انسان نسبت به مرگ رفته رفته به فراموشی دچار می‌شود لذا هم امیر المؤمنین (علیه السّلام) در نهج البلاغه و هم پیغمبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در روایتی فرمودند: دو چیز است که من در مورد آن‌ها برای امّتم می‌ترسم: یکی هواهای نفس و دیگری طول الأمل، آرزوهای طولانی.

پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در مورد آرزوهای طولانی فرمود: «وَ أَمَّا طُولُ الْأَمَلِ فَیُنْسِی الْآخِرَهَ»[۱] آرزوهای طولانی انسان را به فراموشی می‌اندازد. انسان تمایل دارد آخرت را از زندگی خود حذف کند.

جنس این دنیا همین‌طور است، آبنما است، خیلی چیزها وجود دارد که آب نیست، سراب است، انسان فکر می‌کند آب است و فریب آن را می‌خورد. خود خداوند متعال در قرآن، در سوره‌ی حدید فرموده است: «وَ مَا الْحَیاهُ الدُّنْیا إِلاَّ مَتاعُ الْغُرُورِ»[۲] اصلاً حیات دنیا چیزی جز متاع غرور نیست، تنها کالای غرور دارد. خیلی از چیزهایی که در دنیا وجود دارد سراب است و فریب‌دهنده است. از جمله مصادیق بسیار بزرگ فریب و غرور دنیا که خیلی از افراد به آن مبتلا هستند این است که این دنیا که قرار بود مسافرخانه باشد را به یک منزل تبدیل می‌کنند. این یک فریب است و انسان می‌خواهد همیشه در این دنیا بماند. این مسافرخانه را منزل حساب می‌کند و همیشه به این‌جا اهمّیّت می‌دهد.

شما فرض کنید برای ده روز به مشهد رفته‌اید و در یک هتل اقامت دارید و وقت زیادی هم ندارید تنها ده روز فرصت دارید، این فرصت هم سریع تمام می‌شود. این ده روز که به هتل رفتید اگر مدام به این بپردازید که دکوراسیون اتاق خود را عوض کنید، پرده‌ها و مبل‌ها و فرش اتاق را عوض کنید. کم کم هدف شما که زیارت بود یا فراموش می‌شود یا این‌که اگر به زیارت بروید هم سریع بر می‌گردید، خیلی برای زیارت وقت نمی‌گذارید؛ یعنی انسان مسافرخانه را خانه قرار می‌دهد.

یکی از مصادیق بزرگ فریب در دنیا همین است که دنیا سریع تمام می‌شود. از کسانی که ۷۰ سال از عمر آن‌ها گذشته است بپرسید. تو که جوان ۲۰ و ۱۸ ساله و ۲۲ ساله هستی از شخصی که ۸۰ یا ۹۰ سال سن دارد بپرس. می‌گوید: مثل این‌که من دیروز را به یاد می‌آورم که داخل کوچه‌ها بازی می‌کردم.

پی نوشت ها

[۱]– الکافی، ج ۲، ص ۳۳۶٫

[۲]– سوره‌ی حدید، آیه ۲۰٫