سوال 1 – زیربنای دین چیست ؟
تمام امور مربوط به شرع همه فرع توحیدند ، توحید است که نبوت می خواهد ، و توحید است که معاد می طلبد .
سوال 2 – معنای این روایت چیست که می فرماید : اذا انتهی الکلام الی الله فاءمسکوا ، و لاتفکروا فی ذات الله ، و تلکموا دون العرش ، و لاتکلموا فیما فوق العرش[1] هرگاه سخن به خدا رسید ، لب فرو بندید ، و در ذات خدا نیندیشید ، و پیرامون زیر عرش سخن گویید ، و درباره بالای عرش سخن نگویید .
بیان معارف توسط ائمه علیهم السلام در توحید و معارف در حد اعلی است . و این امیرالمؤ منین علیه السّلام است که از متن ذات و توحید سخن می گوید که در کلام اوحدی از مردم نیست ، بنابراین نهی از تکلم در ذات در این روایت متوجه کسانی است که نمی توانند ذات راکما هو حقه توصیف نمایند ، و توصیف آنها تشبیه و کفر است ؛ بر این پایه ، اشکال متوجه مستمعین هم نیست ، زیرا پای منبر حضرت امیر علیه السّلام به هنگام خطبه و بیان معارف الهی افراد مختلف بوده اند . و نهی و اشکال فقط متوجه گویندگان غیر لایق است .
خداوند متعال می فرماید : سبحان الله عما یصفون ، الا عباد الله المخلصین (صافات : 159 و 160)
منزه است خداوند از آنچه آنان توصیف می کنند ، مگر بندگان پاک (به تمام وجود) خدا .
منبع: ۶۶۵ پرسش و پاسخ در محضر علامه طباطبایی قدس سره؛ نشر نهاوندی؛ مؤلف: محمدحسین رخ‌شاد
[1] بحار الانوار، ج 3، ص 259، روایت 6، و ص 262، روایت 15، و ص 265،روایت 26.