- ثقلین - http://thaqalain.ir -
وی یکی از بزرگترین دانشمندان شافعی مذهب است که در کتاب گرانسنگ خود به نام تاریخ نیشابور مطالب مهم و ارزشمندی دربارهی عظمت شخصیت امام رضا (ع) گزارش کرده است. گرچه امروزه اصل این کتاب در دسترس نیست، نقل بزرگان اهل سنّت از این کتاب و اعتماد آنها بر روایات و گزارشهای حاکم نیشابوری شافعی دربارهی امام رضا (ع)، ارتباط با این کتاب ارزشمند را تا حدودی حفظ کرده است.
جوینی شافعی در کتاب فرائد السمطین فی فضائل المرتضی و البتول و السبطین و الائمّه مِنْ ذریتهم (ع) تا اندازهای روایتها و گزارشهای حاکم نیشابوری دربارهی امام رضا (ع) را محفوظ داشته است.
به هر حال، حاکم نیشابوری شافعی دربارهی شخصیت علمی امام رضا (ع) چنین میگوید:
و کان یُفْتی فی مسجد رسول الله، و هو ابن نَیِّف و عشرین سنه، روی عنه مِنْ أئمّه الحدیث، آدم بن أبی ایاس و نصر بن علی الجُهْنی و محمّد بن رافع القُشیْری و غیرهم[۱]؛
امام رضا (ع) با اینکه بیست و چند ساله بود در مسجد رسول خدا ص فتوا میداد. بزرگان اهل حدیث، مانند آدم بن أبی ایاس و نصر بن علی جهنی و محمّد بن رافع قشیری از آن حضرت روایت نقل کردهاند.
دربارهی نَسَب شریف امام رضا (ع) با تجلیل از اینکه آن حضرت از دودمان پیامبر اعظم ص است، میگوید:
و مِنْ أجلّ فضیله لنسب علی بن موسی الرضا أنّه مِنْ ذریّه خیر البشر محمّد المصطفی (ص)[۲]؛
یکی از برجستهترین فضیلت نسب علی بن موسی الرضا، نسب وی است که از ذریهی پیامبر اکرم (ص) میباشند.
حاکم نیشابوری شافعی میگوید:
و قد عرَّفنی الله من کرامات التربه خیر کرامه، منها: أنیّ کنت متقرساً لا أتحرّک إلا بجهد فَخَرْجتُ وزُرْتُ و انصرفت إلی نوقان بخفّین من کرابیس، فأصبحت من الغد بنوقان، و قد ذهب ذلک الوجع و انصرفت سالماً إلی نیسابور[۳]؛
خداوند از کرامات این خاک بهترین کرامات را نشان داده است: من دچار بیماری خشکی مفاصل بودم که جز با سختی نمیتوانستم راه بروم پس بیرون آمدم و (آن تربت را) زیارت کردم و به نوقان با دو کفش کرباسی بازگشتم صبح فردا در نوقان بودم، در حالی که آن درد رفته بود و تندرست به نیشابور برگشتم.
حاکم نیشابوری شافعی افزون بر سخنان مذکور شاهد اعترافات بزرگان اهل سنّت درباره شفا یافتن از بقعهی مبارکهی امام رضا (ع) بوده و آنها را گزارش کرده که به این موارد اشاره میشود:
یک – حمزه، زایر مصری:
حاکم نیشابوری شافعی به سند خود میگوید: «حمزه از مصر به زیارت مرقد امام رضا (ع) آمده بود و به کرامات معنوی آن حضرت اعتقاد داشت.» شرح این ماجرا در «دفتر زیارت» خواهد آمد[۴].
دو – محمّد بن قاسم شافعی:
وی از جمله منکران کرامت و زیارت مرقد امام رضا (ع) بوده، ولی پس از جریانهایی که برای او اتّفاق میافتد، از عقیدهی باطل خود باز میگردد و از زایران قبر آن حضرت میشود، به گونهای که با شرایط و اوضاع دشوار سفر در گذشته، سالی دو بار رهسپار زیارت مرقد امام رضا (ع) میشد[۵].
سه- فخر الدین ادیب جَنَدی شافعی:
وی نیز زایر قبر امام رضا (ع) و شاهد کرامت شگفتآوری از بقعهی امام رضا (ع) است[۶].
چهار- ابو النضر مؤذن نیشابوری شافعی:
وی از جمله افرادی است که به برکت زیارت قبر امام رضا (ع) شفا یافته است[۷].
پنج- فرد ناشناس:
حاکم نیشابوری شاهد ماجرای شگفتآوری در مورد فردی ناشناس کنار مرقد امام رضا (ع) بوده و به نقل آن میپردازد که شرح آن در «دفتر زیارت» خواهد آمد[۸].
شش- زید فارسی:
وی بیماری غیر قابل علاجی داشته و به برکت زیارت مرقد امام رضا (ع) شفا یافته است[۹].
هفت- حمویه بن علی:
او از زایران قبر امام رضا (ع) و معتقد به شخصیت معنوی آن حضرت و شاهد کراماتی از بقعهی امام رضا (ع) بوده است[۱۰].
حاکم نیشابوری شافعی میگوید:
سمعت أبا الحسین بن أبی بکر الفقیه یقول: قد أجاب اللّه لی فی کل دعوه دعوته بها عند مشهد الرضا، حتى أنی دعوت اللّه [أن یرزقنی ولداً] فرزقت ولداً بعد الإیاس منه[۱۱].
از ابو الحسین بن ابوبکر فقیه شنیدم که میگفت: خداوند هر حاجتی را که در آستان [امام] رضا کردم برآورد حتی من از خدا خواستم [که فرزندی به من عطا کند] خداوند به من داد بعد از آن که ناامید شده بودم.
وی نیز در کتاب خود، صفحاتی را به بیان حالات امام رضا (ع) و سخنان گهربار وی اختصاص داده و از همه مهمتر جریان تاریخی ورود امام رضا (ع) به نیشابور و استقبال بینظیر مردم و… و حدیث سلسله الذهب و سخنان بزرگان اهل سنّت دربارهی این حدیث و شفای بیمار را به برکت سلسله الذهب، نقل کرده است[۱۲].
دربارهی امام رضا (ع) میگوید:
علی بن موسی الرضا و کان و الله! رضا کما سُمِّیَ[۱۳]؛
به خدا سوگند! علی بن موسی الرضا (ع)، همانگونه که نام گرفته بود، رضا به شمار میآمد.
در مورد امام هشتم (ع) میگوید:
أبو الحسن علی بن موسی بن جعفر بن محمّد بن علی بن الحسین بن علی بن أبیطالب… و کان من أعیان أهل بیته عِلْماً و فضْلاً[۱۴]؛
ابو الحسن علی بن موسی بن جعفر بن محمّد بن علی بن حسین بن علی بن ابیطالب… در علم و دانش و فضیلت، از برجستگان خاندانش به شمار میآمد.
منبع: کتاب امام رضا علیه السلام به روایت اهل سنت – محمدمحسن طبسی
[۱]– فرائد السمطین فی فضائل المرتضی و البتول و السبطین و الأئمّه مِن ذریتهم، ج ۲، ص ۱۹۹، ح ۴۷۸ و تهذیب التهذیب، ج ۷، ص ۳۳۹٫
[۲]– فرائد السمطین فی فضائل المرتضی و البتول و السبطین و الأئمّه مِن ذریتهم، ج ۲، ص ۲۰۲، ح ۴۸۱٫
[۳]– همان، ص ۲۲۰، ح ۴۹۷٫
[۴]– همان، ص ۱۹۶، ح ۴۷۴٫
[۵]– همان، ص ۱۹۷، ح ۴۷۵٫
[۶]– همان، ح ۴۷۶٫
[۷]– همان، ص ۲۱۷، ح ۴۹۱٫
[۸]– همان، ص ۲۱۸، ح ۴۹۳٫
[۹]– همان، ص ۲۱۹، ح ۴۹۴٫
[۱۰]– همان، ح ۴۹۵٫
[۱۱]– همان، ص ۲۲۰، ح ۴۹۸٫
[۱۲]– نثر الدُّرَر، ج ۱، ص ۳۶۱- ۳۶۵٫
[۱۳]– تاریخ بغداد، ج ۵، ص ۴۸۱٫
[۱۴]– الإکمال فی رفع الإرتیاب عن المؤتلف و المختلف فی الأسماء و الکنی و الأنساب، ج ۴، ص ۷۵٫
Article printed from ثقلین: http://thaqalain.ir
URL to article: http://thaqalain.ir/%d8%a7%d9%85%d8%a7%d9%85-%d8%b1%d8%b6%d8%a7-%d8%b9%d9%84%db%8c%d9%87-%d8%a7%d9%84%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85-%d8%af%d8%b1-%d8%a8%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%82%d8%b1%d9%86-%d9%be%d9%86%d8%ac%d9%85-%d9%87%d8%ac/
Click here to print.
تمامی حقوق برای وبسایت ثقلین محفوظ است.