به طور کلی، شیخ محمد بن عبدالوهاب معنای شرعی اکثر اصطلاحاتی که به کار می‌برد – مانند شرک، پرستش، استعانت، دعا، توحید، ایمان، بلکه معنای اسلام- را روشن نمی‌کند؛ در نتیجه موارد کثیری را در این اصطلاحات می گنجاند و به مقاصد خود دست می یابد، در حالی که تعاریف او منحصر بفرد است، به طوری که در هیچ یک از فرق و مذاهب اسلامی، عالمی را هم نظر و موافق با شیخ نمی توان یافت. آنچه در پی می آید بررسی دیدگاه شیخ نسبت به واژه ی «شرک و بت پرستی» است. متن ذیل توسط علی فاطمی اقتباس شده است.
شیخ می گوید: «پس اگر [مخالف شما] بگوید: شرک به معنای بت پرستی است و ما بت پرست نیستیم. در جواب او بگو: معنای بت پرستی چیست؟ آیا گمان می کنی مشرکان اعتقاد دارند چوب ها و سنگ هایی که می پرستند خالق و روزی دهنده اند و کسی که آنها را بخواند امورش را سامان می دهند؟ قرآن این دیدگاه را تکذیب می کند»[۱]
توضیح و نقد:
عبادت بت ها به معنای سجده کردن و نماز خواندن برای آنها، حاجت خواستن از آنان، همراه با کفر ورزیدن به پیامبران است؛ اما ملسمان برای «ولیّ» یا پیامبر نماز نمی خواند و به ارکان اسلام و ایمان اقرار می کند و به رستاخیز، بهشت و دوزخ ایمان دارد. پس این قیاس مع الفارق و غلط است.
منبع: مبلغ نه پیامبر / حسن بن فرحان مالکی / نشر ادیان
[۱] کشف الشبهات ، ص ۳۶
پاسخ دهید