- ثقلین - http://thaqalain.ir -
با مراجعه به کتابهای روایی و تاریخی به نمونهها و شواهد مختلفی از سیره پیامبر اکرم (ص) در زیارت قبور برمیخوریم که نشانگر رواج و شایع بودن این عمل در زمان آن حضرت میباشد.
زیارت قبر حضرت آمنه، زیارت قبور بقیع و زیارت قبور شهدا، نمونههایی از زیارت قبور است که توسط خود پیامبر اکرم (ص) صورت گرفته است.[۱] عایشه میگوید: پیامبر اکرم (ص) همواره در اواخر شب، خانه را به قصد زیارت بقیع ترک میکرد. وقتی وارد بقیع میشد، میفرمود: درود بر شما ای ساکنان خانه افراد با ایمان! آنچه به وقوع آن در اینده وعده داده شدهاید، سراغ شما آمد. شما میان مرگ و روز رستاخیز به سر میبرید. ما نیز – اگر خداوند بخواهد – به شما خواهیم پیوست. خداوندا! اهل بقیع غرقد را بیامرز.[۲]
طلحه بن عبیدالله میگوید: همراه پیامبر اکرم (ص) به قصد زیارت قبور شهدا حرکت کردیم. هنگامی که نزدیک قبور شهدا رسیدیم، پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «هذه قبور إخواننا».[۳]
محمد بن ابراهیم تیمی میگوید: پیامبر اکرم (ص) همواره در آغاز سال به زیارت قبور شهیدان میآمد و میفرمود: «السلام علیکم بما صبرتم، فنعم عقبی الدار».[۴]
نمونهها و موارد متعدد زیارت قبور توسط صحابه وتابعین نیز نشانگر رواج و شایع
بودن این عمل در قرون اولیه اسلام میباشد. به مواردی از این سیره نیز اشاره میکنیم.
حاکم نیشابوری شافعی پس از نقل این حدیث مینویسد: همه راویان این حدیث ثقه هستند. در مورد روایات زیارت قبور استقصا کردم و روایات زیادی را نقل کردم تا در ترغیب مسلمانان نسبت به زیارت قبور شریک باشم و منکرین زیارت قبور نیز بدانند که زیارت قبور سنت است و هیچگونه منعی ندارد.[۶]
امام باقر (ع) در روایت دیگری میفرماید: فاطمه الزهرا (ع) به زیارت قبر حضرت حمزه میرفتند و آن را مرمت و اصلاح میکردند. حضرت زهرا (ع) قبر حضرت حمزه را با سنگی نشانه گذاری کرده بودند.[۷]
وی همچنین میگوید: روزی عایشه برای زیارت به طرف قبرستان میرفت. به او گفتیم: مگر رسول خدا (ص) از زیارت قبور نهی نفرمود؟ گفت: آریف نخست از زیارت قبور نهی کرد ولی بعدا دستور به زیارت قبور داد.[۱۰]
منبع: کتاب شناخت وهابیت/نجم الدین طبسی
[۱]– همان، ص ۷۰٫
[۲]– «عن عائشه أنها قالت: کان رسول الله (ص) کلما کان لیلتها من رسول الله (ص) یخرج من آخر اللیل إلی البقیع، فیقول: السلام علیکم دار قوم مومنین و أتاکم ما توعدون غدا موجلون و إنا إن شاءالله بکم فلاحقون، اللهم! اغفر لأهل بقیع الغرقد». مسلم بن حجاج نیشابوری، الجامع الصحیح معروف به صحیح مسلم: ج۱، قسم دوم، ص ۳۸۶، کتاب الجنائز، باب ما یقال عند دخول القبور والدعاء لأهلها.
[۳]– احمدبن حنبل، المسند: ج۱، ص ۱۶۱، مسند طلحه بن عبیدالله.
[۴]– سلام بر شما به خاطر استقامت و صبرتان! پس انجام آن سرا چه نیکوست. عبدالرزاق صنعانی، المصنف: ج ۳، ص ژ۵۷۳-۵۷۴، کتاب الجنائز، باب فی زیاره القبور، ح ۶۷۱۶٫
[۵]– «أن فاطمه بنت النبی (ص) تزور قبر عمها حمزه کل جمعه فتصلی و تبکی عنده». حاکم نیشابوری شافعی، المستدرک علی الصحیحین: ج ۱، ص ۵۳۳، کتاب الجنائز، حدیث ۱۳۹۶/۱۳۲ و عبدالرزاق صنعانی،المصنف: ج ۳، ص ۵۷۰، کتاب الجنائز، باب فی زیاره القبور، ح ۶۷۱۳٫
[۶]– «هذا الحدیث رواته عن آخرهم ثقات و قد استقصیت فی الحث علی زیار القبور تحریا للمشارکه فی الترغیب ولیعلم الشحیح بذنبه أنها سنه مسنونه». حاکم نیشابوری شافعی، المستدرک علی الصحیحین: ج۱، ص ۵۳۳، کتاب الجنائز، ذیل حدیث ۱۳۹۶/۱۳۲٫
[۷]– «إن فاطمه بنت رسول الله (ص) کانت تزور قبر حمزه ترمه وتصلحه و قد تعلمه بحجر». ابن شبه نمیری، تاریخ المدینه المنوره:ج ۱، ص ۱۳۲٫
[۸]– «أن فاطمه بنت رسول الله (ص) کانت تأتی قبر حمزه وکانت قد وضعت علیه علما». عبدالرزاق صنعانی، المصنف: ج ۳، ص ۵۷۴، کتاب الجنائز، باب فی زیاره القبور،ح ۶۷۱۷٫
[۹]– «رأیت عایشه تزور قبر أخیها عبدالرحمن بن أبیبکر ومات بالحبشی و قبر بمکه». عبدالرزاق صنعانی، المصنف: ج ۳، ص ۵۷۰، کتاب الجنائز، باب فی زیاره القبور، ح ۶۷۱۱ و ابن ابی شیبه، المصنف فی الأحادیث و الآثار: ج ۳، ص ۲۲۴، کتاب الجنائز، باب (۱۴۵) من رخص فی زیاره القبور، ح۷٫
[۱۰]– بیهقی شافعی، السنن الکبری: ج ۴، ص ۷۸، حدیث ۶۹۹۹، ابویعلی، مسند ابییعقلی: ج۸، ص۲۸۴، ح ۴۸۷۱٫
[۱۱]– «کان عمر یزور قبر أبیه، فیقف علیه و یدعو له». عینی حنفی، عمده القاری شرح صحیح البخاری: ج ۸، ص ۷۰ف کتاب الجنائز، باب زیاره القبور، شرح حدیث ۴۴٫
[۱۲]– «عن هاشم بن محمد العمری من ولد عمر بن علی قال: أخذنی أبی بالمدینه إلی زیاره قبور الشهداء فی یوم الجمعه بین طلوع الفجر و الشمس و کنت أمشی خلفه، فلما انتهی إلی المقابر رفع صوته و قال: السلام علیکم بما صبرتم، فنعم عقبی الدار. قال: فاجیب: و علیک السلام یا عبدالله! قال: فالتفت أبی إلی و قال: أنت المجیب یا بنی؟ فقلت: لا. فأخذ بیدی و جعلنی عن یمینه، ثم أعاد السلام علیهم، ثم جعل کلما سلم علیهم ردوا علیه، حتی فعل ذلک ثلاث مرات، فخرلله تعالی ساجدا و شکرا لله عزوجل». بیهقی شافعی، دلائل النبوه: ج ۳، ص ۱۲۲، ح ۹۷۹٫
[۱۳]– «عن العطاف بن خالد قال: حدثتنی خالتی، قالت: رکبت یوما إلی قبور الشهداء- و کانت لاتزال تأتیهم – قالت: فنزلت عند قبر حمزه، فصلیت ماشاءالله أن أصلی وما فی الوادی داع و لامجیب ذلا غلام قائم آخذ برأس دابتی، فلما فرغت من صلاتی قلت هکذا بیدی: السلام علیکم، فسمعت رد السلام علی یخرج من تحت الأرض، أعرفه کما أعرف أن الله عزوجل خلقنی و کما أعرف اللیل من النهار، فاقشعرت کل شعره منی». بیهقی شافعی، دلائل النبوه: ج ۳، ص ۳۷۴، ح ۱۲۰۲ و ابن کثیر دمشقی سلفی، البدایه و النهایه: ج ۴، ص ۴۶، حوادث ۳ هجری قمری، الصلاه علی حمزه و قتلی أحد.
[۱۴]– «عبیدالله بن عبدالله قال: قال لی واقدی: حج هارون الرشید، فورد المدینه، فقال لیحیی بن خالد: ارتدلی رجلا عارفا بالمدینه و المشاهد و کیف کان نزول جبرئیل علی النبی (ص) و من أی وجه کان یأتیه و قبور الشهداء. فسأل یحیی، فکل أحد دله علی، فبعث إلی، فأتیته، فواعدنی الی عشاء الآخره، فاذا شموع، فلم ادع مشهدا و لا موضعا إلا اریتهما، فجعلا یصلیان و یجتهدان فی الدعاء، فلم یزل کذلک حتی طلع الفجر…». ذهبی سلفی، سیر أعلام النبلاء: ج ۹، ص ۴۶۴-۴۶۵، شرححال محمدبن عمر بن واقد معروف به واقدی، ش ۱۷۲٫
Article printed from ثقلین: http://thaqalain.ir
URL to article: http://thaqalain.ir/%d8%b3%d9%8a%d8%b1%d9%87-%d9%be%d9%8a%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1-%d8%a7%d9%83%d8%b1%d9%85-%d8%b5%d9%84%db%8c-%d8%a7%d9%84%d9%84%d9%87-%d8%b9%d9%84%db%8c%d9%87-%d9%88-%d8%a2%d9%84%d9%87-%d8%b3%d9%84%d9%85/
Click here to print.
تمامی حقوق برای وبسایت ثقلین محفوظ است.