علم هم همین‌طور است. چه علوم حوزوی، چه علوم دانشگاهی، هر کسی برای خدا درس بخواند ظاهر او درس خواندن است ولی باطن آن نور است. «الْعِلْمُ نُورٌ»‌[۱] که این نور را «یَدْعُوا إِلى‏ دارِ السَّلامِ وَ یَهْدی مَنْ یَشاءُ إِلى‏ صِراطٍ مُسْتَقیمٍ»[۲] خدا در دل کسی قرار می‌دهد که می‌خواهد او را هدایت کند. می‌خواهد او را در مسیری قرار دهد که به خود خدا برسد.

تمام کارهایی که با انگیزه‌ی الهی انجام می‌شود، چه کار علمی باشد، چه کار صنعتی باشد، چه کار تجارتی باشد، چه کار زراعتی باشد «إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّیَّات‏»[۳] عمل به نیّت نمره می‌گیرد، اگر نیّت خدا بود هر کاری می‌شود. اگر نیّت نماز ریا باشد ظاهر آن نماز است، باطن آن جهنّم است! زکاتی که واجب است، خمسی که واجب است، حالا در مستحبّات نیّت نکرد فقط از دست رفته است. ولی خمس داده است ریایی داده است. اجر که نبرده است، بلکه تبدیل به معصیت شده است. ریا یک معصیّت کبیره است. نماز ریایی، خمس ریایی، زکات ریایی، جهاد ریایی هیچ نوری ندارد و ظلمت محض است.

خدای متعال می‌گوید این تنوّع در هنر و ذوق و سلیقه و استعداد و نبوغ و امثال این‌ها برای شما ارزش نیست، اگر دنبال ارزش هستید «إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ»[۴] آن چیزی که برای خدا ارزش دارد باتقواترین شما است.


[۱]– مصباح الشریعه، ص ۱۶٫

[۲]– سوره‌ی یونس، آیه ۲۵٫

[۳]– وسائل الشیعه، ج ‏۱، ص ۴۸٫

[۴]– سوره‌ی حجرات، آیه ۱۳٫