انقلابى بزرگ و جهانى، نیازمند رهبران و مدیرانى لایق، کارکشته، وارسته و پرتوان است که هم پیروزى اش تأمین گردد و هم اهداف و برنامه هاى فراگیر آن تحقق یابد. بستر زمان و تاریخ، دروازه ورودى انسان ها به دانشگاه مهدوى است ؛ دانشگاهى که در آن ملیّت و قومیّت، مذهب، نژاد، مقطع زمانى و… مطرح نیست ؛ بلکه فراملى، قومى، نژادى و انسانى است. براین اساس قیام مهدوى، به حدى گسترده و فراگیر است که در قلمرو آن، همه ملیت ها و گروه ها – از گذشته تا حال و آینده – حضور دارند و حتى ملائکه الهى نیز در آن به ایفاى نقش مى پردازند.

پس از آنجایى که در میان یاران حضرت، پیامبران و اولیاى الهى (چون عیسى، یوشع، خضر، اصحاب کهف و…) و هم از اصحاب پیامبر اسلام و امیرمؤمنان (علیه السلام)  (چون سلمان و مالک، ابوذر و…) حضور دارند، مى توان گفت آنان عصاره تاریخ خواهند بود. علاوه بر آن که خود حضرت مهدى(عج) ادامه دهنده راه همه پیامبران و اوصیا و دارنده همه سنن و مواریث آنان است ؛ به طور طبیعى یارانش نیز دارنده این میراث گران بها خواهند بود.

البته در مجامع روایى بر ۳۱۳ یار خاص آن حضرت تاکیدات ویژه اى شده و اوصاف و خصلت هایى براى آنان شمارش شده است که نشان مى دهد واقعا آنان انسان هاى برتر، شایسته و برگزیده هستند و توان انجام این مأموریت بزرگ الهى را دارند.

اوصاف یاران در قرآن:

در قرآن، آیاتى وجود دارد که ویژگى هاى برشمرده آنها را، مى توان بر یاران خاص حضرت مهدى(عج) تطبیق داد و در بعضى از روایات نیز، بیان شده که این آیات در مورد مهدى(عج) و اصحابش باشد ؛ از جمله مى فرماید:

«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّهٍ عَلَى الْمُؤمِنِینَ أَعِزَّهٍ عَلَى الْکافِرِینَ یُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ وَ لا یَخافُونَ لَوْمَهَ لائِمٍ ذلِکَ فَضْلُ اللّهِ یُؤتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ».[۱]

براساس این آیه خداوند در آینده جمعیتى را براى حمایت دین بر مى انگیزد و اوصاف کسانى را که باید این رسالت بزرگ را انجام دهند، چنین شرح مى دهد:

۱ – آنان عاشق خدا بوده و جز به خشنودى او نمى اندیشند. هم خدا آنها را دوست دارد و هم آنان خدا را دوست دارند. «یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ».

۲ – در برابر مؤمنان خاضع و فروتن هستند. «أَذِلَّهٍ عَلَى الْمُؤمِنِینَ».

۳ – در برابر ستمکاران قدرتمند هستند. «أَعِزَّهٍ عَلَى الْکافِرِینَ».

۴ – جهاد در راه خدا برنامه همیشگى آنهاست. «یُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ».

۵ – ثابت قدم بوده و از ملامت کنندگان باکى ندارند. «وَ لا یَخافُونَ لَوْمَهَ لائِمٍ».

در پایان مى فرماید: «به دست آوردن این امتیازات (علاوه بر کوشش شخصى)، مرهون فضل الهى است که به هر کس شایسته باشد، داده مى شود. «ذلِکَ فَضْلُ اللّهِ یُؤتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ».

در روایتى از امام صادق (علیه السلام)  اوصافى براى یاران حضرت مهدى بیان شده که با اوصاف مذکور در آیه هماهنگ است.[۲]

به طور کلى مى توان اوصاف، و ویژگى هاى یاران خاص حضرت را در روایات چنین شمارش کرد.

اوصاف یاران در حدیث:

۱ – شناخت عمیق نسبت به خدا ؛ امام صادق (علیه السلام)  مى فرماید: «در قلوب آنان (یاران مهدى)، نسبت به ذات خدا شکى نیست».[۳]

«آنان به وحدانیت خداوند آن چنان که حق وحدانیت اوست، اعتقاد دارند».[۴]

۲ – معرفت امام زمان(عج) ؛ امام سجاد (علیه السلام)  مى فرماید: «آنان کسانى اند که به امامت مهدى(عج) اعتقاد دارند».[۵]

۳ – اخلاص ؛ امام جواد (علیه السلام)  فرمود: «هنگامى که براى مهدى، ۳۱۳ تن از اهل اخلاص جمع شد، خداوند امر او را ظاهر خواهد کرد».[۶]

۴ – اطاعت و فرمانبرى ؛ امام صادق (علیه السلام)  مى فرماید: «اطاعت آنان از امام، بیشتر از فرمانبرى کنیز در برابر مولایش است».[۷]

۵ – استقامت ؛ آن حضرت هم چنین فرمود: «… گویا قلب هاى آنان مانند تکه هاى آهن است… محکم تر از سنگ است».[۸]

۶ – جان نثارى ؛ از امام صادق (علیه السلام)  نقل شده است: «آنان پروانه وار شمع وجود امام را در میان گرفته و او را با جانشان محافظت مى کنند (یحفون به)».[۹]

۷ – برخوردارى از تأییدات الهى ؛ امام على (علیه السلام)  فرمود: «… خداوند مردى (مهدى) را در آخرالزمان مى انگیزاند… او را به ملائکه اش تأیید کرده و انصارش را حفظ خواهد نمود».[۱۰]

۸ – شهادت طلبى ؛ امام صادق (علیه السلام)  فرمود: «یاران مهدى، آرزو مى کنند که در راه خدا به شهادت برسند».[۱۱]

۹ – صبر و بردبارى ؛ امام على (علیه السلام)  مى فرماید: «یاران مهدى، گروهى اند که به خاطر صبر و بردبارى در راه خدا، بر او منت نمى گذارند و از این که جان خویش را تقدیم حضرت حق مى کنند، به خود نمى بالند و تکبر نمى کنند».[۱۲]

۱۰ – شیران روز و زاهدان شب ؛ امام صادق (علیه السلام)  فرمود: «گویا من نظر مى کنم به قائم و اصحاب او در نجف و کوفه، سجده ها به پیشانى هاى آنها اثر گذاشته است ؛ شیران در روز و راهبان در شب اند…».[۱۳]

۱۱ – همدلى ؛ امام على (علیه السلام)  فرمود: «ایشان یکدل و هماهنگ هستند».[۱۴]

۱۲ – خواستار برکت ؛ از امام صادق (علیه السلام)  آمده است: «آنان بر فراز اسب هاى خود دست بر زین امام مى کشند و تبرک مى جویند».[۱۵]

۱۳ – عبادت الهى ؛ امام صادق (علیه السلام)  فرمود: «در دل شب، از خشیت خداوند، ناله هایى دارند مانند ناله مادران پسر مرده» و «شب ها را با عبادت به صبح مى رسانند و روزها را با روزه به پایان مى برند».[۱۶]

۱۴ – شجاعت ؛ امام على (علیه السلام)  مى فرماید: «همه شیرانى اند که از بیشه ها خارج شده اند و اگر اراده کنند کوه ها را از جا بر مى کنند».[۱۷]

۱۵ – علم و بصیرت ؛ امام على (علیه السلام)  مى فرماید: «پس گروهى در آن فتنه ها صیقلى مى شوند، مانند صیقل دادن آهنگر، شمشیر را. دیده هاى آنان به نور قرآن جلا داده و تفسیر در گوش هایشان جا گرفته است. در شب جام حکمت را به آنها مى نوشانند، بعد از این که در بامداد هم نوشیده باشند».[۱۸]

۱۶ – حق یاورى ؛ امام صادق (علیه السلام)  مى فرماید: «خداوند به وسیله آنها، امام حق را یارى مى کند».[۱۹]

۱۷ – حکمت نورانى ؛ از امام صادق (علیه السلام)  نقل شده است: «گویى دل هاى آنان مشعل نورانى است (کان قلوبهم القنادیل)».[۲۰]

با توجه به این روایات، روشن مى شود که یاران حضرت مهدى(عج)، داراى چنان ویژگى ها و اوصاف برتر و کم نظیرى هستند که به حق در این مقام و موقعیت قرار گرفته اند و بدین جهت نقش مهمى در پیروزى آن قیام جهانى خواهند داشت.

پی نوشت ها

[۱] – مائده ۵، آیه ۵۴٫

[۲] – بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸٫

[۳] – همان، ص ۳۱۷٫

[۴] – بشاره الاسلام، ص ۲۲۰٫

[۵] – کمال الدین، ح ۱، باب ۳۱، ح ۲٫

[۶] – همان، ح۲، ص ۳۷۸-۳۷۷٫

[۷] – بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸٫

[۸] – همان، ص ۳۰۷، ح ۸۲٫

[۹] – همان، ص ۳۰۸٫

[۱۰] – همان، ص ۲۸۰،ح ۶٫

[۱۱] – همان، ص ۳۰۷، ح ۸۲٫

[۱۲] – یوم الخلاص، ص ۲۲۴٫

[۱۳] – بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۸۶٫

[۱۴] – یوم الخلاص، ص ۲۲۴٫

[۱۵] – بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸٫

[۱۶] – یوم الخلاص، ص ۲۲۴٫

[۱۷] – همان.

[۱۸] – بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۴، ح ۶۴٫

[۱۹] – همان، ص ۳۰۸٫

[۲۰] – همان.