جدایی معنویت از دین نقطه مشترک عرفان های کاذب

یک قدر مشترک در همه این عرفان های نوظهور است و آن قدر مشترک این است که اینها می خواهند معنویت را از دین جدا کنند، یعنی می خواهند بگویند می شود انسان معنویت داشته باشد و دین نداشته باشد، این هدف عمده تمام این عرفان های نوظهور است.

 

عرفان بدون دین، معنویت بدون دین، ذکر خدا بدون دین و امثال این مسائل.

یک مسأله مشترک همه آن ها این است که یک نوع تفکر لیبرالیستی در تمام این عرفان ها وجود دارد، قبلاً عرض کردم مثلاً دالایی لاما به اسرائیل چند بار سفر کرده است، سخنرانی های سیاسی هم کرده است، اما در عرفانش دم از سیاست نمی زند، یعنی اینها همیشه عرفانشان به این معنا است که جدایی دین از سیاست، جدایی دین از حکومت، جدا دین از اخلاق، جدایی دین از قانون، جدایی دین از علم، این تفکر لیبرالی، در تمام این چیزها لیبرال است.

 

ویژگی سوم تمام این عرفان ها این است که با شهوت جنسی یا مثلاً تحریک به گناه، مخالفتی ندارند، گرچه از این جهت با هم متفاوتند، بعضی از آن ها می گویند سراغ گناهان جنسی نروید، بعضی هایشان این را می گویند، ولی همان هایی که این ادعا را دارند برای رهبران خودشان این را مجاز می شمارد. برای پیروان این را ممنوع می کند، مثلاً در صوفیه یا دراویش هم تقریباً، تحقیقاً نه، تقریباً این طوری است؛ یعنی برای قطب حرام نمی داند ولی برای پیرو این کارها را حرام می داند، از این جهت اینها با هم متفاوتند، اما در اصل که در مواردی وقتی می گویند لذت، مرادشان لذت جنسی است و شهوت را مجاز می شمرند، در بعضی از این موارد تقریباً مشترکند.

 

*داستان شیخ صنعان و ۴۰۰ شاگرد عرفانی

در عرفان اسلامی، بحث عدم جدایی دین از معنویت را داریم، یعنی در عرفان اسلامی یک وقت اینطور چیزی پذیرفته نیست که کسی عارف بشود و تکلیف نداشته باشد، اینطور چیزی نداریم، در صوفیه و دراویش داریم، ولی در عرفان اسلامی این طور چیزی نداریم، در عرفان اسلامی این طور داریم که شاگردها دنبال استادی داشتند می رفتند، استاد در خیابان آب دهانی بر زمین انداخت، شاگردان برگشتند، گفتند اگر این استاد عرفان بود، چنین کاری نمی کرد، یعنی حتی یک آب دهان که در خیابان انداخت، این را خلاف عرفان می دانستند، یا مثلاً آن داستان شیخ صنعان، شاید کتاب مستقل درباره این شیخ صنعان خیلی است:

دوش از مسجد سوی میخانه آمد شیخ ما/چیست یاران طریقت بعد از این تدبیر ما

مثلاً در داستان شیخ صنعان این است که شیخ یک گناه کرد، چهارصد شاگرد داشت که پهلویش عرفان می خواندند همه برگشتند، یعنی در عرفان اسلامی این طور است، یعنی نمی شود عرفان باشد و جواب سلام کسی را ندهد، یا به یکی بی احترامی کند و امثال این حرف ها. پس اولاً در عرفان اسلامی، عرفان از تکلیف و دستور شرع جدا نیست، یعنی حتماً آدم باید مقید به ضوابط شرع باشد.

 

نکته دیگر این است که این عرفان های نوظهور کلمات مبهم، کلمات دو پهلو و متناقض این طور چیزها درونشان فراوان است و خود این باعث می شود که یک عده ای جذب این ها شوند، چون وقتی دو پهلو حرف زدید، هر کسی کلامی را می گیرد و می گوید باید فکر کنم ببینم، چه عمقی داشت، یا مرادش چه بوده و یا از این حرف ها.

 

در عرفان اسلامی هم کلمات متناقض و متضاد هم داریم، اما تفاوت این است که یک چیزهایی عقل ستیزاند، یک چیزهایی عقل گریزاند، یک چیزی عقلی نیست، چون ضد عقل و خرافه است، یک چیزی عقلی نیست، چون عقل به او نمی رسد، آنکه در عرفان های نوظهور است، در عرفان های نوظهور ضدیت با عقل است، یعنی تناقضی که می گوید محال است عمل می کند، آنکه در عرفان اسلامی است، ضد عقل نیست، چیزی است که عقل می گوید من این حرف ها را نمی فهمم. یعنی این تفاوت عمده است بین این عرفانی که ما می گوییم و عرفانی که آن ها می گویند.

 

باز نکته دیگر در این عرفان های نوظهور تمسک به مشترکات ادیان است، الان مثلاً توی سای بابا، یا مثلاً در اکنکار، یا حتی در معبد بهایی ها، در معبد بهایی ها که بروید اول صبح یک مقدار تورات را می خوانند، یک مقدار انجیل را می خوانند و یک مقدار قرآن را می خوانند و یک مقدار اوپانشاد و ریگ ودا می خوانند و یک مقدار هم اقدس و بیان می خوانند، یعنی می آیند مشترکات ادیان را می گیرند، مثلاً در همین سای بابا روز عید فطر برایشان روز مقدس است، عید نوروز هم برایشان مقدس است، عید کریسمس مسیحی ها هم برایشان مقدس است، در اسفندماه هم یک روزی است که روز مقدس هندو هاست، روز مقدس هندوها هم برای اینها مقدس است، مشترکاتی را مثلاً اعیاد هر دین یا روز مقدس هر دین را می گیرند و انجام می دهند و افراد هم جذب این چیزها می شوند، یعنی یک نوع تفکر پولورالیستی، کثرت گرایی یا اینکه انسان می تواند چند دین داشته باشد، یا آدم دو دین یا سه دین داشته باشد، یکی هم شیعه باشد و هم سنی، هم یهودی باشد و هم مسیحی!

 

در عرفان های نوظهور همه شان این را قبول دارند، الان مثلاً یک شخص بهایی می گوید من بهایی هستم، شیعه دوازده امامی هم هستم، مسلمان هم هستم، هندو هم هستم، همه اش را هم قبول دارد، باز مثلاً می بینیم، مثلاً در دین سیک همین طور چیزی وجود دارد؛ یعنی تفکر صلح کل یا مشترکات ادیان در اینها وجود دارد.

 

این مجله کیش مهر هم دارد دقیقاً همین فکر را ترویج می کند که همیشه به مشترکات ادیان بپردازیم، مشترکات ادیان به این معنا که یک وقت همزیستی مسالمت آمیز ادیان خیلی خوب است، ادیان با هم دعوا نکنند، این کارهای وهابی ها را محکوم کند(این خیلی خوب است) ولی در مجله این را نمی گوید. در این مجله بحث مشترکات ادیان به معنی اینکه هر دینی بخشی از حقانیت را دارد، اگر روی جلد این مجله را دیده باشید نوشته است که: باید این فکر را کنار گذاشت که یک دین یا یک مذهب یک روزی بخواهد بر کل دنیا حکومت کند، این فکر را باید کنار بگذاریم؛ یعنی همین چیزی که ما راجع به امام زمان ارواحناه فدا معتقد هستیم، داخل مجله هم چند مقاله دارد در همین رابطه، که گذشته است آن روزهایی که از این حرف ها زده می شد که یک دینی باید بر کل دنیا حکومت کند، این حرف ها گذشته است و قدیمی شده است، این تفکر از مشترکات همه این عرفان های نوظهور است و در عرفان های نوظهور همین را می گویند، ما نباید این کار کنیم.

 

*چرا علاقه به سحر و جادو روزافزون شده است/عواقبی که عدم ارائه عرفان اسلامی جامعه را تهدید می کند

اگر مثلاً بهاییت را مطالعه کرده باشیم، یک بهایی می گوید دین من تا قیامت است، اما قیامتی که یک بهایی می گوید یعنی هزار سال دیگر، یعنی یک بهایی می گوید دین من هزار سال، بعد از هزار سال دین جدید می آید، این تفکر، تفکری است که در همه عرفان های نوظهور است، یعنی دینشان غیرت ندارد، یا عرفانشان غیرت ندارد، یعنی می گوید فعلاً این عرفان اما این فقط برای اینجا خوب است و جای دیگر چیز دیگر و جای دیگر چیز دیگری خوب است.

 

نکته دیگر در عرفان های نوظهور این است که هر انسانی نیاز به معنویت دارد و اگر این نیاز به معنویت اشباع نشود، مردم سراغ این چیزها می روند، الان در کشور گرایش به مسأله جن و مسأله سحر و طلسم و این چیزها متأسفانه وجود دارد، آن قدر مردم، مثلاً یکی با زنش اختلاف دارد می گوید سحر شدم، یکی با بچه اش اختلاف دارد، می گوید سحر شدم. یک مقدار برای این است که ما آن جنبه های مثبت را نگفتیم، مردم سراغ جنبه های منفی می روند، بعضی ها مثل علمای قدیم، در علمای قدیم در استفتائات آقای آخوند صحاب کفایه، استفتائات شیخ انصاری را نگاه کنید، چقدر در این استفتائات زیاد است، کسی استفتاء کرده است که این شعر حافظ را معنا کنید، استفتاء از مرجع تقلید در قدیم، در قدیم بهترین استادان کتاب حافظ، همین مراجع تقلید بودند، این کتاب جامع الشتات میرزای قمی را نگاه کنید، چقدر زیاد دارد این جور استفتائات، کسی استفتاء می کند می گوید این شعر مثنوی مولوی را تفسیر کنید، کسی استفتاء می کند که این شعر حافظ با فلان حدیث قابل جمع است یا نه؟

معلوم می شود که علما و مراجع در این چیزها ید طولایی داشته اند، یک چیزهایی که اکثر طلبه ها اصلاً اسمش را نشنیده اند، مثلاً علم نم و یم، را بعید می دانم کسی از شما شنیده باشد، در قدیم علمی بوده و در حوزه ها هم می خواندند، این عرفان های نوظهور از اینها استفاده می کنند، سای بابا را اگر نگاه کرده باشید، چند تا از پیغمبران سای بابا اینها هستند، ابوعلی سینا، شیخ اشراق، سهروردی، ملاصدرا.

 

سای بابا اینها را به عنوان پیغمبران حساب می کنند. مقصودم با این حرف ها این است که اگر ما این کتاب های عرفانی را مطرح نکنیم، درس های عرفانی را مطرح نکنیم، درس های عرفان و این چیزها را نگوییم، این عرفان های نوظهور از این خلاهایی که پیش می آید، سوء استفاده می کنند، عرفان دالایی لاما با یک قصه شروع شده و بهتر از آن قصه، هزاران قصه این طوری در مثنوی یا منطق الطیر عطار است، دالایی لاما، فقط یک قصه است و دارد دنیا را هم می گیرد.

 

ما مثلاً منطق الطیر کتابی بوده که همین آخوند صاحب کفایه منطق الطیر را درس گرفته و درس هم داده است، چند نفر از علما نیز برایش شرح نوشته اند، کسانی که نه فیلسوف بودند و نه عرفان اصطلاحی. ولی به هر حال منطق الطیر خیلی کتاب مهمی است، این علمای قدیم، که این کارها را می کردند، این چیزها هم دیگر وجود نداشت، مثلا شما شرح حال مرحوم محمدمهدی علوی را بخوانید که شاگرد آقای آخوند است و تقریرات درس آقای آخوند را نوشته است، ایشان از کسانی بوده است که خیلی علیه بهایی ها مبارزه کرده و بهایی ها شهیدش کرده اند، درس های این محمدمهدی علوی در مبارزه با بهاییت است؛ یعنی کتاب های عرفانی این قدر جاذبه دارد، اینقدر گرایش مردمی به آن زیاد است که ما(طلبه ها) این صحنه را خالی کرده ایم، عرفان های نوظهور دارند این صحنه را پر می کنند و از خلاء ما دارند سوء استفاده می کنند.

 

 

منبع:پرسمان