محضر رسول اكرم (صلی الله علیه وآله) مى گفتند: گويا ما بهشت و دوزخ و اهلشان را مى بينيم. اگر ما واقعا به آنچه كه از حلال و حرام مى دانيم عمل كنيم و چشم و گوش و دست و پا و غيره را تطهير كنيم و علم همراه با عمل صالح داشته باشيم به اينجا مى رسيم. خلاصه راه كشف و شهود، بندگى خدا است.
پى بردن به اسرار مردم كار خوبى نيست، و آن هايى هم كه به اين مرحله رسيده اند مرتب از ذات اقدس اله مسئلت دارند كه اسرار مردم را بر آن ها بپوشاند.
منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف:آیت اللّه عبداللّه جواد آملی/پرسش وپاسخ دانشجویی
[1] – سوره تكاثر102: آيات 6-5.
[2] – سوره نساء5: آيه 10.