این دو نکته را داشته باشید، یکی استغفارِ ماست… یک زمانی «استغفار» اظهارِ ندامت است، درخواستِ عفو است، یک وقتی کمی عمیق‌تر است، «ایّاکَ نَعْبُدُ وَ ایّاکَ نَسْتَعین»[۱]، یک کاری انجام بدهید تا یک چیزی از خدای متعال بخواهید، خدای متعال دوست دارد شما را عزیز ببیند، اینکه چیزی را رایگان از کسی بگیرید در شأنِ شما نیست، کوچک می‌شوید، ولی یک کاری انجام بدهید و بعد توقّع داشته باشید. تمامِ زندگیِ بعضی‌ها «توقّع» است، از خودراضی هستند، هر چه محبّت کنید، هرچه نعمتِ فراوان ببینید باز هم گردن‌کلفتی و توقّع‌شان بیشتر می‌شود، مگر تو چه‌کاره هستی؟ تو چه کاری انجام داده‌ای که اینقدر پُررو و بی‌حیا شده‌ای؟ خدای متعال می‌خواهد ما را تربیت کند که بفهمیم ما هیچ چیزی نداریم، ولی از آن چیزی که برای خودِ من است و به تو داده‌ام به من بده، اول مرا بدهکار کن و بعد به من بگو من این کار را کرده‌ام و تو هم این کار را برای من انجام بده، «هَلْ جَزاءُ الْإِحْسانِ إِلَّا الْإِحْسانُ»[۲]، «ایّاکَ نَعْبُدُ»، خدایا! در مقامِ پرستش هستم و آمده‌ام تا خودم را به تو عرضه کنم، «پرستش» سرسپردن و خوددادن است، «پرستش» عمل نیست، «پرستش» جوششِ ذات و عشق و دلدادگی و دل دادن به دلدار است، «ایّاکَ نَعْبُدُ»… خدایا حال که همه چیزِ من برای توست، آمده‌ام تا به آستانِ تو نثار کنم، «وَ ایّاکَ نَسْتَعین»، این «ایّاکَ نَسْتَعین» دو بُعد دارد، یکی اینکه همین پرستشِ من هم به کمکِ خودِ توست، دوم این که خودِ تو فرموده‌ای که چیزی به من بدهید، «إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ یَنْصُرْکُمْ»[۳]، شرط کردی که اگر بخواهی مرا یاری کنی من باید تو را یاری کنم تا تو مرا یاری کنی.

 

مراجعه‌ی به حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم «تَحلیه» است، «وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ»[۴]… گاهی با زبانِ فرزندانِ حضرت یعقوب علیه السلام با امام زمان ارواحنا فداه صحبت کنیم، بنده از آن‌ها بهتر نیستم، نه ان شاء الله… خدای متعال اجازه نمی‌دهد که من یک زمانی خدای نکرده حضرت مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشّریف را در چاه بیندازم… نکند انداخته باشم و خبر نداشته باشم؟! این ما هستیم که چاهِ «غیبتِ امام زمان ارواحنا فداه» را درست کرده‌ایم، آقای ما در چاهِ غیبت هستند، جفای ما، بی‌وفاییِ ما، مسامحه‌ی ما است که پسرِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را در چاهِ غیبت گرفتار کرده است، «لَا تَسْأَلُوا عَنْ أَشْیَاءَ إِنْ تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ»[۵]… یا بقیّه‌الله.. «یَا أَیُّهَا الْعَزِیزُ مَسَّنَا وَأَهْلَنَا الضُّرُّ»[۶]… فرزندانِ حضرت یعقوب علیه السلام به پدرِ خود گفتند: «یَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا کُنَّا خَاطِئِینَ»[۷]، حال فهمیدیم که چه پرونده‌ی سنگینی داریم، پشیمانیِ ما برای درست شدنِ پرونده‌ی‌مان کافی نیست، «یَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا کُنَّا خَاطِئِینَ»، بابا! تو بیا و برای ما آبرو گرو بگذار، ما جزوِ خاطئین هستیم… به ما هم دستور داده شده است «وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوکَ»… حضرت یعقوب علی نبیّنا و آله و علیه السلام کجا و حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم کجا؟ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم رحمه للعالمین هستند، پدرِ شماست، به ایشان عرض کنید که «یَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا»، بابا! تو برای ما استغفار کن… «وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّه».


[۱] سوره مبارکه حمد، آیه ۴

[۲] سوره مبارکه الرحمن، آیه ۶۰

[۳] سوره مبارکه محمد، آیه ۷ (یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ یَنْصُرْکُمْ وَ یُثَبِّتْ أَقْدامَکُمْ)

[۴] سوره مبارکه نساء، آیه ۶۴ (وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِیُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ ۚ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِیمًا)

[۵] سوره مبارکه مائده، آیه ۱۰۱ (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَسْأَلُوا عَنْ أَشْیَاءَ إِنْ تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ وَإِنْ تَسْأَلُوا عَنْهَا حِینَ یُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَکُمْ عَفَا اللَّهُ عَنْهَا ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ حَلِیمٌ)

[۶] سوره مبارکه یوسف، آیه ۸۸ (فَلَمَّا دَخَلُوا عَلَیْهِ قَالُوا یَا أَیُّهَا الْعَزِیزُ مَسَّنَا وَأَهْلَنَا الضُّرُّ وَجِئْنَا بِبِضَاعَهٍ مُزْجَاهٍ فَأَوْفِ لَنَا الْکَیْلَ وَتَصَدَّقْ عَلَیْنَا ۖ إِنَّ اللَّهَ یَجْزِی الْمُتَصَدِّقِینَ)

[۷] سوره مبارکه یوسف، آیه ۹۷ (قَالُوا یَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا کُنَّا خَاطِئِینَ)