یکى دیگر از روش هاى جلوگیرى از باردارى روش تقویمى است. این روش به دلیل ویژگى هایى که دارد به توضیح مفصلى نیاز دارد که در اینجا به آن پرداخته مى شود.

زنان در شرایط طبیعى ازسنین بلوغ تا پنجاه سالگى و حتى شصت سالگى (در زنان سیده) توانایى بچه دار شدن را دارند. سال هاى تولید مثل طبیعى زن به وسیله تغییر ریتمیک (سیکل هاى منظم) ماهانه در میزان ترشح هورمون هاى زنانه وتغییراتى که در اندام هاى جنسى و ترشحات آنها اتفاق مى افتد، مشخص مى شود.

طرح ریتمیک زن به دوره یا سیکل جنسى(female sexual cycle) یا سیکل قاعدگى (پریود) معروف است.

مدت هر دوره یا سیکل به طور متوسط ۲۸ روز است اما مى تواند حتّى در زنان کاملاً طبیعى به کوتاهى ۲۰ روز یا به بلندى ۴۵ روز باشد. هر زن در هر دوره جنسى طبیعى، یک تخمک آزاد مى کند و اگر شرایط مساعد وجود داشته باشد،[۱] این تخمک به جنین تبدیل مى شود.[۲]

تخمک گذارى در زنى که داراى یک دوره جنسى طبیعى ۲۸ روزه است، ۱۴ روز بعد از شروع قاعدگى انجام مى شود یعنى ۱۴ روز قبل از شروع قاعدگى؛ تخمک هاى آزاد شده حدود ۱۲-۲۴ ساعت زندگى فعال دارد و مى تواند توسط نطفه مرد بارور شود. اسپرم مرد هم بعد از انزال مى تواند تا ۷ روز در بدن زنده بماند ولى بیش از۲۴-۴۸ ساعت قدرت بارورسازى تخمک را ندارد والبته احتمال دارد تا ۷۲ ساعت نیز قدرت بارورى داشته باشد.

اگر چنانچه ۲۴-۷۲ ساعت قبل از آزاد شدن تخمک و ۲۴ ساعت بعد از آزاد شدن تخمک، آمیزش صورت گیرد، احتمال باردارى بسیار کاهش پیدا مى کند چون در فاصله زمانى که تخمک آزاد مى شود، (۷۲ ساعت قبل و ۲۴ ساعت بعد از تخمک) بهترین زمان براى لقاح و انعقاد نطفه است. لذا در زنانى که دوره ماهانه آنان ۲۸ روزه است، به طور طبیعى تخمک در روز چهاردهم از ابتداى شروع قاعدگى آزاد مى شود و لذا مى باید از روز یازدهم تا شانزدهم از آمیزش خوددارى نمود.

در زنانى که دوره قاعدگى آنها ۲۸ روزه نیست و در طول سال تغییر مى کند و یا بیشتر و کمتر از ۲۸ روز است، مى باید از روش محاسبه استفاده نمود و لذا براى مطالعه کافى در این باره مى توانید به کتاب هاى مربوطه مراجعه فرمایید. البته لازم به ذکر است که این روش (تقویمى) گرچه بى ضرر بوده و امکانات خاصى نمى خواهد ولى احتمال باردارى در این روش زیاد است و اطمینان کمترى دارد.

منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف:علی احمد پناهی/پرسش وپاسخ دانشجویی

[۱] – مثلاً اگر کروموزوم مردانه وجود داشته باشد.

[۲] – آرتورگایتون، فیزیولوژى پزشکى، ج۲، ص۱۵۱۴٫