سؤال: دختر شش ساله‌ی من که در مقطع پیش دبستانی است، وسایل و لباس‌های خود را در هر جا که می‌خواهد می‌ریزد و نظم را خیلی رعایت نمی‌کند و اتاقش مرتّب نیست. چه باید بکنم؟

جواب:

ابتدا باید ببینیم انتظار ما از نظم فرزندمان واقعی است یا خیر. آیا می‌توان از یک کودک در این سن انتظار داشت که وسایل خود را مرتّب کند؟

شاید این انتظار یک مقدار فراتر از توان فرزندان ما باشد؛ ولی این‌که ما به صورت موردی از فرزند خود برخی از کارها را بخواهیم، خوب است. مثلاً اگر چند تکّه اسباب بازی دارد، از او بخواهیم که فقط همان را مرتّب کند یا وقتی از مرکز پیش دبستانی می آید، از او بخواهیم که کیف خود را در اتاق بگذارد؛ این مقدار انتظارات از بچّه‌ها قابل پذیرش است.

راهکارها:

الف. استفاده از داستان

برای منظّم و مرتّب شدن بچّه ها چند راهکار وجود دارد که یکی از آنها روش قصّه‌گویی است. ما می توانیم با استفاده از قصّه‌هایی که قهرمان آنها بچّه‌های بانظم هستند، به آنها الگو بدهیم و نظم را به صورت غیر مستقیم به آنها بیاموزیم.

ب. برجسته کردن کارها

نکته‌ی دوم این است که گاهی اوقات پدر و مادر وقتی دارند وسایل خود را در جای خود می‌گذارند و آنها را مرتّب می کنند، این نظم را بیان کنند؛ مثلاً وقتی پدر در یک روز بارندگی چتر خود را در جای خود قرار می‌دهد، شروع کند به گفتن این که من باید چتر خود را در سر جای آن بگذارم یا مادر بگوید ظرف‌هایی را که شسته‌ام باید در کابینت بگذارم و آنها را مرتّب کنم.

بیان این جملات گاهی اوقات می‌تواند تأثیر مثبت بگذارد و باعث شود که بچّه‌ها از والدین اثرپذیری داشته باشند. از آنجا که فرزندان گاهی اوقات در این سنین بازیگوش هستند، و فعّالیّت‌های زیادی دارند، توجّه به رفتارهای منظّم پدر و مادر ندارند؛ لذا گفتن این‌ جمله ها و توجّه دادن بچّه ها به این رفتار والدین می‌تواند اثر مثبتی داشته باشد.

ج. استفاده از تشویق

سومین راهکار این است که اگر فرزند ما وسیله‌ای را سر جای خود گذاشت و مرتّب کرد، چه به صورت اتّفاقی و چه در اثر این‌که ما او را ترغیب کردیم، حتماً او را تشویق کنیم. تشویق‌های کلامی مانند اینکه بگوییم: آفرین دخترم، چه کار خوبی کردی این را سر جای خود گذاشتی، در او تاثیرات مثبتی دارد.