در این روایت که از حیث سند صحیح و معتبر است امام صادق (علیه السّلام) می‌فرماید:

«مَنْ صَلّى‏ مَعَهُمْ فِی الصَّفِّ الْأَوَّلِ، کَانَ کَمَنْ صَلّى‏ خَلْفَ رَسُولِ اللَّهِ (صلّی الله علیه و آله و سلّم)»[۱]؛ «هر کس با اهل سنّت، در صف اوّل آن‌ها نماز بگزارد، مانند کسی است که پشت سر رسول الله (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در صف اوّل نماز گزارده است».

مرحوم شیخ حر عاملی نیز در کتاب وسائل الشیعه بابی را به روایات داله بر استحباب شرکت در نماز جماعت اهل سّت و شرکت در صف اوّل نماز آن‌ها اختصاص داده است.[۲]

هدف از جواز این علیهم السلامل و استحباب و فضیلت آن این است که این علیهم السلامل موجب جلب دوستی اهل سنّت و موجب وحدت کلمه و اتحاد بیشتر مسلمانان می‌گردد. امام خمینی ره طبق روایاتی که در این باب آمده به تقیه مداراتی با اهل سنّت حکم کرده است.[۳] تقیه مداراتی یکی از اقسام تقیه است که در این نوع تقیه ترس از ضرر مالی و جانی مطرح نیست؛ بلکه تقیه‌ای است که برای جلب دوستی و ایجاد وحدت با اهل سنّت مدارا می‌گردد.

امّا در خصوص سؤال پایانی شما باید بگوییم که امام جماعت مساجدی مانند مسجد الحرام و مسجد النبی نیز گرچه جزء علمای وهابی هستند. امّا از این روایات خارج نیستند و چه بسا در مورد این‌ها اهمیّت بیشتری هم وجود داشته باشد.

در روایات نقل شده که امام حسن و امام حسین (علیهما السّلام) پشت سر مروان بن حکم نماز می‌خواندند.[۴]

مروان بن حکم همان کسی است که رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) وی را ملعون بن معلون[۵] نامیده بود. وی بعد از صلح امام حسن با معاویه از سوی معاویه والی و حاکم مدینه شده بود. امامت جمعه و جماعات در صدر اسلام از جایگاه بسیار مهمی برخوردار بوده است به طوری که معلیهم السلامولاً حاکمان و والیان هر شهر این منصب مهم را در اختیار خود داشته و با حضور دائم خویش از این منصب محافظت می‌کردند.

مرحوم امام ره می‌فرمایند: در وقتی که در مسجد الحرام یا مسجد النبی نماز جماعت منعقد شد مؤمنین نباید از آن‌جا خارج شوند و باید از جماعت تخلف نکنند و با سایر مسلمین به جماعت نماز بخوانند.

مقام معظّم رهبری نیز نماز جماعت پشت سر اهل تسنن را جایز و صحیح می‌دانند.[۶]

 

منبع: پرسشها و پاسخهای دانشجویی شیعه و اهل سنت؛ دفتر نشر معارف تدوین و تألیف: علی اصغر رضوانی، مصطفی عزیزی


[۱]. کلینی، محمّد بن یعقوب، کافی، تهران، دارالکتب الإسلامیه، ۱۴۰۷ ه ق، ج ۳، ص ۳۸۰٫

[۲]. شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، مؤسسه آل البیت، سال ۱۴۰۹ هـ.ق، ج ۸، ص ۲۹۹٫

[۳]. امام خمینی، کتاب الطهاره، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۲۲ ق، ص ۵۲۲٫

[۴]. «عَلِیُّ بْنُ جَعْفَرٍ فِی کِتَابِهِ عَنْ أَخِیهِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ (علیه السّلام) قَالَ: صَلَّى حَسَنٌ وَ حُسَیْنٌ خَلْفَ مَرْوَانَ وَ نَحْنُ نُصَلِّی مَعَهُمْ». (شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، مؤسسه ال البیت، سال ۱۴۰۹ هـ.ق، ج ۸، ص ۳۰۱).

[۵]. علّام مجلسی، بحار الانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، سال ۱۴۰۴ هـ.ق، ج ۶۲، ص ۲۳۷٫

[۶]. اجوبه الاستفتاء‌ات، تهران: الهدی، ۱۳۸۱، س ۵۹۹، ص ۱۹۷٫