ولی الله بودن امامان (علیهم السّلام)

«ولیّ» یکی از اسمای الهی است و از آن‌جا که «اسماءالله» باقی و دائم‌اند، انسان کامل –که مظهر اَتَم و اکمل اسمای الهی است- صاحب ولایت کلیه‌ی دائمی است و می‌تواند به اذن او، در ماده‌ی کائنات تصرّف کند و قوای ارضی و سماوی را تحت تسخیر خویش درآورد. این ولایت تکوینی، از ویژگی‌های برجسته‌ی امام (علیه السّلام) به شمار می‌رود[۱] و از همین رو هر چیزی را اراده کند، به اذن خداوند در جهان واقع می‌شود.[۲]

گفتنی است واجد مقام ولایت –که تدبیر خاص خدای سبحان قرار گرفته و در واقع تحت ولایت او است- مأمور محض بودن خود را می‌داند و به هیچ وجه داعی استقلال ندارد؛ زیرا ولایت اذنی با استقلال سازگار نیست.

انسان وقتی دریافت که اراده‌ی او، مقهور اراده‌ی خدای سبحان است؛ می‌تواند به مقام شامخ «ولایت» نایل آید.[۳]

چون بپّراند مرا شه در روش                     می‌پرم بر اوج دل چون پرتوش

همچو ماه و آفتابی می‌پرم             پرده‌های آسمان‌ها می‌درم[۴]

منبع: پرسشها و پاسخهای دانشجویی امام شناسی؛ دفتر نشر معارف – تدوین و تألیف: حمیدرضا شاکرین، محمدرضا کاشفی

[۱]. انسان کامل از دیدگاه نهج البلاغه، صص ۵۶ – ۵۷٫

[۲]. تفسیر موضوعی قرآن کریم، ج ۶، (صلِّی الله علیه و آله و سلّم) ۱۶۰٫

[۳]. تفسیر موضوعی قرآن کریم، ج ۷، (صلِّی الله علیه و آله و سلّم) ۱۷۵٫

درباره‌ی ولایت تکوینی ر.ک:

الف. علّامه‌ی طباطبایی، ولایت نامه، ترجمه‌ی همایون همّتی، (امیر کبیر، تهران: چاپ اوّل، ۱۳۶۶، مجموع کتاب).

ب. استاد حسن‌زاده‌ی آملی، مجموعه‌ی مقالات، (مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم: چاپ دوم، ۱۳۶۴ ش)، صص ۳۱ – ۸۲٫

[۴]. مثنوی، دفتر دوم، ابیات ۱۱۵۸ – ۱۱۵۹٫