الف: در منابع روایی قابل دسترس دانشمندان شیعی، شاید بتوان گفت که شیخ صدوق اولین فردی است که این حدیث به صورت برجسته ای در کتاب های مختلف او روایت شده است.

او در کتاب های “الأمالی [۱] ، “التوحید” [۲] ، “ثواب الأعمال” [۳] و “عیون أخبار الرضا (ع)” [۴] این روایت را با اسناد مختلف نقل نموده است و بیشتر کتاب های بعدی نیز روایت خود را مستند به ایشان ساخته اند. [۵]

ب: با توجه به این که اسناد مختلفی برای این روایت نقل شده با مراجعه به آدرس های فوق می توانید تعداد راویان را مشاهده کنید. در این زمینه می توانید از نرم افزارهای علوم اسلامی نیز کمک بگیرید.

ج: نامیده شدن این حدیث به “سلسله الذهب” به این دلیل است که امام رضا(ع) این حدیث را از پدران معصومش و از ملائکه و آنان نیز از خدا نقل کرده اند و به همین علت، سلسله سند این حدیث را “سلسله طلایی” نامیده اند.

البته گزارشی تاریخی حکایت از آن می کند که حدیث یاد شده با همین سند به دست یکی از فرمانروایان سامانی رسید و او آن حدیث را با طلا نوشته و وصیت کرد که با او به خاک سپرده شود. [۶]

بنابر این محتمل است که این کار او موجب شده تا عنوان “سلسله الذهب” در عرف مردم برای این روایت در نظر گرفته شود.

 

منبع: اسلام کوئست


[۱] . صدوق، امالی، ص ۲۳۴، ح ۷ و ۸، انتشارات اسلامیه، تهران، ۱۳۶۲ ش.

[۲] . صدوق، توحید، ص ۲۵-۲۴، ح ۲۳-۲۱، انتشارات جامعه مدرسین، قم، ۱۳۹۸ ق.

[۳] . صدوق، ثواب الأعمال، ص ۶، انتشارات شریف رضی، قم، ۱۳۶۴ ش.

[۴] . صدوق، عیون أخبار الرضا(ع) ج ۲، ص ۱۳۷-۱۳۴، انتشارات جهان، تهران، ۱۳۷۸ ق.

[۵] . مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج ۳، ص ۶، مؤسسه الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ ق.

[۶] إربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه، ج ۲، ص ۳۰۸، بنی هاشمی، تبریز، ۱۳۸۱ ق.