آنچه که اهل تحقیق می‌گویند این است که:

هر چه در این جهان ما-عالم حسّ- از جواهر و اعراض موجود است، برای آن در عالم مثال، حقیقتی است، ولی صفات و آثارش مناسب با آن عالمش می‌باشد. بلکه برای هر چیز محسوسی، در هر یک از عوالم مثال، وجود خاصّ و جداگانه‌ای است. و برای هر چیزی که در عوالم مثال است، وجود و حقایقی در عوالم مافوق مثال می‌باشد و لکن آثار و صفات آن حقایق و صورت‌هایشان طبق اختلاف عوالم، متفاوت است.

پس برای یک حقیقت واحد، در هر عالمی ]از عوالم مادّه و مثال و مجرّدات محضه[ آثار و صفات مخصوصی است که متناسب با آن عالم است.

منبع: کتاب به سوی دوست،  ص ۲۵