در اسلام زن و شوهر در حقوق و تکالیفی که خداوند در این پیمان متقابل بر آنان واجب فرموده هر دو مطیع خداوند هستند.

در ازدواج برای زن و شوهر اهداف مشترکی هست که ازدواج بر اساس آن شکل می‌‌گیرد و این اهداف حقوق و تکالیف مشترک و اختصاصی را بین زن و مرد ایجاد می‌ نماید که بر اساس نقش‌های جنسیتی هر یک از زوجین وضع شده است.

– موارد اطاعت و تکلیف مرد در زندگی زناشویی: حق رابطه زناشویی (برآوردن نیازهای جنسی زن)؛ حق نفقه و مهریه؛ حسن معاشرت؛

– موارد اطاعت و تکلیف زن در زندگی زناشویی: پذیرش ریاست مرد بر خانواده؛ تمکین زن (برآوردن نیازهای جنسی مرد)؛ حسن معاشرت؛

پس آن چیزی که اطاعت نامیده می‌‌شود در یک رابطه متقابل شکل می‌ گیرد. این‌طور نیست که زن باید مطیع باشد بدون این‌که شوهر موظف به انجام وظیفه ای در این پیمان مقدس باشد. اگر مرد حقوق اختصاصی دارد، مثل حق ریاست بر خانواده، از این جهت است که هر تشکیلات اجتماعی از جمله خانواده به یک مدیر احتیاج دارد و در اسلام از آن‌جا که خداوند توان مندی اجرای این نقش را در مرد و متناسب با آفرینش او قرار داده است، شوهر مسئول تأمین مخارج زندگی ا‌ست و مدیریت و سرپرستی خانواده نیز بر عهده او گذاشته شده است. این مدیریت در کنار تلاش چشم گیر مرد برای تأمین مخارج زندگی که در اصطلاح نفقه نامیده می‌‌شود می‌‌باشد. البتّه در این مدیریت، مرد موظف است مصلحت همسر و فرزندان را در نظر بگیرد و از استبداد و خودکامگی به دور باشد. پس اطاعت به‌معنای انجام تکلیف است و انجام تکلیف در زندگی زناشویی، متناسب با جنسیّت زن و شوهر وضع شده است.

رعایت این حقوق از جانب زوجین ضامن بقای زندگی مشترک آنان است و در سایه انجام تکلیف، تحقق اهداف حکیمانه ای که بر ازدواج مترتب است صورت می‌ گیرد و زوجین در کنار یکدیگر زندگی همراه با مودّت و آرامش و رحمت خواهند داشت.

«وَ مِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکُنُوا إِلَیْها وَجَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّهً وَ رَحْمَهً إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ»؛[۱] «و از نشانه های قدرت اوست که برایتان از جنس خودتان همسرانی آفرید تا به ایشان آرامش یابید، و میان شما دوستی و مهربانی نهاد؛ در این عبرت هایی است برای مردمی که تفکر می‌ کنند».

پی نوشت

[۱] – روم، آیه ۲۱٫