«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ‏ * رَبِّ اشْرَحْ لی‏ صَدْری * وَ یَسِّرْ لی‏ أَمْریَ * وَ احْللْ عُقْدَهً مِنْ لِسانی‏ * یَفْقَهُوا قَوْلی‏»[۱].

«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمینَ وَ الصّلَاهُ عَلَی خَاتَمِ الْمُرْسَلِینَ طَبِیبِنا حَبیِبنَا شَفِیعِ ذُنوبِنَا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْمَعْصُومِینَ سِیَّمَا الْحُجَّهُ بَقِیَّهِ اللهِ فِی الْعَالَمِینَ عَجَّلَ اللهُ فَرَجَهُ وَ رَزَقَنَا اللهُ صُحبَتَهُ وَ اللَّعْنُ عَلَی أَعْدَائِهِمْ أَجْمَعِینَ‏».

مقدّمه

چیزی که در ارتباط با امامِ هر زمانی… ما که در ماه شعبان قرار داریم و میلادِ مسعودِ صاحب و سرپرست و ولی‌نعمت‌ و غمخوار و پشت و پناه و تکیه‌گاه همه کَسِ ما حضرت ولی عصر امام مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشّریف قرار گرفته‌ایم و اقتضاء شکرِ نعمت این است که قدردانِ وجودِ نازنینِ ایشان باشیم و در مقامِ ازدیادِ معرفت و محبّت بیاییم و دامانِ شریفِ ایشان را بگیریم، باید توجّه داشته باشیم که خدای متعال هیچ وقت زمین را خالی از حجّت نمی‌گذارد، «لولا الحجه لساخت الأرض بأهلها»[۲] اگر حجّتِ خدای متعال که بعنوانِ لنگرِ زمین و آسمان است بر روی عالَمِ امکان استقرار نداشت زمین اهلِ خود را در خود می‌بلعید و آرامش نداشت و بی‌قراری می‌کرد، قرارِ همه‌ی موجوداتی که مستقر هستند وجودِ نازنینِ امام زمان ارواحنا فداه است.

سه درس از آیه ۸۷ سوره مبارکه یوسف

و ما که امام زمان ارواحنا فداه داریم عقل و نقل به ما می‌گوید که امام زمان ارواحنا فداه حیّ و ناظر هستند، موجود هستند، حال باید با توجّه به این آیه‌ی کریمه‌ی سوره مبارکه یوسف خودمان را مخاطبِ آن سوره بدانیم، «یَا بَنِیَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ یُوسُفَ وَأَخِیهِ وَلَا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ ۖ إِنَّهُ لَا یَیْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْکَافِرُونَ»[۳]، در این آیه کریمه دو نکته وجود دارد که هم نکته‌ی اخلاقی است و هم ارتباطِ با حدیث «عنوان بصری» دارد.

یکی مسئله‌ی «تَحَسُس» است؛ انگیزه می‌خواهد، حرکت می‌خواهد، راه افتاد می‌خواهد، عاشق نمی‌تواند بنشیند، طالب نمی‌تواند بخوابد…

إلـهِی حَلِیفُ الحُبِّ فِی اللَّیْلِ ساهِرٌ              یُـناجِی وَیَـدْعُو وَالـمُغَفَّلُ یَهْجَعُ[۴]

عرضه می‌دارد: معبودِ من! کسی که پیمانِ حبّ و عشق دارد مگر می‌تواند بخوابد؟ آن کسی که می‌خوابد در بسترِ غفلت گرفتار شده است، آن کسی که گرفتارِ غفلت است… اما هر «مُغَفَّلی» «مُقَفَّل» هم هست، دلِ او قفل شده است، در دلِ او نور نیست، حرارت نیست، عشق نیست.

اولین شرط رسیدن به لقاء امام و شرطِ استفاده‌ی از وجودِ نازنین امام و بهره‌گرفتن از نورِ وجودِ امام این است که انسان بجنبد، «حَیَّ عَلَی الصَّلاه»، بدو.

می‌خواهی به امام زمان ارواحنا فداه دسترسی پیدا کنی و تکان نمی‌خوری؟ خودت را تغییر نمی‌دهی؟ اخلاقِ خودت را تغییر نمی‌دهی؟ آیا هنوز هم تنبل هستی؟ هنوز هم بی‌خبری! بلند شو، «إذهَبوا»، بروید، شما که ایستاده‌اید و تکان نمی‌خورید.

کسی که شب‌ها مانندِ مردار بی‌تحرّک است و نمازشب ندارد و سحر ندارد، مثلِ کسی که روزِ خود را به بطالت و بیهوده‌گرایی می‌گذراند و عمرِ خود را ضایع می‌کند، این یک خیالِ خام است که دستِ او به دامانِ امام زمان ارواحنا فداه برسد، «إذهَبوا»، اولین شرط «یَقظِه» است و یقظه هم در قیام به حرکت است، بدو! درجا نزن، نایست، آقا در حالِ رفتن است، به حضرت برس، اگر این کار را نکنی جا می‌مانی و نمی‌رسی.

قیام، تحرّک، دویدن، راه افتادن، در خط بودن، و باور داشتن به اینکه علاوه بر اینکه «دل» امام زمان ارواحنا فداه را می‌بیند «چشم» هم آقا را می‌بیند، وجودِ فیزیکیِ حضرت هم وجود دارد، تشریف دارند، تا نبینی عاشق نمی‌شوی، برو و ببین، دیدن دارد، تماشا دارد، اگر کسی ببیند دیگر دل نمی‌کَنَد، دیگر از حضرت جدا نمی‌شود.

همه را بیازمودم               ز تو خوشترم نیامد

بهتر از حضرت کسی نیست؛ این نکته‌ی دوم.

و پیامِ سوم هم این است که «وَلَا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ»، مگر خودت هستی که بگویی من کجا و امام زمان ارواحنا فداه کجا؟

ببین خدای متعال چطور به تو امید داده است، فرموده است: «قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَهِ اللَّه»[۵].

اگر «لا تقنطوا» دستم نگیرد           مو از «یا ویلنا» اندیش دیرم[۶]

وقتی خدای متعال امید می‌دهد چشمِ تو به مغفرتِ خدای متعال باشد، «وَلَا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ»، یأس گناهِ کبیره است، یأس از قتل بدتر است، انسانِ مأیوس افسرده است، انسانِ مأیوس دل‌مُرده است، انسانِ مأیوس جامانده است، بیا و کنارِ چشمه‌ی امید دلِ خودت را زنده کن، «وَلَا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ»، به خودت، بدی‌ها و گذشته‌هایت نگاه نکن، در گذشته گیر نکن، خودت را به گذشته‌ات نبند، از این باتلاقِ گذشته بیرون بیا، خدا و رحمتِ خدا و دعوتِ خدای متعال را ببین، خدای متعال تو را دعوت کرده است.

همانطور که «توبه» درِ امید است، «یادِ امام زمان ارواحنا فداه» هم درِ امید است، آقایِ ما برای ما استغفار می‌کنند، خدای متعال به برکتِ شفاعتِ ایشان ما را می‌بخشد، «وَلَا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ».

از «عنوان بصری» درس بگیریم

این حدیثِ «عنوان بصری» که یک پیرمردی که در نود و چهار سالگی گرفتارِ دیگران بوده است، دیدید چطور زنجیرها را قطع کرد؟ دیدید چطور دلِ امامِ زمانِ خود را راضی کرد و از حضرت امام صادق علیه السلام نسخه گرفت؟

آیا وقتِ آن نشده است که ما از این پیرمرد عبرت بگیریم؟ طلبه‌های جوانِ ما، راه بیفتید، به دنبالِ آقای خودتان بدوید، بیابانیِ ایشان بشوید، و راه و ریحانِ الهی را مغتنم بشمارید و با انگشتِ امید درِ وصال را بزنید و بگویید: «آقا جان! من دیگر از این در دست نمی‌کشم، یا باید در به روی من باز بشود یا جان بدهم».

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

پی نوشت:

[۱] سوره مبارکه طه، آیات ۲۵ تا ۲۸

[۲] کشف الغمه فی معرفه الأئمه، جلد ۲، صفحه ۲۹۳

[۳] سوره مبارکه یوسف، آیه ۸۷

[۴] مناجات منظومه حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام

[۵] سوره مبارکه زمر، آیه ۵۳ (قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَهِ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا ۚ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ)

[۶] دو بیتی ۱۱۸ باباطاهر