«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ‏»

تبریکِ عید سعیدِ فطر

عید سعید فطر را به محضر شریف وجودِ مبارک حضرت بقیه‌ الله الأعظم امام زمان ارواحنا فداه که جانِ همه‌ی ما به قربانِ خاکِ قدم ایشان باشد، تبریک و تهنیت عرض می‌کنم، همچنین به همه‌ی روزه‌داران، مؤمنین‌ و صاحب‌دلان مبارک‌باد می‌گویم.

مسئله‌ی عید سعید فطر ابعادی دارد، یک بُعدِ آن «وَ مَنْ یُعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ»[۱]

خدای متعال روزهایی را برای اجتماعِ مسلما‌ن‌ها و تجلّیِ وحدتِ آن‌ها و اقتدارِ اجتماعی، سیاسی و فرهنگیِ آن‌ها، مقرّر فرموده است که در رأسِ آن، بعد از اجتماعِ بین المللیِ حج، سه زمان و سه کانون و سه پایگاهِ مهم را منظور فرموده است.

نمازِ جمعه

یکی نمازِ جمعه است، اجتماعِ هر شهری، هر منطقه‌ای، در هفته یک روز را که آن روز، روزِ جمعه باشد، و جمعه را عید نامگذاری کرده‌اند، و آن روز، روزِ عظمتِ اسلام است، روزِ عزّتِ مسلمین است، روزِ اقتدارِ اجتماعی سیاسیِ جامعه‌ی اسلامی است.

عیدِ قربان؛ عید اللهِ اکبر

دو عیدِ دیگر، رسماً عیدالله نامگذاری شده است، یکی عیدِ قربان است که حاجی‌ها در مکه‌ی مکرّمه، در روزِ عیدِ قربان، در پایانِ اعمال و مناسِک‌شان، در بسترِ خروج از آن پایگاه، به قربانگاه می‌روند و یادِ حضرتِ ابراهیم و ذبحِ حضرتِ اسماعیل را احیاء می‌کنند و درس می‌گیرند، درسِ گذشتن از فرزند، جوان، درسِ ایثارِ جوان که جانِ خود را  با عشق در اختیارِ معبودِ خود قرار می‌دهد و با پایِ خود به قربانگاه می‌رود، و به همین مناسب، در بِلادِ مختلف هم قربانی سنّت است، و آن عید، عیدِ خون است، عیدِ ایثار است، عیدِ قطعِ تعلّقلات است.

عید فطر؛ عید اللهِ اکبر

دیگری هم، عیداللهِ فطر است که درواقع جشنِ پیروزی بر نَفسِ  اماره است.

یک ماه انسانِ مؤمن با اَمیالِ نفسانیِ خود مقابله کرده است، با عادت‌هایِ روزانه‌ی خود درگیر شده است، گرسنه شده است و غذا در اختیارِ او بوده است، بخاطرِ خدای متعال نخورده است، تشنه شده است، روزه طولانی بوده است، هوایِ گرم بوده است، اما به عشقِ خدای متعال تشنگی را تحمّل کرده است.

جوان بوده است، ازدواج کرده است، تازه عروس دارد، همیشه با او بوده است، الان هم جوانی دارد، اما بخاطرِ خدای متعال با غریزه‌ی خود مقابله می‌کند، و در کنترلِ اعضاء و جوارح که دستورِ الگوهایِ ما، حضراتِ ائمه معصومین علیهم السلام این است که به ما دستور داده‌اند: «إِذَا صُمْتَ فَلْیَصُمْ سَمْعُکَ وَبَصَرُکَ»[۲] وقتی که روزه داری، تنها گرسنگی و تشنگی کفایت نمی‌کند، بلکه باید چشم و گوشِ تو نیز روزه باشد، دامنِ تو باید روزه باشد، حتی مویِ بدنِ تو باید روزه باشد، هیچکدامِ این‌ها را با غبارِ معصیت، غبارآلود نکن، وجودت را پاک نگه دار، تا روزه دارِ واقعی باشی.

و از این‌ها مهم‌تر این قطعِ علایقِ قلبی به «ما سِوَی الله» است، که روزه‌ی دل است، روزه‌ی قلب است، روزه‌ی قلب این است که انسان هرنوع وابستگی به هر کسی، به هر چیزی جز خدای متعال در این ماه دارد، از آن قطعِ علاقه می‌کند، و خود را تمام و کمال در اختیارِ صاحب‌دل قرار می‌دهد، خانه را برای یار خلوت می‌کند و اغیار را از این خانه بیرون می‌کند.

استمرارِ یک ماه برایِ خودسازی، برایِ قطعِ تعلّقات، برایِ تقویتِ اراده، که روز‌ها صائم و شب‌ها قائم، نمازِ شب شیوه‌ی انبیاء علیهم السلام است، نورِ چشمِ پیامبران و اولیاءِ خدای متعال است، خلوت کردنِ با خدایِ بزرگ است، همیشه نصیبِ همه نبوده، ولی ماهِ مبارکِ رمضان این توفیق برای همگان حاصل می‌شود که «وَبِالْأَسْحَارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ»[۳] این از آن توفیقاتِ بسیار ویژه است.

راز و نیاز در دلِ شب‌های ماه مبارکِ رمضان

پروردگارِ عزیز در سوره مبارکه سجده درباره‌ی نماز شب می‌فرماید: « تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ فَلا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِیَ لَهُمْ مِنْ قُرَّهِ أَعْیُنٍ جَزَاءً بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ »[۴] کسی که بستر را ترک می‌گوید و به محراب روی می‌آورد، به مصلّی و سجّاده روی می‌آورد، و سفره‌ی دل نزدِ معبود و معشوقِ خود باز می‌کند، و اشکی نثارِ قدمِ دوست می‌کند، و سیمِ دل را وصل می‌کند، همچنین انسانِ موفّقی در پیشگاهِ خدای متعال آنچنان اعتبار و مقامی پیدا می‌کند، که خدای متعال او را اهلِ سِرِّ خود معرّفی کرده است، و فرموده است: تو که در دِلِ شب از خوابِ خود گذشته‌ای، از راحتیِ خود گذشته‌ای، آمدی و با من مرتبط شدی، من هم چیزهایِ سِرّی برایِ تو ذخیره کرده‌ام، به کسی هم نگفته‌ام که چه چیزی برای تو نگه داشته‌ام، هیچ کسی خبر ندارد، یعنی بالاتر از فهم و عقولِ عادیِ بشر است، ولی وقتی که نزدِ من می‌آیی، آنجا که این تحفه را به تو نشان می‌دهم و آن را در اختیارِ تو قرار می‌دهم، اشکِ شوق می‌ریزی، هیجانی می‌شوی، می‌بینی که اصلاً فکرِ آن را هم نکرده بودی… خدای متعال چه کرده است، خدای متعال چه چیزی برای تو نگه داشته است، خدای متعال چه اندازه او را دوست داشته است…

تو با خدای متعال سِرّی وصل شده‌ای، خدای متعال هم برای تو تحفه‌هایِ سِرّی که کسی از آن خبر ندارد آماده کرده است، رازی بینِ تو معشوقِ تو است، و ماهِ رمضان بسترِ همچین مقاماتِ عرفانی و باطنی و سِرّی است که مخصوصِ اهلِ راز است.

اقتضاءِ این دوره‌ی پر ذخیره و پر برکت این است که جشنی برای آن گرفته شود، و این جشن، جشنِ پیروزی بر بزرگ‌ترین دشمن است.

پیروزی بر نَفس در ماهِ مبارکِ رمضان

ان شاء الله اگر روزی ما ببینیم بشریّت را از دست این گرگ‌ها نجات داده‌ایم، و مظلومین را از چنگالِ استکبار خلاص کرده‌ایم، آن روز چه اندازه‌ای برای ما خوشحالی دارد و جای این است که انسان جشن بگیرد؟ این دشمنِ نفس خطرِ خیلی بیشتری نسبت به مستکبرینِ عالَم از رؤسای جمهور قدرت‌های شیطانی دارد.

یک انسانِ روزه‌دار، با استمرارِ اُنسِ با خدای متعال، رفاقتِ با خدای متعال، حضورِ مستمر در ضیافتِ الهی، نه تنها با نمازمان میهمانِ خدای متعال هستیم، با روزه‌هایمان میهمانِ خدای متعال بودیم، شب بیدار می‌شدیم و سری به سجده می‌گذاشتیم، سحری میل می‌کردیم، مناجاتِ امام باقر علیه السلام را زمزمه می‌کردیم، این‌ها همگی پذیرایی‌هایِ حضرتِ حق بود، ولی خدای متعال در این ماه آنقدر ما را پسندید و خریدارِ ما بود، خوابِ ما را هم خریده بود، «نَوْمُکُمْ فِیهِ عِبَادَهٌ»[۵] پیامبرِ خدا صلی الله علیه و آله و سلم رسماً اعلان کرده بودند که وقتی شما می‌خوابید هم، خدای متعال در کارنامه‌ی عملِ شما این خواب را عبادت می‌نویسد.

بنابراین ماهی بود که آن به آن و لحظاتِ آن ذخیره بود، حرکتِ به سویِ خدای متعال بود، و سیرِ به سویِ قُربِ پروردگار با مرکبِ محبت و دل بود، حالا جا دارد که انسان به شکرانه‌ی این پیروزی و موفّقیّت این روز را عید بگیرد.

در قنوتِ نمازِ عید فطر، نمازگزاران سال‌ها شنیده‌اند، و ان شاء الله بیست و پنجم ماه خردادِ سال ۹۷ هم بشنویم و پشتِ سرِ نائبِ امام زمان ارواحنا فداه نماز بخوانند، می‌گوییم که این روز، روزی است که خدای متعال آن را شرف و ذُخر برای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم قرار داده است. «اَلَّذی جَعَلتَهُ لِلمُسلِمینَ عیداً»[۶] روزی است که خودِ شما برای مسلمان‌ها عید قرار داده‌ای، «وَ لِمُحَمَّدٍ صلّی‌الله‌علیه‌وآله ذُخراً وَ شَرَفاً وَ کَرامَتاً وَ مَزیداً» امروز برای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم روزِ ذخیره است، امّتِ پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم سرافراز می‌شوند، روزِ وحدت است، روزِ نمایشِ قدرت است، روزِ مقابله‌ی با اهریمنِ نَفس و دشمنانِ بیرونی است، لذا برای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم روزِ ذُخر است، روزِ شرف است، روزِ ارزش و کرامت است، شرفِ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در چنین روزی افزایش می‌یابد. «وَ لِمُحَمَّدٍ صلّی‌الله‌علیه‌وآله ذُخراً وَ شَرَفاً وَ کَرامَتاً وَ مَزیداً»، عالَم متوجّه کانونِ نور، معنویّت، صبر، استقامت و توحیدِ جامعه‌ی اسلامی می‌شود.

ماهِ مبارکِ رمضان در بیانِ امام حسن مجتبی علیه السلام

در این راستا از کتابِ شریفِ «اقبال الأعمال» که برای خواصّ از بندگانِ خدای متعال کتابیست که چشم و دل‌شان به آن روشن است.

مرحوم سید بن طاووس که رضوان خدای متعال بر ایشان باد حدیثی را نقل می‌کند که برای مشتریانِ عرفان و معنویّت سازنده است.

ایشان روایت را به کتاب «مَن لا یَحضره الفقیه» ابن بابِوِیه، که یکی از کتب اربعه‌ی معتبرِ شیعیان است می‌رساند.

از آن کتاب نقل می‌کند و می‌فرماید: «وَ نَظَرَ اَلْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ : إِلَى اَلنَّاسِ فِی یَوْمِ فِطْرٍ یَلْعَبُونَ»[۷] امام حسن مجتبی پسرِ علی که بر هر دو بزرگوار سلام باد، دیدند عده‌ای از مردم در حالِ انجام دادنِ کارهایِ سَبُک هستند، به لهو و لعب مشغول هستند، حضرت به اصحابِ خودشان توجه کردند و فرمودند: «إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ شَهْرَ رَمَضَانَ مِضْمَاراً لِخَلْقِهِ» خداوند متعال ماه مبارک رمضان را میدان مسابقه برای خلقِ خود قرار داده است، برندگانِ مسابقه‌ی معنویّت و مقابله‌ی با نَفسِ امّاره روز عید جایزه می‌گیرند، مدال می‌گیرند، روزِ مدال گرفتن است، روزِ جایزه گرفتن است، «إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ شَهْرَ رَمَضَانَ مِضْمَاراً لِخَلْقِهِ» ماهِ مبارک رمضان را برای خلقِ خود، میدانِ مسابقه قرار داد، «یَسْتَبِقُونَ فِیهِ بِطَاعَتِهِ إِلَى رِضْوَانِهِ» بندگانِ خدای متعال در این میدانِ مسابقه با طاعتِ خدای متعال و جلبِ رضوانِ خدای متعال با یکدیگر مسابقه می‌دهند، «فَسَبَقَ فِیهِ قَوْمٌ فَفَازُوا» عدّه‌ای پیشگام شدند، جلو افتادند، این‌ها به فوز رسیدند، فائز شدند، «وَ تَخَلَّفَ آخَرُونَ فَخَابُوا» یک عده‌ای جا ماندند، در میدانِ مسابقه برنده نشدند و باختند، این‌ها گرفتارِ خسارت شدند، «فَالْعَجَبُ کُلُّ اَلْعَجَبِ مِنَ اَلضَّاحِکِ اَللاَّعِبِ» جایِ بَس شگفتی است، از کسی که در چنین روزی به لهو و لعب مشغول است، و خنده‌هایِ بی‌حکمت می‌کند، در روزی که «فِی اَلْیَوْمِ اَلَّذِی یُثَابُ فِیهِ اَلْمُحْسِنُونَ وَ یَخِیبُ فِیهِ اَلْمُقَصِّرُونَ» انسان‌هایی که کارِ زیبایی در ماهِ مبارک رمضان انجام دادند به ثواب می‌رسند، و کسانی که به میدانِ مسابقه نیامدند و شرکت نکردند خسارت‌شان برایشان روشن می‌شود، اهلِ تقصیر خسارت و زیان‌شان را متوجه می‌شوند، «وَ اَیْمُ اَللَّهِ» قسم به خدا «لَوْ کُشِفَ اَلْغِطَاءُ لَشُغِلَ مُحْسِنٌ بِإِحْسَانِهِ وَ مُسِیءٌ بِإِسَاءَتِهِ» اگر پرده‌ها کنار برود، کسانی که جزوِ موفّقینِ ماه مبارک رمضان بودند، جزوِ برنده‌ها بودند، ببینند که خدای متعال چه گنج‌هایی، چه مدال‌های افتخاری برای آن‌ها آماده کرده است، دل‌شان مشغولِ جوائزِ الهی خواهد بود، و کسانی هم که جا مانده‌اند و سرافکندگی پیدا کردند، گرفتارِ دغدغه‌ی معنوی می‌شوند.

کسی که نمی‌داند که برنده است یا بازنده، نباید امروز دنبالِ لهو و لعب برود، باید بیاید دامن خدای متعال را بگیرد، خودش را با جمع مخلوط کند، بگوید: خدایا! دَرهَم بِخَر، آن روز، روزِ آشناییِ با خدای متعال و رساندنِ خود به سفره‌ی جوائزِ کریمانه‌ی حضرتِ اکرم الأکرمین است.

سه موضوعِ مهم درباره‌ی عیدِ فطر

بنابراین روز عید فطر یکی مسئله‌ی اجتماعاتِ عظیم که برای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم عزّت و ذُخر و شرف و مزید است، مهم است؛

دوم: فرد در پیروزیِ خود، نشانه‌هایی از خدای متعال دریافت کند، و مشخص شود که موفّقیّتِ رمضانِ او را خدای متعال امضاء کرده است؛

نکته‌ی سوم مسئله‌ی شاد کردنِ دلِ مستضعفان و فقرای جامعه است، که همیشه اسلام هوایِ ضُعفا را دارد، روزِ عید فطر که همه خوشحالی می‌کنند و عید می‌گیرند، باید زکات فطره بدهند، و آنقدر زکاتِ فطره سازنده است که پروردگارِ متعال و عزیز در سوره‌ی مبارکه‌ی أعلی فرمودند: «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَکَّى وَذَکَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى»[۸] این نمازِ عید را یک بال قرار داده است، بالِ دوم را زکاتِ فطره قرار داده است.

ارتباطِ با خالق، بدونِ ارتباطِ با خلق، آن هم ضُعفای از مخلوقات موردِ قبول خدای متعال نیست، اگر کسی می‌خواهد به خزائن الهی دست پیدا کند، باید ارتقاء پیدا کند و خود را به آنجا برساند، و این موضوع نمی‌شود مگر اینکه دو بال داشته باشد؛ بخواهد پرواز و معراج کند دو بال نیاز دارد، یک بالِ آن زکات فطره است، و بالِ دیگر نماز عید فطر است.

نکته‌ی آخر؛ روایت می‌فرماید: هرگاه شیعیان اجتماع کردند، و جمعِ آن‌ها جمع بود، باید فراموش نکنند که گُلِ آن‌ها کم است؛ باید به یادِ امام زمان ارواحنا فداه باشند؛ لذا یکی از آداب و مراقباتِ روز عید فطر و عید قربان و عید جمعه خواندنِ دعای ندبه است.

هر زمان جمعِ اقوام جمع بود و دیدند که بزرگِ فامیل نیست، همه جای او را خالی می‌کنند، آرزو می‌کنند که ای کاش آقا تشریف بیاورند، ای کاش وجود ایشان شمعِ جمعِ ما باشد.

لذا روزه‌داری دل را صفا می‌دهد، جان را جلا می‌دهد، آینه‌ی باطن بی‌غبار می‌شود، آن وقت نورِ عشقِ امام زمان ارواحنا فداه آنجا را روشن کرده و عشقِ عاشق را تیزتر می‌کند، انسان را برای امام زمان ارواحنا فداه بی‌تاب می‌کند، این زمینه‌ی انتظار، جبهه‌ای بودن، مدافع حرم بودن، طالبِ شهادت بودن، این‌ها علائمِ انتظار و بی‌قراریِ برای امام عصر ارواحنا فداه است.

خدای متعال از همه‌ی شما قبول کند، ان‌شاء الله کارنامه‌ی رمضان‌تان با امتیاز به امضاء امام زمان ارواحنا فداه برسد، خدای متعال را به انبیاء و اولیاء و خمسه‌ی طیّبه قسم می‌دهم این ماه رمضان و این عید، آخرین ماه رمضان و آخرین عید فطرِ عمرتان نباشد و ان شاء الله خدای متعال با پیروزیِ مقامت یمن و جبهه‌ی مقاومت در منطقه دل‌ها را شاد کند و امام زمان ارواحنا فداه شاد شوند و ما نیز احساسِ سرافرازی کنیم و روزه‌ی شکر بگیریم بدنبال آن هم صدقه بدهیم و مستضعفان را شاد کنیم.

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

[۱] سوره مبارکه حج، آیه ۳۲

[۲] ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار، جلد ۶، صفحه ۵۱۵

[۳] سوره مبارکه ذاریات، آیه ۱۸

[۴] سوره مبارکه سجده، آیاتِ ۱۶ و ۱۷

[۵] مناجاتِ شعبانیه

[۶] إقبال الأعمال، جلد ‏۱، صفحه ۲۸۸

[۷] من لا یحضره الفقیه , جلد ۲ , صفحه ۱۷۴

[۸] سوره مبارکه اعلی، آیات ۱۴ و ۱۵